πειρατεία
Κατά τη
μακραίωνα
προσπάθειά του
για ανάπτυξη ο
άνθρωπος έχει
λάβει κάποια
δώρα. Τέτοια
είναι ο τροχός,
η γεωργία, η
ηλεκτρική
ενέργεια,
μουσικά όργανα,
οι διάφοροι
μουσικοί
πολιτισμοί και
αμέτρητα άλλα.
Μοιάζει δηλαδή
ο κόσμος μας
παρά τον πόνο
που κουβαλάει,
με ένα περιβόλι
γεμάτο με
κρυμμένα δώρα
τεράστιας
αξίας, τα οποία
ανακαλύπτονται
αδιάκοπα από
τις πρώτες
στιγμές του
ανθρώπου στη γη.
Κάθε ένα από
αυτά δε
διευκολύνει
απλώς τη ζωή
μας, αλλά
αλλάζει και την
κοινωνία μας,
τις σχέσεις μας
και τον τρόπο
που
σκεφτόμαστε.
Για παράδειγμα
το πέρασμα από
τη φεουδαρχία
στον αστικό
τρόπο ζωής
οφείλεται σε
τεχνολογικές
ανακαλύψεις.
Από τη στιγμή
που αυτές
εμφανίστηκαν
άρχισε η
αντίστροφη
μέτρηση όχι
μόνο για τη
φεουδαρχία
αλλά και τις
αντιλήψεις που
έθρεφε αυτή για
τον κόσμο και
τους ανθρώπους.
Εμφανίστηκαν
νέοι νόμοι, νέο
δίκαιο και
αναδιανομή της
εξουσίας.
Πολλές φορές η
τεχνολογία,
παρά και την
όποια κακή της
χρήση,
λειτουργεί σαν
καταλύτης για
να ξεπεράσουμε
κακές
νοοτροπίες και
αντιλήψεις. Δρα
σαν ένας φακός,
ο οποίος
ρίχνοντας φως
σε μια νέα
προοπτική,
σαρώνει τον
παλιό τρόπο
ζωής και τις
λανθασμένες
αντιλήψεις που
τον συνόδευαν
και αργά ή
γρήγορα,
δύσκολα ή
εύκολα τον
καταργεί. Αυτό
ακριβώς είναι
έτοιμη να κάνει
η ψηφιακή
τεχνολογία στα
πνευματικά
δικαιώματα! Θα
καταρρεύσουν
μαζί με το
δίκαιο που τα
στηρίζει λόγω
της τεχνικής
εξέλιξης του
ανθρώπου. Αυτή
η εξέλιξη θα
διδάξει με
υποχρεωτικό
τρόπο ότι δεν
μπορούμε να
ασκούμε κατοχή
στην ΠνΔτα. Θα
κάνει τις
απόψεις που
έχει σήμερα η
ανθρωπότητα
για την
πνευματική "ιδιοκτησία"
(τότε ίσως η
λέξη να μπαίνει
σε εισαγωγικά!),
περίεργες,
παράλογες και
από κάποια
πλευρά αστείες.
Πώς όμως θα
πετύχει αυτό το
θεάρεστο έργο η
ψηφιακή
τεχνολογία;
Μεσώ της
τεχνολογίας
κάθε μέσος
άνθρωπος
μπορεί να είναι
εκδότης
πνευματικού
έργου ή να
παράγει τέλεια
αντίτυπα από
πνευματικά
έργα
καταβάλλοντας
μόνο ένα μικρό
κόστος.
Πρόκειται για
μία επανάσταση
ανάλογη της
τυπογραφίας.
Όταν
ανακαλύφθηκε η
τυπογραφία
έγινε δυνατό οι
εκδότες να
τυπώσουν και να
διαθέσουν
βιβλία. Σήμερα
είναι δυνατόν
να γίνουμε όλοι
εκδότες της
δουλειάς μας ή
να
αναπαράγουμε
αντίτυπα
πνευματικής
εργασίας. Κάθε
υπολογιστής
δίνει
απεριόριστες
δυνατότητες
στη διαχείριση
πνευματικού
έργου, όχι μόνο
όταν αυτό αφορά
κείμενο, αλλά
και στην
περίπτωση
εικόνας, ήχου,
κινηματογράφου.
Για έναν
μουσικό για
παράδειγμα, ο
υπολογιστής
μπορεί να γίνει
ολοκληρωμένο
στούντιο
ηχογραφήσεων.
Για τον ακροατή
μουσικής
μπορεί να γίνει
το μέσο με το
οποίο θα
αντιγράφει
μουσική χωρίς
να πληρώνει
δικαιώματα. Οι
μουσικοί πλέον
δεν εξαρτώνται
από πανάκριβα
στούντιο και
τις εταιρίες
που αυτά
ανήκουν για να
εκδώσουν τη
δουλειά τους,
και ο ακροατής
δεν εξαρτάται
από αυτές τις
εταιρίες για να
αποκτήσει μία
ηχογράφηση.
