KÖPEĞİNİZİ TANIYIN
Köpekler doğdukları andan itibaren insanlara karşı
sevgi duyarlar. Bu şekilde dünyaya gelen tek hayvan
türü köpektir.
Bu nedenle siz köpeklere yakınlık göstermeseniz de
onlar sizi çoktan benimsemiştir. Yeni aldığınız
köpeğiniz sahibi olduğunuzu hissettiği andan
itibaren kokunuzu benimsemiştir. Bulunduğu
mekanlarda özellikle sizin eşyalarınızın üzerine
uyumayı tercih eder. Sizin kokunuz onu rahatlatır.
Annesinden yeni ayrılmış olan köpek sahibini en
yakın dostu olarak görmektedir. Köpeklere
davranışlarını kontrol edebilmeleri için yardım
ettiğiniz taktirde sizin sadık dostunuz olmamaları
için hiç bir neden kalmayacaktır.
Köpek pedagojisi artık bu aşamada size yardımcı
olmaya başlıyor. Pedagoji uzmanları köpeklerin
gelişim sürecini takip altına alarak köpeklerin
yönlendirmeye çalışırlar
Köpeğinizin kendi kontrolünü sağlayabilmesi adına
eğitilmesini istiyorsanız eğiticinin ciddi bir
eğitim almış olmasına dikkat etmelisiniz. Eğiticiler
her köpek ırkına ve cinsiyetine göre farklı bir
eğitim yöntemi seçerler. Ayrıca verdikleri eğitimde
köpeğin sahibinin kişiliği de rol oynamaktadır.
Köpekler 2- 3 günlük oldukları günden yaşamlarını
devam ettirdikleri güne kadar öğrenmek için
hazırdırlar. Uzmanlar ise köpeklerin 6 ve 8.
haftalarında eğitilmeye başlanmalarının daha iyi
olacağı düşüncesindedirler. Çünkü araştırmalar
köpeklerin 6 ve 8. haftaları arasında olgunlaşma
dönemine girdikleri ortaya çıkmıştır.
Fiziksel olarak gelişen köpeğe yeterli ilgi
gösterildiğinde zekası da o derece gelişecektir.
Henüz yavru olan bu köpeklere ciddi anlamda bir
eğitim verilemez. Bu dönemde verilen eğitimin amacı
gelecekte alacağı eğitime hazırlanmasıdır. Sürekli
kapalı mekanlarda kalan ve dış çevreyle yakın
ilişkilere giremeyen köpekler ise eğitim almış
köpeklerle kıyaslanamazlar.
Evde yapılan eğitimlerde köpeklere sürekli
söylenilen komutlara uyması gerektiğini öğretmeye
çalışmak asıl yapılması istenilen değildir.
İstenilen köpeğin insanların yaşayış biçimine
alıştırmak ve öğrenme sınırını aşmasını sağlamaktır.
Bu dönemde verilen eğitim köpeğin gelecekte
karşısına çıkacak zor eğitimlerin üstesinden
gelmesini sağlayacaktır.
Köpeğinizin size göstermiş olduğu yakınlığın, sizde
ona aynı yakınlığı göstererek davranışlarınızla
karşılık verin.
Memnun kaldığınız durumlarda ise köpeğinizi
ödüllendirmeniz oldukça faydalı olacaktır.
Köpeğinizi cezalandırmanız da onu ödüllendirmeniz
kadar önem kazanmaktadır.
Gerektiği yerlerde onun hata yapmasına izin vermeli
ve onu cezalandırmalısınız.
Köpeğinizi ödüllendirirken ya da cezalandırırken
bunu hak ettiğine emin olun. Bu şekilde köpeğiniz
hani durumlarda ödül ya da ceza alacağını
bilecektir.
Köpeğinizi sürekli
cezalarla eğitmeyin. Ceza alacak davranışlar
sergilediğinde, onu ödül alacağı davranışları
sergilemesine yönlendirin. Böylelikle köpeğiniz
motive olacaktır.
