Het coalitieprogramma voor de periode 2002 tot 2006 is wederom een uitvloeisel van het programma van de vorige periode. De uitgangspunten van het vorige programma genoten in de raad brede steun en coalitiegenoten zijn unaniem van mening dat continuiteit van het tot nu toe gevolgde beleid zeer gewenst is. Daarnaast zijn in de vorige periodes een aantal grote projecten gestart die gerealiseerd moeten worden, waarbij een verandering van beleid ongewenst is. Hier komt nog bij dat de bestuurlijke vernieuwing, de invoering van een duaal stelsel veel inzet zal vragen van zowel het ambtelijk apparaat, het college als de raad. De aantreding van twee nieuwe wethouders, de aanstelling van een nieuwe burgemeester en de verandering van de ambtelijke organisatie, het verdwijnen van het sectorenmodel, zullen eveneens een grote impact hebben.

Ook nu weer zal het bestuurlijk accent voornamelijk liggen op het uitwerken van de reeds bestaande plannen en het verder gestalte geven aan de beleidsvoornemens uit de vorige periode. Ook de evaluatie van het in de afgelopen periode gevoerde beleid zal weer een belangrijke plaats op de agenda krijgen, waardoor aanpassingen, bijsturing en zo nodig heroverwegingen duidelijk aan de orde zullen komen.

Daar de coalitiegenoten duidelijk hebben gekozen voor een continuïteit in het beleid hebben de samenstellers van het programma gekozen voor een opzet op hoofdlijnen.

De volgende uitgangspunten zullen ook nu weer de basis vormen van het te voeren beleid:

Afronden, implementeren en waar nodig evalueren van reeds in de voorgaande periode in gang gezette zaken.

De financiële situatie van de gemeente is nog steeds van dien aard dat er niet veel ruimte voor nieuw beleid is. De nadruk van het te voeren beleid zal dan ook wederom op kostenreductie komen te liggen. Coalitiegenoten zijn voorstander van een beleid op basis van wat door sommigen het "nul plus" beleid wordt genoemd. Verbetering van de dienstverlening zal plaatsvinden op basis van prioriteitsstelling en verdere stroomlijning van de interne gemeentelijke organisatie.

Het op te stellen collegeprogramma dient uiteraard ook nu weer financieel vertaald te worden en openbaar te worden gemaakt.

In het kader van het dualisme zal aan de rapportage naar de raad toe op ander wijze gestalte worden gegeven. Vooral de consequenties van het beleid naar de raad toe. Het beleid mag geen doelstelling op zich worden, maar moet een middel zijn om doelstellingen te bereiken. De raad dient deze doelstellingen duidelijk te formuleren.

Nadien dienen de effecten van het beleid aan deze doelstellingen te worden getoetst.

De wijze waarop de gemeente communiceert met de burger zal in de komende periode nogal wat veranderen. Dit is het gevolg van de invoering van het dualisme en van de verandering in de gemeentelijke organisatie.

Ook de communicatie van college met de raad zal ingrijpend veranderen. De raad dient immers op hoofdlijnen te sturen.

Dit doet echter geen afbreuk aan de taak van het individuele raadslid als ombudsman en vraagbaak. De wijze waarop het raadslid met deze taak omgaat zal echter ingrijpend veranderen. Raadsleden kunnen de burger wel de weg wijzen naar de ambtelijke organisatie. Scholing en "handreikingen" vanuit hogere overheden en andere organisaties in deze zijn dan ook van essentieel belang.

Wanneer de raad bepaalde breder gedragen verlangens of knelpunten signaleert binnen de gemeenschap dient de raad hierop, als dit wenselijk en mogelijk is, verandering van beleid te formuleren en het college opdracht te geven dit beleid uit te voeren. Doordat de raad meer dan in het verleden beleid op hoofdlijnen zal formuleren ligt het voor de hand dat een groter deel van het "raadswerk" zal plaatsvinden in brainstormsessies. Een wijze van werken waarmee binnen onze raad zeer goede ervaringen zijn opgedaan.

Concluderend kan worden gesteld, dat de invoering van het dualisme een geheel nieuw elan van raad en college vergt. Aanpassing zal voor raads- en collegeleden niet altijd even gemakkelijk zijn. De raad en de wethouders dienen zo snel mogelijk door cursussen, workshops et cetera vertrouwd te worden gemaakt met de mogelijkheden en onmogelijkheden die het duale stelsel biedt.

Tevens moet er voorlichting naar de burgers toe plaatsvinden, waarbij een van de doelstellingen van het duale stelsel, het meer betrekken van de burgers bij de politiek, de leidraad dient te zijn. Met name de aanpassing van het commissiebestel is voor de burgers belangrijk, zeker omdat het inspreekrecht zodanig is veranderd dat men niet alleen zijn visie kan geven, maar ook in discussie kan treden met commissieleden en eventueel portefeuillehouders, "hoor en wederhoor". Ook het feit dat de commissies zelf de commissieagenda samenstellen en mensen kunnen uitnodigen is voor de burger van belang

Eveneens in het kader "de burger meer betrekken bij de politiek" worden zo snel mogelijk de pilot projecten "buurtplatforms" geëvalueerd. Afhankelijk van de evaluatie zouden buurtplatforms in de gehele gemeente gerealiseerd kunnen worden. Wellicht kunnen raadsleden hierbij het voortouw nemen.

