Index bronstijd in Nederland Index "eerste boeren in Nederland" This site is also available in English Ötzi- overzicht
Ötzi had ruzie; DNA-sporen onthullen vijanden van ijsmummie15 augustus 2003 Met dank aan VPRO's Noorderlicht
Op de wapens en kleding die Ötzi bij zich had, zijn bloedsporen van tenminste
vier verschillende personen gevonden Onder: Op de rechterhand van Ötzi zijn diepe verwondingen tot aan de pezen
gevonden.
Weer is er een nieuwe theorie gelanceerd over de dood van Ötzi. Op de gebruiksvoorwerpen van de 5300 jaar oude ijsmummie zijn bloedsporen gevonden van vier verschillende personen, die volgens een Australische bioloog verantwoordelijk zijn geweest voor Ötzi's gewelddadige dood. Jammer alleen dat hij de theorie niet gewoon publiceert. Bevindingen van de Australische bioloog Tom
Loy en van Peter de Knijff Ötzi stierf een gewelddadige dood, denkt de Australische bioloog Dr. Tom Loy van de Universiteit van Queensland. Volgens hem is de 'IJsman' uit de Oostenrijks-Italiaanse Alpen met tenminste twee mensen in gevecht geweest, vlak voor hij stierf. Loy concludeert dit nadat hij DNA van vier verschillende mensen had gevonden in kleine bloedresten op de wapens en kleding die Ötzi bij zich had. Daarin ziet bioloog genoeg aanknopingspunten om een reconstructie te maken van de laatste momenten uit het leven van 's werelds oudste mummie. Loy maakte zijn resultaten bekend via de televisiezender Discovery Channel (augustus/september 2003).
Rechts: Ötzi in het museum van Bolzano. Hij ligt in een speciaal ontworpen koelkamer. Er zijn 2 identieke koude kamers met onafhankelijke koelsystemen. De mummy ligt in 1 ervan bij een temperatuur van -6°C en een relatieve luchtvochtigheid van 98%. Er zijn ook een onderzoekskamer en een ontsmettingsruimte aanwezig. Bezoekers kunnen de mummy door een klein raam zien. Van de vier bloedsporen die Loy vond, zaten er twee op de resten van een pijl, één op een mes en één op de achterkant van de mantel die Ötzi droeg. Loy denkt dat Ötzi met de pijl twee verschillende mensen heeft verwond. Het bloedspoor op de mantel is waarschijnlijk afkomstig van een gewonde kameraad van Ötzi, die op zijn schouders leunde om overeind te blijven. De theorie is de zoveelste in een reeks ideeën over Ötzi's doodsoorzaak. Sinds zijn ontdekking op 19 september 1991, fantaseren wetenschappers daar openlijk over. Inmiddels zijn de meeste onderzoekers het wel met elkaar eens dat Ötzi geen natuurlijke dood stierf, aangezien in zijn rug een pijlpunt is gevonden. Ook Loy denkt dat dat wapen Ötzi het leven heeft gekost. Volgens hem werd de IJsman door die pijl geraakt terwijl hij in een vijandig territorium vocht met een belager, waarvan de Australiër bloedsporen vond op een mes. Ötzi, die 46 jaar oud was en ongeveer één meter zestig lang, wist volgens Loy te vluchten, maar bezweek uiteindelijk aan zijn verwondingen. Dat leidt Loy af uit de waardevolle spullen die bij Ötzi lagen, zoals een bijl en kleding. Als Ötzi niet had kunnen ontsnappen, hadden zijn belagers deze spullen vast meegenomen.
Daarnaast bleek de mummie ook flinke verwondingen te hebben, waaronder een diepe snee tot aan de pezen in zijn onderarm. Waarschijnlijk heeft Ötzi die in zijn laatste gevecht opgelopen. De pas ontdekte bloedsporen zijn zeker niet de enige die Loy vond. Enkele jaren geleden al schreef hij in het tijdschrift New Scientist dat de uitrusting van Ötzi vol zit met bloed, onder meer op de boog. Volgens de bioloog werkte dit als een soort impregnering. Opgedroogd bloed is waterafstotend en voorkomt dat de boog door een te hoge vochtigheid kromtrekt. Loy onderzocht in de bloedresten die hij op Ötzi vond het zogeheten mitochondriaal DNA. Dat zijn stukjes DNA die veel bestudeerd worden door forensische onderzoekers. Juist mitochondriaal DNA geeft in zulke gevallen veel informatie, omdat er maar relatief weinig van nodig is om elk mens te kunnen identificeren. Daarnaast bevat een lichaamscel vaak veel meer mitochondriaal DNA dan 'gewoon' DNA, dat zich in de celkern bevindt. In menselijk weefsel dat al lange tijd dood is, is daarom vaak nog veel mitochondriaal DNA terug te vinden, ook al is het "bewijsstuk" zelf grotendeels vergaan.
Een goede meetmethode, vindt Peter de Knijff, hoofd van het Forensisch Laboratorium voor DNA-onderzoek van de Universiteit Leiden. Hoewel bijzonder weinig laboratoria in de wereld zulke oude mummies kunnen analyseren, vertrouwt De Knijff erop dat het onderzoek van Loy deugt. Alleen de manier waarop de Australiër zijn vindingen bekend maakte, zou hij anders doen. "Natuurlijk moet iedereen dat voor zichzelf weten, maar als je onderzoeksresultaten aan een tv-station verkoopt kunnen collega-wetenschappers het niet controleren. Zulke resultaten moeten eigenlijk eerst gepubliceerd worden, zodat anderen er een soort wetenschappelijk meetlat tegenaan kunnen houden. Dat brengt natuurlijk risico's met zich mee, want een onderzoek kan op deze manier ook afgekeurd worden. Het valt me op dat de onderzoeken die Discovery Channel op de meest spectaculaire manier bekend maakt, vaak ook de grootste wetenschappelijke mislukkingen zijn. Maar dat kan natuurlijk ook gewoon toeval zijn. Ik hoop in ieder geval dat het onderzoek van Loy alsnog aanleiding geeft tot een wetenschappelijke publicatie." Aschwin Tenfelde Een reconstructie van
zijn laatste uren Discovery gaat verder met het onderzoek: deze keer laten diverse deskundigen zien hoe zijn laatste uren eruit zagen. Aangezien alle feiten wijzen richting een onnatuurlijke dood is de aanpak dan ook als bij een hedendaagse moordzaak.
Dat zijn de vragen die iedereen bezighoudt; elk antwoord werpt weer een nieuwe vraag op... Patholoog anatoom Dr. Egarter was er vanaf het
begin bij. Volgens hem had Ötzi bij zijn ontdekking een vuurstenen mes in zijn
hand.
Waar kwam Ötzi vandaan?
This site is also available in English! More information on his last meal maart 2005 |