Harita bilgileri
Yeryüzünün veya bir parçasının, belli
bir orana göre küçültülerek düzlem üzerine çizilen taslağıdır.
Harita okumak öncelikle haritadan
ava gideceğimiz bölgenin yasak olup olmadığını tesbit etmek, avlağa yakın
yerleşim birimlerini görebilmek... vb. gibi birçok nedenle önemlidir.
Harita okumak için mühendis olmağa
gerek yoktur. Ama nasıl olsa bölgeyi biliyorum diye de haritasız yola çıkmamak
gerekir. Çünkü bir malzemeye veya yardıma ihtiyacınız olduğunda; bu ihtiyacımızı
gidere bileceğimiz en yakın neresi var ve yolunu görebilirsiniz.
Harita bilgisi yeterli olmadığı için
MAK kararı ile il komisyonlarınca önerilen yasak sahaları tesbit etmekte
zorlanmaktayız. Bunun temel nedeni haritadaki her çizginin yeryüzünde olmaması
veya yer yüzündeki şekillerin haritada olmamasıdır.
Haritaları MSB Harita Genel Komutanlığından
temin edebilirsiniz.
Harita Ölçekler;
Ölçek haritanın küçültülme oranını
gösterir. Ölçekler; oransal, doğrusal ve geometriktir. En çok kullanılanı
oransal ve doğrusaldır.
1- Oransal Ölçek
Harita üzerinden ölçtüğünüz mesafenin
gerçek uzunluğunu bulmak için ölçeğin paydası ile çarpınız ve istediğiniz
birime çeviriniz. Örnek: Haritada ki 1cm 1/100.000 ölçekli haritada 1km.
gelir.
Gerçek uzunluğun harita uzunluğunu
bulmak için ise gerçek uzunluğu ölçeğin paydasına bölün işlemleri aynı
birim (ör cm) olarak yapınız. Örnek: Arazide 10 km. gelen mesafe 1/100.000
ölçekte 10 cm. gelir.
2- Doğrusal Ölçek
Yukardaki şekilde görüldüğü gibi
şekiller haritanın alt kısmına çizilmiştir. Harita üzerinden belirlediğimiz
uzunluğu alır burada karşılaştırarak mesafeyi belirleriz. Ölçümüzün bir
ucunu uygun bir tam değere koyup tam almayan kısmını kesirli bölümden okuruz.
Haritadan eğri çizgilerin uzunluğunu
okumak
Harita üzerindeki, yol, dere vb.
eğri çizgilerin uzunluğunu ölçmek için özel aletlerimiz yoksa basit bir
iple bu uzunluğu belirler ve ipin uzunluğundan ölçeğine göre gerçek uzunluğu
bulabiliriz.
Harita Sembolleri
Harita üzerindeki çizgi, nokta veya
alanın niteliğini belirtmek için kullanılan farklı gösterimlerdir. Haritada
kullanılan semboller genel olarak haritanın bir köşesinde gösterilirler.
Haritanın amacı, ölçeği veya üreticisine göre semboloji değişe bilmektedir.
Örnek Semboller
Eş Yükselti ve Eğrileri:
Eş yükselti denizden yüksekliği aynı
olan noktalardır. Bu noktalar haritalarda aynı renkle veya tek bir çizgi
ile gösterilirler. Bu şekilde ki gösterim yeryüzü parçalarının yüksekliklerini
harita üstünde görmemizi sağlar.
Harita ve Yön Bulma
Haritalarda yazılar Batıdan - Doğuya
doğru yazılmaktadır. Kuzey ise haritanın üst kısmıdır.
Arazide yön ve yer bulmak için GPS’ler
kullanılmaya başlanılmıştır. GPS’lere haritalar yüklenebilmektedir. Bazı
GPS lerde aynı anda pusula vb. özelliklerde mevcuttur. Fiyatları birkaç
yüz dolar civarındadır.
Klasik yön bulma aleti pusuladır.
Pusula üzerinde Kuzey-Güney istikametini gösteren bir manyetik ibre bulunan
kadranlı aygıttır. Pusulalarda üreticisine göre birçok farklı özellikte
beraberinde bulunabilir.
Yön bulmak için basit bir pusulayı
kendinizde yapabilirsiniz. 1- Bir iğneyi veya jileti mıknatıs veya kumaşa
sürterek manyetize ediniz. Jileti ortasından bir ipe astığınızda pusulanız
hazırdır. İğneyi sudaki bir kaseye koyacağınız çimenin üstüne koyarakta
pusula yapabilirsiniz. Yön bulmak için doğal yöntemler vardır bunlardan
bazıları ağaçtaki yosunlar, kutup yıldızı vb. gibidir.
Harita Projeksiyonları
Dünya bir küredir. Bunu bir düzleme
(kağıda) aktarmak için kullanılan yöntemlere projeksiyon denir. Harita
yapımında kullanılan bir çok projeksiyon vardır ve bunlardan hangisinin
kullanıldığı haritanın bir köşesinde yazılıdır.Silindirik projeksiyon
Konik projeksiyon
Haritada Bulunduğumuz Yeri Belirleme
Haritada bulunduğumuz yeri tespit
etmek için GPS ler kullanılabilir. Ayrıca pusula ile bulunduğunuz yeri
belirleyebilirsiniz. Bunu yapmak için haritanızda yer alan iki noktanın
kuzeyle yaptığı açıyı kerteriz olarak belirleyin.
Bu iki noktaya bakarken okuduğunuz
açıları bir gönye yardımı ile haritadan işaretleyiniz ve bu doğruları birleştirdiğinizde
bulacağınız nokta sizin ölçüm yaptığınız noktadır.
Haritada yasak sahaların işaretlenmesi
Haritanızın her yıl fotokopisini
çektirmek her yıl bir haritayı karalayıp atmamak için üstüne aydınger asetad
vb. şeffaf bir malzemeyi bantlayın ve bunun üzerinde yasak saha işaretlemenizi
yapınız.
©
Copyright 2001 AVGÜNÜ
|