Een ander belangrijk punt waar het gaat om de communicatie met de burger is de uitbreiding van de Internet mogelijkheden voor het gemeentebestuur. De coalitiegenoten zijn van mening dat onze gemeente zich veel duidelijker moet manifesteren als een "elektronische overheid". Het up to date houden van de site van de gemeente in alle opzichten is van groot belang.

Naast bestaande dienstverlening moet een eenvoudige communicatie zowel van als naar de gemeente via internet mogelijk zijn. Als aanvulling op de "één loket functie" binnen het gemeentehuis, kan de "home page" worden gezien als een virtueel loket, dat op termijn een groot deel van de mogelijkheden van het fysieke loket moet krijgen. Openbare stukken, zoals verordeningen, raads- en commissiestukken en agenda’s moeten eenvoudig te downloaden of in te zien zijn. De raadsleden en de gemeentelijke organisatie dienen via e-mail bereikbaar te zijn voor de burger. Wel dient in het oog gehouden te worden dat de gemeente niet een teveel aanbiedt, maar wel die mogelijkheden biedt waarnaar inderdaad vraag is.

Voor de raadsleden moet de mogelijkheid worden geboden om in te loggen op het intranet van de gemeente. Communicatie tussen gemeente en raadsleden zou ook in de toekomst voornamelijk via de elektronische snelweg dienen plaats te vinden.

Als gevolg van de invoering van de "front office - back office" structuur binnen onze gemeente vervalt het sectoren model binnen het ambtelijk apparaat. De impact die deze verandering op de organisatie heeft zal niet gering zijn. Ook deze verandering dient duidelijk naar de burgers toe gecommuniceerd te worden. Of de doelstelling, de burger als klant beter ten dienste te zijn, inderdaad gehaald wordt zal regelmatig getoetst moeten worden. Met regelmatige tussenpozen zal een "klanttevredenheids" onderzoek plaats moeten vinden.

Een aantal onderdelen van de organisatie komen in aanmerking voor regelmatige interne of externe audit, waarbij getoetst dient te worden of de gebruikte procedures worden nageleefd en of deze procedures aan de gestelde eisen voldoen. Met name de afdelingen die direct in contact komen met de burger dienen regelmatig te worden getoetst, zowel op responstijd als inhoud.. Verbetering van de klantgerichtheid is een continue proces, dat alleen al door de veranderende vraag aan wijziging en aanpassing onderhevig moet zijn.

Voor wat betreft de praktische invulling van de commissies heeft de coalitie zich uitgesproken voor handhaving, althans in eerste instantie, van de vijf commissies in de huidige vorm. Dit geeft aan alle in de raad vertegenwoordigde partijen de mogelijkheid de voorzitter voor een commissie te leveren. Per fractie blijft het mogelijk om maximaal twee afgevaardigden, waaronder een raadslid, per commissie te benoemen. Ook de mogelijkheid voor het aanstellen van burgerleden, behalve voor de commissie Algemeen Bestuurlijke Zaken, blijft bestaan, waarbij het voor burgerleden echter niet meer noodzakelijk is dat zij op de verkiezingslijst van de betreffende partij hebben gestaan. In plaats van een burgerlid staat het iedere fractie vrij om twee raadsleden zitting te laten nemen. Het aanstellen van burgerleden geldt overigens niet meer alleen voor de reguliere commissies, maar is desgewenst ook mogelijk in ad hoc commissies.

De functionaliteit van de verschillende commissies dient na ongeveer een jaar geëvalueerd te worden. De commissie bezwaar en beroep kan in de huidige vorm gehandhaafd blijven.

In de huidige complexe en pluriforme maatschappij kan de politie niet meer aan alle eisen die worden gesteld in het kader van openbare orde en veiligheid tegemoet komen. Ook de burger zelf speelt hierin een steeds grotere rol. De politie moet door middel van voorlichting de burger niet alleen wijzen op de eigen verantwoordelijkheid, maar ook de burger hierin begeleiden. Informatie over en van onze lokale politie moet beschikbaar worden gemaakt op de web site van de gemeente. Ook zou het organiseren van open dagen van het politiebureau de communicatie tussen burger en politie kunnen verbeteren.

Nadat de politie in het verleden een steeds grotere afstand tot de individuele burger heeft genomen is daarin in de laatste jaren gelukkig een kentering gekomen met onder andere de introductie van de wijkagent. Dit betekent dat de politie weer een gezicht en een aanspreekpunt heeft gekregen. De kans die hiermee wordt geboden moet zowel de gemeente als de politie zelf met beide handen aannemen. Het toenemend gevoel van onveiligheid en de onvrede over het functioneren van de politie in de laatste jaren moet worden weggenomen.

