|
|||
HAFTANIN KONUSU |
Spor Yapan Çocuk ve Ergenlerde Sıcak Çarpmasının Önlenmesi
Hazırlayan:
Yrd. Doç.Dr. Hakan Yaman
Sıcağa bağlı gelişen sağlık sorunları önlenebilir. Antrenör, öğretmen ve anne ve babalar sıcak hava koşullarında yapılan yoğun sporsal çalışmaların yaratabileceği zararlar konusunda bilgi sahibi olmalıdırlar. Çocukların sahip oldukları fizyolojik ve anatomik özelliklere bağlı olarak (beden kütlesine göre daha yüksek beden yüzeyi, kütle başına daha fazla metabolik ısı üretirler, terleme kapasiteleri daha düşüktür), beden ısı regülasyonunu yeterince yerine getirememektedirler. Bu nedenle sıcak ortamlarda spor yapacak çocuklar için aşağıdaki noktalar önerilir: 1. Hava nem oranı, solar radyasyon ve hava sıcaklığı kritik değerlere ulaştıysa (kritik değerler için çizelge 1’e bakınız), 15 dakikadan uzun süren sporsal yüklenmelerin yoğunlukları kısıtlanmalıdır, dinlenme süreleri uzatılmalıdır. 2. Daha sıcak ve nemli yörelere spor
yapmak için gidildiğinde, yüklenme yoğunluğu ve süreleri azaltılıp, yavaş
yavaş 10-14 gün sürede eski düzeylerine ulaştırılmalıdır. Yani sporcunun
ö yöredeki aklimatizasyonu (iklim uyumu) sağlanmalıdır. İklim uyumu için
yeterince süre yoksa, sporcuların kapasitesine göre yoğunluk ve süre ayarı
yapılmalıdır.
4. Spor kıyafetleri açık renkli, hafif ve tek katlı olmalıdır. Tek katlı olması terlemeyi kolaylaştıracak ve bedenin soğumasına yardımcı olacaktır. Terden ıslanmış çamaşırlar değiştirilmelidir. Asla sporda naylonlu ve suni kıyafetler kullanılmamalıdır (zayıflamak amacıyla reklamlarda önerilen naylonlu kıyafetler ya da bedene sarılan naylon bedenin fazla ısınmasına neden olur). Çizelge 1: Spor için kritik ısı
değerleri
Psikrometre: Doğrudan hava ısısını ifade etmez. Spor yapan bireyleri etkileyen etmenlerin %70’i nem, %20’si solar radyasyon ve ancak%10’u hava ısısıdır. Bu nedenle, belirtilen değer yukarıdaki üç etmeni oranlarıyla birlikte dikkate alan ve psikrometre adı verilen aletle ölçülen bileşik değeri ifade eder. |
||
|
|||