Köpeğinizi cezalandırırken ona asla vurmayın.
Vurarak onu cezalandırmanız köpeğin şiddeti örnek
almasına neden olabilir.
<p>Onu cezalandıracağınız zaman bunu onu azarlayarak
yapmanız daha olumlu sonuçlar almanızı
sağlayacaktır.
Köpeğinizin yapamayacağını düşündüğünüz konularda
onu zorlamayın. Köpeğiniz bahçedeki kediyi
kovaladığında muhtemelen sizin sözünüzü
dinlemeyecektir. Henüz yavru olan köpeğiniz bu gibi
durumlarda komutlara uymayı ancak zamanla
öğrenecektir.
Köpeğiniz dışarıda tuvaletini yapmasını sağlamak
için iyi bir gözlemci olmalısınız. Onu dışarıya
çıkardığınızda nerelere tuvaletini yaptığına dikkat
edin, köpeğinizin tuvaleti geldiğinde davranışlarına
dikkatle izleyin. Evde bulunduğunuz zamanlarda
köpeğinizin aynı davranışları sergilediğini
gördüğünüzde onu hemen dışarı çıkarın ve daha once
tuvaletini yaptığı yerlere götürün. Köpeğinizi
tuvaleti için dışarı çıkarırken, ona her defasında
aynı komutu kullanın. Böylece köpeğiniz zamanla bu
komutu her duyduğunda ne yapması gerektiğini
bilecektir. Köpek sahiplerinin bir çoğu onların
hoşlarına giden her şeyi çiğnemelerinden
şikayetçidir. Siz bu durum engel olmak için yavru
köpeğinize çiğnemesi için bir takım oyuncaklar temin
edin. Oyuncağını tanıması onun evde bulunan diğer
eşyaları çiğnemesini önleyecektir. Özel
eşyalarınızdan birini çiğnemeye başladığını
gördüğünüzde ise ona Hayır diyerek oyuncaklarını
verin. Yavrunuzun, özel eşyalarınızı hiç bir şekilde
dişlerinin arasına almasını istemiyorsanız onların
köpeğinizin hoşlanmayacağı şekilde kokmasını
sağlayabilirsiniz. Bu şekilde köpeğiniz o eşyalara
yanaşmayacaktır.
Köpeklerin çoğu insanların üzerine hoplamayı
severler. Fakat siz köpeğinizin bu şekilde
davranmasını istemiyorsanız onu oturmaya
alıştırmalısınız. Köpeğinizin yemek vakti geldiğinde
avucunuza aldığınız mamayı o oturur duruma geçtikten
sonra verin. Köpeğinizi insanları otururken
karşılaması için alıştırmalar yapın. Köpeğinizin
davranışlarını ödüllendirmeyi unutmayın.
Köpeklerin bebek dişleri 3-5 haftalıkken çıkarken,
6-8 haftalıkken anne sütünden kesilirler. Viral
enfeksiyonlara karşı ilk karma aşı 8 haftalıkken, 11
haftalıkken ise ikincisi yapılmalıdır. İlk kuduz
aşısı 3 aylık olduklarında yapılır. Yılda bir kere
karma ve kuduz aşısı yapılmalıdır. Kalıcı dişler 16
haftalıkken çıkmaya başlarlar. Kalıcı dişler toplam
42 adettir. Köpeklerde çiftleşme erkeklerde 12 ,
dişilerde 18 aylık olduklarında gerçekleşir.
Köpeklerin vücut ısıları 38.5 derecedir. Nabız
yetişkin köpeklerde dakikada 110-140, yavrularda
dakikada 180-200 kere atar. Solunum sayısı dakikada
18-34 tür. Dişilerde gebelik 58-64 gün sürer. Östrus
yılda iki kere olur ve 21 gün sürer. En uygun
döllenme östrusun (kızgınlığın) 9-13. günlerinde
gerçekleşir.