De wijkagent kan hierin een cruciale rol vervullen. Het functioneren van de wijkagent als individu en als instantie moet regelmatig worden geëvalueerd. Dit kan door de wijkagent op gezette tijden uit te nodigen in de commissie Algemeen Bestuurlijke Zaken. De wijkagent moet duidelijk participeren in de gemeenschap, bijvoorbeeld door deel te nemen aan het overleg binnen de buurtplatforms. Het profiel van de wijkagent moet, met foto, regelmatig openbaar gemaakt worden, zodat hij of zij voor de burgers bekend is. Daarnaast is het van cruciaal belang dat de wijkagent gemakkelijk benaderbaar is, dus niet indirect via het politiebureau in Bergen op Zoom, maar zo direct mogelijk.

De handhavingnota moet op zo kort mogelijke termijn worden uitgewerkt. De rampen die in de afgelopen jaren in Nederland zijn voorgevallen geven aan hoe belangrijk een integraal handhavingsbeleid is. Wellicht zal de Algemene Plaatselijke Verordening als gevolg van de handhavingnota moeten worden herzien. De gemeente dient zich naar mening van de coalitiepartners in principe terughoudend op te stellen waar het gaat om haar verordenende ijver. Maar de verordeningen die de gemeente stelt dienen wel uitvoerbaar en vooral ook handhaafbaar te zijn. Ook dit credo kan aanpassing van de APV tot gevolg hebben.

Voor wat betreft de brandweer heeft de coalitie zich unaniem en volmondig uitgesproken voor het behoud van een brandweer op basis van goed opgeleide en gedreven vrijwilligers. Overleg tussen de gemeenteraad en de brandweer moet echter anders worden gestructureerd.

Er dient structureel twee maal per jaar overleg plaats te vinden tussen brandweer en commissie Algemeen Bestuurlijke Zaken, waarbij zowel de commandant als de postcommandanten aanwezig zijn. Deze commissievergadering dient in beslotenheid plaats te vinden.

Coalitie genoten zijn van mening dat het actualiseren van de rampenplannen een eerste vereiste blijft. Daarnaast dient de brandweer bij oefeningen ook de plaatselijke EHBO te betrekken.

De coalitiegenoten spreken nogmaals uit dat zij een fel tegenstander zijn van het gedogen van koffieshops binnen onze gemeente. Ook zijn zij tegenstander van nering die zich op het randje van het wettelijk toelaatbare bevindt. Ontwikkelingen in deze richting zullen met argusogen worden gevolgd.

Onze gemeente loopt aardig voorop met de uitvoering van de notitie "duurzaam veilig" en het daaruit voortvloeiend verkeersveiligheidsplan. Ondanks opmerkingen, voornamelijk wegens de vele snelheidsremmende maatregelen (de verkeersdrempels) heeft de coalitie de indruk dat de verkeersveiligheid substantieel is toegenomen. Het wordt tijd om de zaak te evalueren en het beleid zo nodig aan te passen. Dit zou op korte termijn moeten geschieden.

Voor de coalitiegenoten blijft de realisering van de Randweg een hoge prioriteit hebben. We hopen op korte termijn tot tracékeuze te komen, waarna zo snel mogelijk met aanleg dient te worden aangevangen.

Verder staan nog enkele fietspadtracés op het verlanglijstje van de coalitie, te weten:

een fietspad Huijbergen – Hoogerheide

een recreatief fietspad van Putte naar Huijbergen via het grenspark.

een fietspad Ossendrecht naar Zandvliet, langs de Lange Weg

opplussen fietspad Trambaan Schapendreef

Bij de fietspaden moet de raad, gezien de enorme kosten die er mee gemoeid zijn, natuurlijk wel prioriteiten stellen. Grensoverschrijdende fietspaden komen wellicht voor Interreg subsidie in aanmerking.

Verder heeft de coalitie uitgesproken voorstander te zijn van een onderzoek naar de ontsluiting van de Bosweg in Putte. Ook hier geld echter weer dat de raad prioriteiten moet stellen.

Er lijkt binnen de gemeente weinig twijfel over de wenselijkheid van realisering vrachtwagenparkeerplaatsen. De wettelijke eisen waaraan zo een parkeerplaats moet voldoen zijn echter van dien aard dat een haalbaarheidsonderzoek noodzakelijk is. De raad kan dan een afweging maken.

Helaas is gebleken dat de invloed van de gemeente op het openbaar vervoer relatief gering is.

Toch ziet de coalitie nog mogelijkheden om het openbaar vervoer uit te breiden, zij denkt hierbij aan uitbreiding van het Collectief Vraagafhankelijk Vervoer en aan het instellen van een busverbinding vooral voor jongeren naar met name "De Castel" in België.

Economische zaken

Zoals al is aangegeven onder het hoofdstuk Burger en Bestuur, zal de elektronische snelweg in de nabije toekomst steeds belangrijker worden. Niet alleen voor de gemeente, maar nog meer voor bedrijven en voor de individuele burger. Uitbreiding van het glasvezelnet en aansluiting op een werkelijk snelle elektronische snelweg is daarom van groot belang. De coalitiepartners zijn unaniem van mening dat het college op alle mogelijke manieren druk op kabelexploitanten, KPN en anderen moet uitoefenen om zo snel mogelijk overal binnen onze gemeente werkelijk snelle internetverbindingen te kunnen realiseren.

