De muskusrat is de grootste vertegenwoordiger van de woelmuizen.
Hij bereikt een lichaamslengte van 25 – 35 cm met nog een staart van ruim 20 cm.
De muskusrat heeft een dichte, zachte, bruine pels
en een lange, zijdelings samengedrukte zwarte staart.
Het dier is tamelijk plomp en gedrongen van bouw met een stompe,
dikke kop die ongemerkt overgaat in de romp.
De muskusrat leeft in de buurt van stilstaand en stromend water.
Bij het zwemmen zorgen de grote achterpoten, die voorzien zijn
van kleine vliezen tussen de tenen, voor de aandrijving.
De staart dient vooral als roer.
Meestal zwemmen muskusratten dicht aan de oppervlakte
en bereiken dan een flinke snelheid.
Bij het geringste onraad duiken ze snel onder
en verwijderen ze zich onzichtbaar over grote afstanden.
Zijn belangrijkste voedselplanten zijn riet, lisdodde, bies en vlotgras.
Soms worden ook schelpdieren gegeten,
maar deze dienen vaak alleen als bouwmateriaal.
De burcht en het gangenstelsel worden in de oever uitgegraven.
De ingang bevindt zich vrijwel altijd onder water.
Van waterplanten bouwt de muskusrat ook kegelvormige burchten van 1 à 2 meter doorsnede.
De paartijd vindt plaats in maart-september.
Tijdens het hofmaken zwemt het wijfje in een kring, met het mannetje aan haar zijde.
Na een draagtijd van 30 dagen brengt het wijfje jaarlijks
2 tot 3 nesten groot van elk zo'n 2 tot 8 jongen.
In een zogenaamde 'moederburcht' komen ze ter wereld.
De jongen zijn aanvankelijk naakt, blind en volkomen hulpeloos
maar op de elfde dag gaan de ogen open.
Het kroost wordt drie tot vier weken gezoogd,
maar ze beginnen al eerder aan plantaardig voedsel.
De jongen van de eerste worpen kunnen zich reeds in hetzelfde kalenderjaar vermenigvuldigen.
De dieren zijn zeer gevreesd vanwege hun gegraaf in oevers
en waterkeringen waardoor dijken en dammen kunnen worden ondermijnd.
Door het graven van muskusratten ontstaan regelmatig verzakkingen.
Vanwege de schade die ze toebrengen aan dijken en oevers wordt de soort
te vuur en te zwaard bestreden, maar zal bij ons vermoedelijk nooit meer geheel verdwijnen.
Oorspronkelijk maakte hij geen deel uit van de Europese dierenwereld,
maar hij werd net als nerts en wasbeer door de mens ingevoerd.
De reden van de import was de fraaie pels; zijn vaderland is Noord-Amerika.
De vestiging in Europa begon met vijf exemplaren
die in 1905 in de buurt van Praag werden uitgezet.
Twintig jaar later hadden hun nakomelingen een gebied
met een doorsnede van 500 km veroverd.
Later ontsnapten er op vele andere plaatsen ook muskusratten uit fokkerijen
en nu, tachtig jaar later, bewonen ze Europa van de Zwarte Zee tot aan de Noordzee.
In Midden-Europa ontbreken ze alleen nog in de Alpen en Denemarken.
Terug naar:
