|
Van de antieke stad Naxos valt nauwelijks nog iets te bespeuren. Merkwaardig is de 6 m hoge marmeren Portára-poort op het eilandje Palatia dat de haven domineert. Ze werd rond 525 v. Chr. gebouwd als ingang van een tempel (vermoedelijk voor de god Apollon), die na de val van Lygdamis nooit meer voltooid werd.
De middeleeuwse stad ligt boven de haven en is verder onderverdeeld in het Venetiaanse Kastro, waar ooit de (katholieke) adel woonde, en de Bourgo, waar de autochtone Grieken woonden. De 18e-eeuwse orthodoxe kathedraal in de Bourgo, de Mitrópoli Zoödóchou Pígis (d.i. van de Levengevende Bron), bezit een merkwaardige iconostase geschilderd door Dimítrios Válvis, een schilder uit de zgn. School van Kreta. In het Kastro zijn nog een twintigtal imposante herenhuizen te zien, gesierd met de wapenschilden van de Venetiaanse edellieden die er woonden. Leden van de hertogelijke familie Sanudo liggen begraven in de 13e-eeuwse katholieke kathedraal in het Kastro. In het paleis van de Sanudo's (in zijn huidige vorm uit 1627) was lange tijd een school ondergebracht, waarvan de schrijver Nikos Kazantzakis de beroemdste leerling was. Nu is er het Archeologisch Museum, met een fraaie collectie marmeren beelden van de Cycladische beschaving.
Het dorp Apollonas, op 48 km van Naxos-stad aan de noordkust van het eiland, ligt op de plaats van een antieke nederzetting met een heiligdom voor de god Apollon. Een trap leidt naar de antieke marmergroeve, waar sinds ongeveer 600 v. Chr. tussen halfbewerkte marmerblokken een onvoltooid kourosbeeld ligt. Alleen de contouren zijn afgewerkt. Het 10,5 m lange en 30 ton zware beeld stelt een bebaarde figuur voor, mogelijk de god Dionysus (want Apollon wordt vrijwel nooit met een baard afgebeeld). Nadat de beeldhouwer een structuurfout in het marmer had vastgesteld, waardoor het onbruikbaar werd, staakte men de arbeid en liet men het beeld onafgewerkt achter. Een gelijkaardig en even groot Apollon-beeld stond ook vóór de Hal van de Naxiërs op Delos.
Ook bij het dorp Melanes, dat op 8 kilometer ten zuidoosten van Chora is gelegen, ligt een (6,4 meter grote) kouros. Dit beeld is wel uitgewerkt. Het beeld dateert uit de 7e eeuw voor Christus en in de omgeving ligt nog een heiligdom en een marmergroeve. Vlakbij boven op een heuvel ligt nog een tweede kouros beeld, maar wij konden die niet bereiken vanwege de regen die een deel van de route er naartoe onder water had gezet.
Het dorp Apiranthos, op 25 km zuidoostwaarts van Naxos-stad, werd in de 17e eeuw gesticht door Kretenzers op de vlucht voor de Turken. Zij kwamen er werken in de nabijgelegen amarilmijnen. Het aantrekkelijke dorp bezit fraaie, met marmer geplaveide straten en woontorens gebouwd door de Venetiaanse familie Crispi. Men draagt hier nog vaak de traditionele klederdracht. Er is ook een klein museum met een archeologische en een geologische afdeling.
|