Zodra het tracé van de randweg bekend is kunnen voorbereidingen worden getroffen die leiden tot uitbreiding van het industrieterrein

Onderwijs

Het landelijk onderwijsbeleid staat bloot aan veel kritiek. Wellicht terecht, gezien de niet aflatende stroom beleidsrichtlijnen en veranderingen die het Ministerie van Onderwijs voorschrijft. De mogelijkheid tot volgen van goed onderwijs is een van de pijlers van onze beschaving. Het moet toegankelijk zijn voor iedereen, zowel financieel als fysiek. Dit geldt voor zowel basisonderwijs als voortgezet onderwijs. Het behoud van deze vormen van onderwijs binnen onze gemeente staat zeer hoog op de agenda van alle coalitiepartners.

In 2001 is door een onafhankelijk bureau een onderzoek uitgevoerd naar de behoefte aan openbaar basisonderwijs in de gemeente Woensdrecht. De resultaten hebben aangetoond dat hiervoor brede belangstelling bestaat. In mei 2002 zal een voorstel tot stichting van Openbaar Onderwijs in de kern Hoogerheide ter besluitvorming worden voorgelegd aan de raad. Indien dit voorstel door de raad wordt aanvaard en toestemming wordt verkregen van het Ministerie van Onderwijs, dan zou een openbare school op zijn vroegst met ingang van het schooljaar 2003-2004 kunnen starten. Deze openbare school krijgt dan (van het Ministerie van Onderwijs) vijf jaar de tijd om zijn bestaansrecht te bewijzen. De coalitie staat hier in principe positief tegenover. Voor wat betreft de huisvesting van het basisonderwijs in de kernen Hoogerheide en Woensdrecht verwachten wij op korte termijn meer duidelijkheid.

De aanpassing en uitbreiding van de gezamenlijk huisvesting voor de basisscholen in Ossendrecht zal, onvoorziene omstandigheden daargelaten, in 2003 worden gerealiseerd.

Na vijf jaar overleg met Ons Middelbaar Onderwijs (Mollercollege Zuidwesthoek) en Scheldecollege, hebben de besturen van beide scholen ingestemd met de bouw van een gezamenlijke huisvesting in de omgeving van het in aanbouw zijnde, nieuwe gemeentehuis te Hoogerheide.

De realisering van dit nieuwe schoolgebouw voor het Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs (VMBO) dient met voortvarendheid door het college te worden opgepakt. Het streven dient er op gericht zijn om deze onderwijsvoorziening in de komende raadsperiode te realiseren.

Welzijn

Ook in de vorige coalitieprogramma’s is het al verwoord, verenigingen, clubs, etc. vormen het cement van de samenleving. Het maatschappelijk belang hiervan is dermate groot dat hiervoor een beroep op gemeenschapsmiddelen kan worden gedaan. De gemeente heeft echter primair een sturende en initiërende taak. De gemeente dient het zoveel mogelijk efficiënt exploiteren van voldoende, kwalitatief goede binnen- en buitensportaccommodaties te stimuleren. Gemeentelijke sportvoorzieningen dienen uiteraard van goede kwaliteit te zijn. Dit vergt zowel investering als beheer. Aan de gebruiker mag een redelijke bijdrage worden gevraagd, dit kan een geldelijke bijdrage zijn maar ook alternatieven zijn mogelijk. Een zorgvuldige benadering is echter noodzakelijk. Iedereen moet immers kunnen sporten, het moet dus zo laagdrempelig mogelijk blijven.

Particulier initiatief wordt alle ruimte geboden en reële mogelijkheden tot privatisering worden door de gemeente in principe positief benaderd. Het beleid moet er in zijn algemeenheid op zijn gericht dat de zelfwerkzaamheid zo veel mogelijk wordt bevorderd. Enerzijds beperkt dit de kosten, anderzijds vergroot dit juist het gevoel van saamhorigheid binnen de vereniging. In uitzonderingsgevallen kan door de raad van het vastgestelde beleid worden afgeweken of kan ad hoc worden besloten.

Bibliotheken zijn belangrijke instellingen binnen een gemeenschap, zowel voor jongeren als volwassenen, zowel voor educatie als ontspanning. Er is de coalitiepartners veel aan gelegen deze instellingen te behouden en de bijbehorende dienstverlening verder te verbeteren. Momenteel wordt door de bibliotheekbesturen in de regio Steenbergen, Bergen Op Zoom en Woensdrecht overleg gepleegd over de vorming van een zogenaamde basisbibliotheek. Op die manier hoopt men in de toekomst de dienstverlening te kunnen continueren en verbeteren, alsmede beter in te kunnen spelen op maatschappelijke veranderingen. De bibliotheken dienen meer samen te werken met andere culturele en maatschappelijke instellingen, om hun functie als informatiecentrum meer inhoud te kunnen geven.

In de gemeente Woensdrecht zou de bibliotheek in de kern Hoogerheide, in het nieuwe gemeentehuis, als centrumbibliotheek dienen te gaan fungeren. Zo een centrumbibliotheek dient een breed dienstenpakket te kunnen bieden, terwijl de bibliotheken in de kernen Ossendrecht en Huijbergen als aanvullende voorzieningen dienst zullen doen voor de minder mobiele doelgroepen zoals basisschooljeugd en ouderen. Door de voorgenomen omvorming van de Provinciale Bibliotheek Centrale (PBC) voor Noord-Brabant tot facilitair bibliotheekbedrijf, zullen de bibliobussen wellicht binnen enkele jaren verdwijnen. Indien dat het geval is dan zal de kern Putte in de toekomst verstoken zijn van een bibliotheekvoorziening. Getracht wordt om voor de inwoners van Putte een regeling te treffen met de Belgisch buurgemeenten Stabroek en Kapellen, om gebruik te kunnen maken van de bibliotheek in Belgisch Putte. Het geld dat de gemeente tot nu toe jaarlijks uitgeeft voor de instandhouding van de bibliobus, kan in de toekomst worden gebruikt voor het samenwerkingsverband met België. Omdat het gaat om een grensoverschrijdend project, komt deze samenwerking wellicht ook nog in aanmerking voor Europese subsidie.

Er dient te worden onderzocht, of het privatiseren van de gemeentelijke begraafplaatsen tot de mogelijkheden behoort.

De overheid, dus ook de gemeente treed op als hoeder van het culturele erfgoed. Dit erfgoed, van gebouw tot boek, dient beschermd te worden, zeker in een land als Nederland, waar de verbondenheid met de eigen geschiedenis helaas slechts zeer gering is. Er is geen land in Europa waar gebouwen die de trots waren van een vorige generatie met zoveel gemak worden gesloopt als in Nederland. De coalitie ziet het behoud van dit erfgoed als een belangrijke taak, maar niet alleen het behoud, ook de stimulering van de bewustwording van de eigen culturele wortels bij de bevolking ziet zij als een taak. De coalitie is dan ook voorstander van een planmatig opgezet breed monumenten beleid. Deze aanpak past ook uitstekend in de toeristisch-recreatieve rol die de gemeente wenst te spelen. Sponsering door bedrijven wordt als positief ervaren, maar de eigen verantwoording van de gemeente mag niet uit het oog verloren worden.

Openbare gebouwen zoals gemeentehuizen en bibliotheken lenen zich vaak uitstekend voor het houden van exposities. Door van deze locaties gebruik te maken wordt kunst dichter bij het publiek gebracht. Promotie voor deze exposities kan via de web site van de gemeente worden gemaakt.

Een ander belangrijk aandachtspunt voor de komende tijd zal de uitwerking van de Regiovisie verzorging en verpleging zijn. Naar aanleiding hiervan dient het in 1998 vastgestelde ouderenbeleidsplan in de komende raadsperiode te worden geactualiseerd. De reeds vaker geroemde brainstormsessies zullen ook bij deze besluitvorming waarschijnlijk een belangrijke rol gaan vervullen. Bij deze sessies zou het van voordeel zijn om niet alleen raads- en burgerleden uit te nodigen voor de discussie, maar ook vertegenwoordigers van andere groeperingen en instanties.

Door cumulatie van allerlei financiële regelingen en subsidies ten behoeve van burgers met weinig draagkracht bestaat het verschijnsel van de armoedeval. Het verkrijgen van een baan en het daarmee gepaard gaande verlies van aanspraak op allerlei inkomensondersteunende maatregelen leidt in veel gevallen niet tot verhoging en soms zelfs tot verlaging van het besteedbaar inkomen. Om die reden moet zorgvuldig met de vele mogelijkheden van de bijzondere bijstand worden omgegaan. De oorzaken van de armoedeval moeten niet worden gecompenseerd, maar moeten worden weggenomen. De beste sociale voorziening is immers een betaalde baan.

"Sociale zekerheid moet geen vangnet zijn, maar een trampoline."

Kwijtschelding van schulden en schuldsaneringtrajecten kunnen in individuele gevallen deel uitmaken van het gemeentelijk minimabeleid. De gemeente voert inzake het minimabeleid een actief voorlichtingsbeleid, dat er op gericht is burgers te wijzen op alle mogelijkheden die voor hen in aanmerking komen. De coalitie is van mening dat een kwijtscheldingspercentage van 95% dient te worden gehandhaafd.

Fraude en misbruik van de sociale zekerheidvoorzieningen moeten actief door de gemeente worden bestreden. Onder andere door gegevensverificatie en het consequent toepassen van sancties. Effectiviteit van het beleid wordt door de gemeenteraad beoordeeld op basis van regelmatige rapportages. De privacy van betrokkenen dient natuurlijk onder alle omstandigheden te worden gewaarborgd.

Voor sommigen blijft de afstand tot de arbeidsmarkt definitief te groot. Door een actief beleid voor sociale activering te voeren kan voor langdurig werklozen de maatschappelijke participatie worden verhoogd en een sociaal isolement worden voorkomen of doorbroken. Voor uitvoering van zo een beleid zijn afspraken met derden nodig. Daarnaast moet echter wel een dringend beroep op de betrokkenen zelf kunnen worden gedaan.

Ook de gemeente heeft waar het gaat om de eerstelijns gezondheidzorg een duidelijke verantwoordelijkheid. Als gevolg hiervan ziet de coalitie de realisering van een medisch centrum in de kern Hoogerheide als een zeer belangrijke doelstelling.

Er is de laatste tijd nogal wat commotie ontstaan over het functioneren van de huisartsenpost. Dit heeft tot nogal wat onaangenaamheden geleid.

Om dit soort problemen in de toekomst op voorhand te vermijden vindt de coalitie dat er een gestructureerd overleg, bijvoorbeeld twee maal per jaar, moet plaatsvinden met onze huisartsen en of een vertegenwoordiging van hen en met onze apothekers.

Overleg met de huisartsen is ook van belang in verband met onze bewoners in de grensstreek. De toegankelijkheid van de primaire medische hulp in België zou moeten worden vergroot. Ook andere partijen dan de huisartsen zouden natuurlijk bij dit overleg betrokken moeten zijn. In beginsel moet iedere burger echter zelf kunnen kiezen waar hij of zij heen gaat voor medische zorg.

In de komende tijd moet veel aandacht worden besteed aan het opstellen van een volksgezondheidsplan. De raad zal ingrijpende keuzes moeten maken. Dit kan natuurlijk alleen aan de hand van een inventarisatie van mogelijkheden en noodzakelijkheden. Aan de hand van deze keuzes dient de raad een beleid voor de eerstelijnsgezondheidszorg te formuleren. Speciale aandacht zal uitgaan naar de jeugdgezondheidszorg.

Onze inwoners worden al jaren met steeds maar stijgende kosten voor de afvalverwerking geconfronteerd. Bij ongewijzigd beleid is een kentering niet in zicht. Naast de normale stijging ten gevolge van inflatie et cetera zien we ook een stijging ten gevolge van de andere wijze van kostentoewijzing. Kosten zullen worden doorberekend naar rato van het afvalvolume en niet meer, zoals tot nu toe, naar rato van het aantal "aansluitingen". Ondanks de omvangrijke voorlichting om burgers zo milieubewust met afval te laten omgaan produceren we alleen maar meer afval. Deze stijgende tendens moet doorbroken worden. Ergo, de gemeente moet een afvalstoffenbeleid ontwikkelen dat er op gericht is om de afvalstoffenberg substantieel te verminderen. Nog intensievere voorlichting is noodzakelijk, maar ook moet verdere scheiding van afval en een strakker beleid waar het gaat om het uitgangspunt "de vervuiler betaald" in overweging worden genomen. In principe moet het risico van afvaltoerisme zoveel mogelijk worden vermeden, maar wellicht blijkt op grond van ervaringen op andere plaatsen dit risico geringer dan algemeen wordt aangenomen. Formulering van dit beleid heeft gezien de enorme kosten van afvalverwerking een zeer hoge prioriteit.

Evenals de afvalstoffenheffing moet op termijn ook de rioolheffing kostendekkend worden. Dit moet door geleidelijke verhoging van het rioolrecht worden verwezenlijkt.

Helaas blijft de hondenpoep onze aandacht trekken. Natuurlijk is het probleem niet van de eerste orde, maar het probleem is wel penetrant en de ergernis voor velen dagelijks. Natuurlijk is bekend dat de oorzaak is gelegen in de mentaliteit van de hondenbezitters. Maar alleen met deze constatering is het probleem niet opgelost. Nog meer voorlichting is wellicht wenselijk, daarnaast kan het misschien een aandachtspunt zijn binnen de buurtplatforms. Het beste zou zijn wanneer burgers elkaar zouden aanspreken op hun asociaal gedrag.

Gezien het toenemend aantal klachten over zwerfvuil en het onderhoud van gemeentelijk groen dient prioriteit te worden gegeven aan de kwaliteit van de openbare ruimte.

Het beeldkwaliteitsplan openbaar groen moet op niet al te lange termijn worden geëvalueerd.

Bezien moet worden of het verkoopbeleid betreffende het snippergroen aanmerkelijk kan worden verruimd.

Grensoverschrijdende milieubelasting vanuit het Antwerpse havengebied dient meer aandacht te krijgen dan in de afgelopen periodes. De gegevens van het meetstation in Huijbergen, dat deel uitmaakt van het landelijk meetnet van het RIVM dienen jaarlijks in de commissie milieu te worden besproken, waarbij met name het signaleren van trends van belang is.