KÖPEĞİN TARİHÇESİ
KÖPEK ( CANIS FAMILIARIS )
Carnivora (etçilller ) takımının Canidae (
köpekgiller ) familyasından olan köpek
evcilleştirilmiş ilk hayvandır.12-14 bin yıl önce
Avrasya’da ortaya çıkmış,insanlarla ilişkisi en
azından 10 bin yıl önce başlamıştır.Köpekgillerin
soyağacı ise 40 milyon yıl önce yaşamış Miacisis
dene etçil memeliye kadar uzanır.Onu izleyen
Cynodictus ve Hesperocyn cinsleri ilkel birer köpek
sayılırsa da birçok etçilin ortak atası olabilecek
yapısal özellikler taşırlar. Daha sonra ortaya çıkan
Tomarctus cinsi ise büyük olasılıkla
tilki,kurt,çakal ve köpeğin atasıdır.Köpek ise
çeşitli uzmanlar tarafından doğrudan atası sayılan
çakal ve kurtla birlikte Canis cinsine
yerleştirilir. Evcilleştirilen köpeğin atası olmaya
en yakın aday eskiden bütün Avrupa,Asya,Kuzey
Amerika’da yaşayan ve çok çeşitli alt türleri
bulunan bozkurt'tur. Kuzey enlemlerde yaşayan
kurtlar güneydekilerden çok daha iri olduğundan,
köpeklerin orta ya da güney enlemlerde yaşayan, daha
küçük yapılı bir alttürün soyundan geldiği
sanılmaktadır. Bu özelliği taşıyan alttürlerden biri
Hindistan' da yaşarken bir başkası da eskiden Çin'de
yaşamıştır. Çakal ise Asya'nın güneybatı, Avrupa'nın
güneydoğu kesimleri ile Afrika'yı içine alan coğrafi
bir dağılım gösterir.
Belki de yiyecek artıkları bulmak amacıyla yerleşim
alanları çevresinde dolaşan ve yaklaşan tehlikelere
karşı insanları uyararak güven duygusu yaratan bu
hayvanlar ile insanlar arasında yavaş yavaş gelişen
bir ilişki doğmuştur.Köpek evcilleştirilmeye
başladıktan sonra, onu yabanıl akrabalarından
ayıracak bazı özellikler oluşmaya başlamıştır.
Yukarı kıvrık kuyruk biçiminin olasılıkla ilk köpek
soyuna kadar inmesi, bütün köpek tiplerinin ortak
bir atadan geldiği görüşünü güçlendirmektedir.
Köpeğin ayırt edici özelliklerinden biri de
kurdunkilerden daha küçük ve daha güçsüz diş
yapısıdır. Anlaşıldığı kadarıyla başlangıçta, daha
küçük yapılı, daha küçük dişli ve dolayısıyla
eğitilmesi ve denetlenmesi daha kolay olan
hayvanlara yönelik bir yapay seçme uygulanmıştır.
Eldeki kanıtlar evcil köpeğin büyük bir hızla her
iki yarıküreye ve tropik iklimlerden kutup
bölgelerine kadar tüm yeryüzüne yayıldığını
göstermektedir. Avrupalılar Kuzey Amerika'ya ayak
bastıklarında, kendi köpeklerini de oraya
götürdüler. Ama tüm Yerli kabilelerinde zaten köpek
beslenmekteydi. O sıralarda, Kuzey ve Güney
Amerika'da en azından 20 köpek soyu bulunuyordu.
Meksika tüysüz köpekleri ve Eskimoköpekleri dışında
bunlardan çoğu yok olmuştur.
Avusturalya'da evcil köpekten farklı bir tür olan
dingo bulunur. Yabanıl bir hayvan olan dingo, bazen
yarı evcilleşmiş biçimde Yerli köylerinde yaşar.