Μπορεί έτσι να
συμμετέχει ο
καθένας σε αυτή
τη μικρή
επανάσταση που
τελικά θα γίνει
μεγάλη
επιφέροντας
την κατάργηση
των
πνευματικών
δικαιωμάτων.
Οι τεράστιες
δυνατότητες
επικοινωνίας
των
υπολογιστών
μέσω δικτύου
είναι ίσως η
δυνατότητα
κλειδί στην
επανάσταση
αυτή. Οι
αποστάσεις
εκμηδενίζονται
στην ελεύθερη
ανταλλαγή και
διάδοση
πνευματικού
έργου ακόμα και
μεταξύ
αγνώστων
μεταξύ τους
ανθρώπων (με
λογισμικό
τύπου napster).
Σε αυτόν τον
τρόπο διάδοσης
είναι αδύνατο
να ευνοηθούν
κάποιοι "αστέρες"
της τέχνης,
γιατί κανένας
επιχειρηματίας
δεν αποκτά
κάποιο όφελος
από μια ευνοϊκή
τους
μεταχείριση.
Οι μεγάλες
εταιρίες και το
νομικό σύστημα
ονομάζουν "πειρατεία"
αυτή τη
διαδικασία
προσπαθώντας
έτσι να τη
χαρακτηρίσουν
αρνητικά. Ο
σκεπτόμενος
άνθρωπος όμως
δεν έχει παρά
να σκεφτεί το
νόμο Του Θεού
κατά τον οποίο
δεν πρέπει να
επιδιώκουμε
δόξα και πλούτο
από τα
πνευματικά μας
έργα. Γίνεται
τότε κατανοητό
ότι η πειρατεία
πνευματικών
έργων είναι μία
απόλυτα τίμια
πράξη εφόσον το
έργο δε
χρησιμοποιείται
για απόκτηση
δόξας ή πλούτου.
Η πειρατεία
ακυρώνει στην
πράξη το
σύστημα που
σχετίζεται με
τα πνευματικά
δικαιώματα
ιδίως στο
επίπεδο της
ιδιωτικής
χρήσης της
τέχνης. Ο
πανικός των
πολιτιστικών
εταιριών είναι
μεγάλος και
φανερώνεται
από τις
απανωτές
προσφυγές τους
στη δικαιοσύνη,
οι οποίες όμως
μόνο να
καθυστερήσουν
μπορούν αυτό
που πρόκειται
αναπόφευκτα να
συμβεί.
Η πειρατεία
εκδημοκρατίζει
το σκληρό νόμο
για τα
πνευματικά
δικαιώματα.
Πρόκειται για
μία
πολιτιστική
επανάσταση
τεραστίων
διαστάσεων, για
την οποία όμως
δεν έχει
ανοίξει ούτε
μύτη ως τώρα.
Πρόκειται
δηλαδή για
ειρηνική
επανάσταση. Γι
αυτό ίσως να μη
γίνεται
αντιληπτό το
μέγεθός της.
Μέσω της
πειρατείας η
τεχνολογία
έχει γνωρίσει
τεράστια
διάδοση. Έργα
πολιτισμού,
ιδέες, γνώσεις
εξαπλώνονται
ταχύτατα. Όσο
και αν φαίνεται
περίεργο
εταιρίες
λογισμικού
είναι οι πρώτες
ωφελούμενες
από την
πειρατεία, μιας
και δυσκολεύει
τη δημιουργία
μονοπωλίων, τα
οποία θα
έπνιγαν τη
πλειοψηφία των
προγραμματιστών.
Η ισχύς του
νόμου για τα
πνευματικά
δικαιώματα
πρέπει να
συνεχίσει να
υπάρχει μόνο σε
περίπτωση
εκμετάλλευσης
πνευματικού
έργου με σκοπό
απόκτηση
κέρδους ή
προβολής. Εκεί
δεν μπορεί και
δεν πρέπει ίσως
να καταργηθεί.
Απλώς πρέπει
όπως είπαμε να
μειωθεί
δραστικά το
διάστημα που
απαιτείται για
να γίνει κτήμα
της κοινωνίας
ένα έργο. Κάθε
ένας όμως που
δεν αποκομίζει
πλούτο και δόξα
από χρήση
πνευματικού
έργου δεν θα
οφείλει
αντίτιμο για τη
χρήση του,
διότι όπως
είπαμε, οι
ιδέες και το
πνεύμα είναι
δωρεάν, άρα
λοιπόν δεν
είναι δυνατή η
κοστολόγησή
τους στην
περίπτωση που
δεν αποφέρουν
κέρδος.
Έτσι, όπως
έχουμε ήδη πει,
οι μεγάλες
εταιρίες δε θα
επενδύουν
μαζικά σε
δικούς τους
καλλιτέχνες,
ούτε θα είναι
τόσο δυνατές
ώστε να
ελέγχουν την
πολιτιστική
ζωή. Ιδίως οι
πιστοί
χριστιανοί θα
δούμε με νέα,
πιο καθαρή
ματιά την ΠνΔτα,
ως ιδιοκτησία
αλλά και ως
δώρο Θεού.
