|
1961:
gijzelingsdrama wijsmuller
In september van 1961 werd de zeesleper
Noord-Holland, eigen-dom van Bureau Wijsmuller, door de Indonesische marine
opgebracht en aan de ketting gelegd. Opgegeven reden hiervan was dat de
sleepboot zich in Indonesische wateren bevond, om op de noodsignalen van een
Grieks schip, de Georgios Tsavliris, te reageren. Daar het schip geen vergunning
voor een berging in Indonesische wateren had aangevraagd, bevond het zich dus op
verboden terrein. Hoeveel anders zou het de Wijsmullerbemanning afgaan ! Op 29 augustus van het jaar 1961 bevond
de Noord-Holland zich dwars van Singapore, toen men de Griek aan de grond zag
zitten. Na overleg met de directie te IJmuiden, die inmiddels de eigenaren van
het schip hadden gesproken en met agenten van Lloyd's te Singapore, was nog niet
geheel duidelijk of het schip zich in Indonesische of Britse wateren bevond.
Besloten werd dat de Noord-Holland stand-by zou blijven en alleen zou reageren
indien dat door de Griekse kapitein werd gevraagd of in geval van nood. Vrijdagavond op de eerste september 1961 werd de Noord-Holland gepraaid door een patrouilleboot van de Indonesische marine en kapitein Edelenbosch werd van boord gehaald."s Nachts keerde het vaartuig terug met de gezagvoerder, juist op het moment dat de Noord-Holland een tweede poging zou gaan ondernemen. Men moest echter losgooien en opvaren naar Pulu Sambu. Daar werden de officieren van boord gehaald en in een hotel van de Shell ondergebracht. De rest van de bemanning diende aan boord te blijven. Tegelijkertijd op 1 september was het voor Bureau Wijsmuller duidelijk geworden dat het schip zich wel degelijk in Indonesische wateren bevond en er werd direct een bergingsvergunning aangevraagd te Djakarta en via de Wijsmullervertegenwoordiging bij de Indonesische consul te Singapore. Er is daarop nooit een antwoord gekomen. Wel bereikte het Wijsmullerkantoor op 3 september 1961 het onofficiële bericht, via de kapitein van de Griekse vrachtboot, dat de Noord-Holland was opgebracht door de Indonesische marine. In 1960 had de Noord-Holland wel een berging in Indonesische wateren mogen verrichten. Voor de kust van Sumatra was de Metropolitan aan de grond gelopen en de in Singapore liggende Noord-Holland werd er op uit gestuurd. Toen werd wel door de Indonesische autoriteiten de benodigde vergunning verleend. Het verhaal rond de Georgios wijkt in zoverre af, dat de Noord-Holland van 29 augustus tot 1 september "stand-by" heeft gelegen en in deze periode heeft vast gemaakt. Terwijl pas op 1 september, dezelfde dag dat het schip werd opgebracht, de vergunning tot berging werd aangevraagd. Het tijdsverschil in acht genomen moet niet worden uitgesloten dat de aanvraag van de vergunning pas plaatshad nadat de Noord-Holland reeds was opgebracht. Via een onbekend gebleven tanker wist de
bemanning van de Noord-Holland een berichtje naar Nederland te sturen:"Wilt
u familieleden van de bemanning Noord-Holland groeten en zeggen dat zij niet
ongerust hoeven te zijn". Lange tijd later vertelde kapitein Edelenbosch dat hem na de ontdekking van de succesvolle ontsnapping de niet zo snuggere vraag was gesteld: "of de 7 gaan passagieren waren in Singapore en of ze nog terug kwamen". De 7 bemanningsleden wisten te ontkomen met een motorboot en een vlot. In Singapore scheepten zij in op het Italiaanse schip Roma om zo richting Holland te komen. Intussen,in een bungalowpark aan de wal, wachtten de bemanningsleden van de Noord-Holland op hun vrijlating. Op 26 september werden kapitein Edelenbosch en zijn eerste stuurman bij hun bemanning weggehaald en ondergebracht in de gevangenis van Djakarta. Op 14 oktober 1961 begon het proces tegen beide Wijsmuller officieren, een dag nadat de rest van de Noord-Holland bemanning te Singapore was aangekomen om hun thuisreis te aanvaarden.Zij hoorden de Indonesische rechter een straf uitspreken van 2 maanden gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. Dit alles wegens het illegaal betreden van Indonesë. De sleepboot Noord-Holland werd verbeurd verklaard. Op 4 november 1961 werden de kapitein en zijn eerste stuurman op Schiphol verwelkomd door familieleden en de Wijsmullerdirectie.
|