Ook een uitvoeriger verklaring van de betekenis van de meetgegevens is hierbij belangrijk. Bij milieubelasting werd tot voor kort voornamelijk gedacht aan bodem, water en luchtverontreiniging. Niet alleen deze verontreinigingen, maar ook de geluidsoverlast van bedrijven valt onder milieuverontreiniging. De geluidsoverlast, niet alleen van de bedrijven binnen de gemeentegrenzen maar ook van die in het Antwerpse havengebied, dient op termijn te verminderen. In dit kader, maar zeker ook in het algemeen moeten de contacten met de bedrijven in het Antwerpse havengebied worden hernieuwd. Ook voor de provincie is hier een taak weggelegd. Helaas hebben wij de indruk dat de provincie zich enigszins aan haar taak in deze tracht te onttrekken. Dit is een kwalijke zaak. De provincie moet op haar verantwoording worden gewezen. Een regelmatig overleg met de provincie lijkt ons zeer wenselijk.

Voor wat betreft ruimtelijke ordening wordt door coalitiegenoten veel belang gehecht aan de invulling van vrijkomende locaties, het Trefpunt, de Semmelweissstraat en het huidige gemeentehuis, na realisering van het nieuwe gemeentehuis. Het oude gedeelte van het huidige gemeentehuis dient als gebouw natuurlijk wel te blijven bestaan.

Het streven dient er in zijn algemeenheid op gericht te zijn dat markante punten, gebouwen et cetera behouden blijven. Een en ander is al verwoord in het hoofdstuk Welzijn.

Bij woningbouw denkt de coalitie aan een meer evenwichtige woningbouw, in die zin dat men niet bij het woord woningbouw in eerste instantie alleen aan sociale woningbouw denkt. Ook andere vormen moeten mogelijk zijn al naar gelang de behoefte en gerelateerd aan de demografische opbouw van de gemeenschap. Hierbij moet ook duidelijk aandacht worden besteed aan realisering van zorgwoningen en woningen voor begeleid wonen.

Een aantal belangrijke uitgangspunten voor toekomstige woningbouw zijn:

Meer aandacht voor innovatieve stedenbouwkundige ontwerpen

Meer aandacht voor vernieuwende architectuur van woningen, winkels, voorzieningen et cetera

Er moet niet te eng gebouwd worden. Het ruimtebeeld dient open te blijven

Er moeten in voldoende mate koopwoningen worden gerealiseerd.

Er moeten meer nieuwe woonvormen komen, bijvoorbeeld voor ouderen, ook in het duurdere segment.

Ook huurwoningen in het duurdere segment dienen voldoende aanwezig te zijn.

Zowel huurders als kopers moeten meer zeggenschap krijgen over de bouw van hun woning en de inrichting van hun buurt.

In de prestatieafspraken met de woningcorporaties moet hoge prioriteit worden gegeven aan de verkoop van huurwoningen.

Naast nieuwbouw moet er vanuit de gemeente meer aandacht komen voor woningaanpassing, zowel voor minder validen als voor senioren. Vervolgens is de coalitie van mening dat initiatieven die worden ontplooid met betrekking tot het "begeleid wonen" door de gemeente zo goed mogelijk moeten worden ondersteund.

Het functioneren van de welstandscommissie staat, ook in de landelijke politiek, ter discussie. De coalitiepartijen zijn hier niet rouwig om, in tegendeel. Wij vinden dat allereerst het functioneren van Welstandstoezicht Noord-Brabant moet worden geëvalueerd. Daarnaast dient de gemeente een eigen welstandsbeleid op hoofdlijnen te formuleren dat in de toekomst als toetsingskader dient voor een welstandscommissie. In de welstandsbeoordeling dient ook de mening van direct betrokken omwonenden gewogen te worden. Natuurlijk is in alle gevallen het al dan niet voldoen aan bouwkundige eisen van doorslaggevende betekenis.

Door de ligging van onze gemeente, tussen economische centra van wereldformaat, zal de economische druk die op ons poldergebied wordt uitgeoefend blijven bestaan. Wij zijn echter unaniem van mening dat het open poldergebied moet blijven bestaan. Het ruimtelijk beeld van de polders en de Brabantse Wal is dermate uniek dat dit behouden moet blijven.

De voorbereidingen voor de herinrichting van de Raadhuisstraat in Hoogerheide zullen, zoals het zich laat aanzien, binnen afzienbare tijd een aanvang nemen.

Daarna kan een begin worden gemaakt met de fysieke herinrichting. Dekking voor dit project vindt in principe plaats uit het vrij besteedbare deel van de vrijkomende gelden van de verkoop van de Intergas aandelen. Voor deze dekkingswijze geldt als voorbehoud dat de Intergastransactie naar huidige inzichten definitief doorgang zal vinden.

Door het aflopen van de concessie zal op termijn de Kalkzandsteenfabriek in Ossendrecht verdwijnen. Er dient naar een passende invulling voor het totale terrein te worden gezocht. Vooral de conservering van de "steilwand" in de groeve kan in dit kader een trekker worden. Daarnaast is een educatief centrum in combinatie met de Kalmthoutse Heide een aantrekkelijke mogelijkheid. Realisering van een en ander is wel afhankelijk van financiële aspecten. Wij vinden dat de gemeente haar uiterste best moet doen om deze invulling op de door ons gewenste wijze gestalte te geven. Het behoud van de steilwand is van groot belang.