Dingonun ataları büyük olasılıkla birkaç bin yıl
önce, ilk göçmenler tarafından Avustralya'ya
getirilmiş ve bu hayvanlar sonradan
yabanıllaşmıştır.
Afrika'da yazılı tarihin başlangıcından beri
köpeklerin bulunduğu bilinmektedir. Yerli köpek
soylarından varlığını sürdüren basenji, ekvator
bölgelerindeki Pigmeler tarafından günümüzde de
beslenmektedir.
Aynı genel köpek tiplerine yeryüzünün hemen her
yerinde rastlanmakla birlikte, fiziksel yapılan ve
davranış özellikleri birbirine çok benzeyen birçok
tip ortadan kalkmış, eski soyların çoğu ya tümüyle
yok olmuş ya da büyük ölçüde değişikliğe uğramıştır.
Ama Eski Mısırlıların kutsal saydığı köpek salukiye,
Babil ve Hitit sanatında kullanılan köpek figürleri
Kangal çoban köpeğine benzer.
Aralarındaki önemli biçim, renk ve desen farklarına
karşın tüm evcil köpekler Canis familiaris
türündendir ve günümüzdeki 200'ü aşkın soy, tümüyle
insanlar tarafından seçmeye dayalı ıslah yöntemiyle
ortaya çıkan tiplerin kendi içinde üretilmesi sonucu
ortaya çıkmıştır. Kurtlarda görüldüğü gibi
köpeklerde de toplu halde yaşama ve sürü önderini
izleme güdüsü çok güçlüdür. Bu duygu köpeklerin
insanlara yönelmesinde önemli bir rol oynar.
İnsanların beslemekten hoşlandığı evcil hayvanlardan
olan kedinin tersine köpek, bağımsız ve yabanıl bir
yaşama kolay kolay ahşamaz. Sürü içinde yaşamaya ve
sürü önderinin koruyuculuğuna büyük gereksinim
gösterir. Bakımını üstlenen insan da gerçekte sürü
önderinin yerini alan bir unsurdur.
İnsan tarafından evcilleştirilen ilk köpek bir kurt
idi. Dünyanın pek çok bölgesinde evcilleştirmenin
tarihi muhtemelen on iki yüzyıl öncesine uzanır.
Idaho'daki Beaverhead Dağları'nda, Avrupa, Asya ve
Kolombiya'da, hepsi aynı döneme ait bulgulara
rastlanmıştır.İnsan ile köpek arasındaki dostluk
tarihte görülen en eski ve en uzun süreli
dostluklardan biridir. Hayatın bütün iniş
çıkışlarında,barışta ve savaşta, sefalette ve
zenginlikte, sanat, avcılık, savunma, spor,
arkadaşlık ve bilimsel buluşlarda köpek daima insana
eşlik etmiştir. Yakınlarda bir ingiliz filozofu,
köpeğin "insanlığın şerefli bir parçası" olarak
anılmayı hak ettiğini belirtmiştir.
KÖPEĞİNİZİN YAŞI
köpek 2 ay - insan 14 ay
köpek 7 yaş - insan 44 yaş
köpek 6 ay - insan 5 yaş
köpek 8 yaş - insan 48 yaş
köpek 8 ay - insan 9 yaş
köpek 9 yaş - insan 52 yaş
köpek 1 yaş - insan 15 yaş
köpek 10 yaş - insan 56 yaş
köpek 2 yaş - insan 24 yaş
köpek 11 yaş - insan 60 yaş
köpek 3 yaş - insan 28 yaş
köpek 12 yaş - insan 64 yaş
köpek 4 yaş - insan 32 yaş
köpek 13 yaş - insan 68 yaş
köpek 5 yaş - insan 36 yaş
köpek 14 yaş - insan 72 yaş
köpek 6 yaş - insan 40 yaş
köpekte 15 yaş - insan da 76
yaşa denk gelir.
|