Evrende,
enerjinin üç özelliği vardır, bunlara sanskritçe guna adı verilir:
- Sattva: Saflık
- Rajas : Hareket, tutku
- Tamas : Karanlık, ölü, durağanlık
Evrende herhangi bir şey form aldığında, bu özelliklerin hepsini biri
baskın olacak şekilde birlikte alır. Yani madde dünyasında bulunan herşeyde
bu üç özellik de mevcuttur. Örneğin yaptığınız bir eylemin kendisi size ve /
veya çevrenize zarar vermesinden dolayı rajasik olabilir, ama bu eylemi
başlatma sebebiniz sattvik olabilir. Burada, baskın olan özelliğin ne olduğu
önem kazanmaktadır. Besin maddeleri de evrende bulunan diğer herşey gibi bu
üç özelliği bünyelerinde barındırırlar. Lucy Lidell'in bu yiyeceklerle
ilgili açıklamasına bakalım:
Sattvik
yiyecekler : Zihni ve bedeni besleyen organik yiyeceklerdir. Bu
yiyecekler zihni sakinleştirir,saflaştırır ve böylece enerji akımını dengede
tutar. Sattvik yiyeceklere örnek olarak her tür yulaf ezmesi, mısır gevreği
tarzı kahvaltılıkları, esmer undan yapılmış ekmeği, taze meyve ve sebzeleri,
taze sütü, bakliyatı, her tür bitki tohumunu, çimlendirilmiş tohumları, kuru
yemişleri verebiliriz.
Ciddi bir Yoga öğrencisinin alması gereken besin maddeleri sattvik
yiyeceklerdir.
Rajasik
yiyecekler : Bedende hareket, tutku yaratan sıcak, acılı, ekşi, tuzlu ve
kuru yiyeceklerdir. Sadece bedeni besleyip zihni beslemeyerek, zihin-beden
arasındaki dengeyi bozarak, bedeni aşırı hareketlendirir ve zihni
zaptedilemez şekilde heyecanlandırır. Rajasik yiyeceklere örnek olarak çok
keskin baharatları ve otları, kahve çay gibi uyarıcıları, balık, yumurta,
tuz ve çikolatayı verebiliriz.
Hızlı yemek Rajasik kabul edilir.
Tamasik
yiyecekler : Tamasik yiyecekler ne aklı ne de bedeni besler. Bedenin
hastalığa karşı olan direncini kırar ve zihni öfke ve aç gözlülük gibi
karalık düşüncelere boğar. Tamasik yiyeceklere örnek olarak et, alkol,
tütün, soğan, sarmısak, sirke gibi fermente gıdalar, çürümüş veya ezilmiş
yiyecekler verilebilir.
Aşırı yemek tamasik kabul edilir.
Peki,
sınırlar bu kadar kesin midir? Yani herkes için sattvik, rajasik ve tamasik
besinle aynı mıdır? Aslında hayır. Her bedenin gereksinimleri farklıdır.
Buradaki tanımlar geneli ifade eder. Ama siz, kendi bedeninizi kendiniz
keşfetmelisiniz. Burada rajasik olarak tanımlanan yiyecekler sizin için
sattvik veya tamasik olabilirler. Önemli olan sağ duyulu davranmak ve
bedenin ve zihnin size gösterdiği yolu takip etmektir.
GERİ |