Financiën zijn samen met rechtmatigheid en doelmatigheid het begin- en eindpunt van het gemeentelijk beleid. Door decentralisatie wordt veel – gewenst – rijksbeleid bekostigd door of via de gemeentekas. Uitgaven bij deze beleidsterreinen behoren daarmee tot de autonomie van gemeenten. Toevoeging van deze rijksmiddelen aan de algemene uitkering is een vereiste. Binnen deze context van de externe budgettering past voor de gemeente een grote eigen verantwoordelijkheid voor de eigen (belasting)middelen. Het grotere belang daarvan maakt dat steeds kritischer wordt gekeken naar de totale gemeentelijke belastingdruk. Ombuigingen en verhoogde efficiëntie dienen te prevaleren boven lastenverzwaring. Onder alle omstandigheden moet getracht worden het beleid transparant te houden en dit beleid goed naar burger en bedrijfsleven te communiceren. De tarievenstructuur en de toerekening van de verschillende kostencomponenten moeten worden verduidelijkt. De gemeente moet daarbij aangeven welke componenten en stijgingen ontstaan door eigen beleid en welke worden veroorzaakt door rijksbeleid.

Een verantwoord financieel beleid is voor de coalitiegenoten de basis voor het totale gemeentelijke beleid. Dit beleid dient te stoelen op een reële sluitende begroting met een gezonde reservepositie, een tijdig opgestelde rekening en een overzichtelijk meerjarenperspectief met een realistische inschatting van de kapitaalslasten. Dit houdt ook in dat het gemeentelijk ambitieniveau niet te veel mag afwijken van dat meerjarenperspectief. Bij voorgestelde investeringen dienen gelijktijdig de bijbehorende jaarlijkse exploitatielasten te worden vermeld en te worden afgezet tegen de uitgangspunten van het meerjarenperspectief.

Alleen al uit financieel oogpunt is het noodzakelijk dat de gemeente zo doelmatig en doeltreffend mogelijk te werk gaat. De gemeenteraad dient de beschikking te krijgen over instrumenten waarmee de doelmatigheid en de doeltreffendheid van het beleid kan worden getoetst. Daarom dienen in de begroting, de meerjarenbegroting en in alle beleidsplannen heldere en verifieerbare doelstellingen te zijn opgenomen waarover het college door middel van bestuursrapportages en de gemeenterekening rapporteert en verantwoording aflegt. Afhankelijk van de "handreiking duale begroting" en de capaciteit van het gemeentelijk apparaat zal in 2003 een eerste begin worden gemaakt om te komen tot een duale begroting voor onze gemeente.

Tarieven en retributies zijn in principe kostendekkend. Een en ander dient gepaard te gaan met een duidelijke kostentoerekening, die aan burger en bedrijfsleven kan worden uitgelegd. Ook belastingen en rechten waar tegenover een direct gemeentelijk verstrekte dienst staat zijn in beginsel kostendekkend. De berekening dient te geschieden aan de hand van een duidelijke en begrijpelijke kostentoedeling.

De gevolgen van wijzigende rijksbijdragen moeten inzichtelijk worden gemaakt. In principe moeten de belastingen en tarieven trendmatig worden aangepast om onnodige schokeffecten te voorkomen. Zoals is afgesproken bij de begrotingsbehandeling in het najaar van 2001 zal de OZB in beginsel jaarlijks worden verhoogd met 7,5% tot 2005. De noodzaak van aanpassing dient echter van jaar tot jaar zeer kritisch te worden bezien. Wanneer het voorgestane financiële beleid wordt doorgevoerd betekent dit dat de gemeente in 2005 naar alle waarschijnlijkheid weer een sluitende begroting zal hebben.

Structurele meeruitgaven moeten gedekt worden uit structurele bezuinigingen of structurele inkomsten, dat wil zeggen, moeten budgettair neutraal worden gerealiseerd. Hieruit volgt dat de gemeente in haar ambitieniveau niet teveel moet afwijken van de geprognosticeerde kapitaalslasten uit het meerjarenperspectief. De gemeente moet alert zijn op de exploitatie-effecten bij grote investeringen.

Naar verwacht komt het college nog in 2002 met een strategische grondnota. Na inventarisatie zal dan inzichtelijk worden welke gronden de gemeente uit strategische overwegingen dient aan te houden dan wel af te stoten.

De op dit moment gehanteerde aanbestedingsnota is niet meer actueel. Recentelijk is gebleken dat de richtlijnen zoals die in de vigerende nota zijn vastgelegd grote nadelen kunnen hebben.

Er dient dus zo snel mogelijk een herziening plaats te vinden van de aanbestedingsnota.

Het voorgaande coalitieprogramma is het resultaat van gezamenlijk overleg tussen de raadsfractie van het Algemeen Belang Zuidwesthoek (ABZ), het Christen Democratisch Appèl (CDA), de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) en werd door de respectievelijke besturen bekrachtigd.

Woensdrecht, maart 2002