TEMEL ASP REHBERİ Dr.Hakkı Öcal

ADO ActiveX Data Objects

ActiveX Veri Erişim (ADO) Nesneleri
Recordset.Open

Veritabanına dayanan Web uygulamalarımızda sorun buradaki gibi sadece veriyi okumakla bitmeyebilir; veriyi güncelleştirmek veya silmek isteyebiliriz. Bunun için doğruca ADO'nun .Recordset metodundan yararlanmamız gerekir. .Recordset metodu ne yapar? Tıpkı ekranınızdaki bir yazının içinde duran imleç (cursor) gibi hayalî bir imleci götürür verilerinizin en başına koyar. Bu hayali imleci veritabanı üzerinde dolaştırmak ve gittiği yerdeki değeri okutmak bizim işimizdir.

.Recordset metodu, ile bir veritabanını okuyacak imleci üç şekilde ayarlayabilirsiniz:

	Static	(Duragan)SELECT komutu icra edilir ve okunan kayıt arzu ettiğiniz değişkene yazılır. (ADO Sabit Değerleri dosyasınıdan yararlanıyorsak, adOpenStatic) .
	Forward only	(Sadece ilerle) İmleç veritabanı içinde sadece ileri doğru gider ve her seferinde bir kayıt okunur. (Varsayılan imleç türü budur.) (ADO Sabit Değerleri dosyasınıdan yararlanıyorsak, adOpenForwardonly) .
	Dynamic	(Dinamik) Veritabanına ulaşan ve değişiklik yapan başka bir kullanıcı varsa, bu değişiklik size anında yansıtılır. (ADO Sabit Değerleri dosyasınıdan yararlanıyorsak, adOpenDynamic) .

Bu yöntemlerden birini seçmekle veriyi belirli bir okuma tarzında açmış olursunuz. Bu yöntemlerden hangisini seçtiğinizi .Recordset metodunu kullanacak olan .Open komutunun argümanı olarak açıkça belirtmeniz gerekir. ADO, bunun için sizden sayılar halinde argümanlar ister.

ADO Sabit Değerleri

ADO+ODBC yoluyla kuracağımız veri bağlantıları, çoğu zaman adeta şifreli ifadeler içerebilir ve bir çok komutun argümanı öğrenmesi zor sayılar halinde verilir. Microsoft ve kullanılmaya hazır ASP Uygulamaları üreten firmalar, bu karmaşık ifadeleri düz metinler olarak ifade etmeye yarayan haricî dosyalar (include files) hazırlar ve sunarlar. Bunlar arasında en yaygın olanı (bu kitapçığın kodları arasında bulunan) Microsoft'un ADOVBS (adovbs.inc) dosyasıdır. (Aynı dosyanın JavaScript sürümü ise adojavs.inc ardını taşır). Bu dosyadan yararlanabilmek için, sitenize kopyalamanız ve daha sonra sayfalarınıza şu kodu eklemeniz gerekir:

<!- - #include file="adovbs.inc" - - >

Bu dosya, Server tarafından icra edilir ve ADO nesnesinin sayı halindeki bütün argümanlarını anlaşılabilir İngilizce kelimelere çevirir. Bu dosyanın içeriğinden nasıl yararlanacağımızı ele alacağız.

Bir veriye bağlantıyı kurduktan sonra kayit dizimizi .Recordset metodu ile sağlayacaksak, yukarıdaki örnek kodumuzu şöyle yazmak gerekir:

<!- - #include file="adovbs.inc" - - >
<%
Dim Veriyolu, Kayitdizisi, Sorgu
Set Veriyolu = Server.CreateObject("ADODB.Connection")
Veriyolu.Open "Veri_adi"
Set Kayitdizisi = Server.CreateObject("ADODB.Recordset")
Sorgu = "SELECT * FROM Veri_adi"
Kayitdizisi.Open Sorgu, Veriyolu, aOpenStatic
%>

Bu kod ile, .Recordset metodu son .Open komutu ile bizim için veri bağlantısını sağlar; verdiğimiz SQL Sorgusu icra edilir ve kayıt diziniz Kayitdizisi'ne kaydedilmeye hazır hale gelir. Şimdi imlecinizi ilerleterek, veriyi fiilen okutmanız gerekir; ki bunu yapmak için yukarıda kolayca .Execute metodu ile oluşturduğumuz kayıt dizisinde kullandığımız basit .MoveNext'ten daha çok imkana sahibiz: MoveFirst: Kayıt dizisinin (Recordset'in) birinci satına gider.

MoveLast: Kayıt dizisinin (Recordset'in) son satına gider.

MoveNext: Kayıt dizisinin (Recordset'in) bir sonraki satına gider.

MovePrevious: Kayıt dizisinin (Recordset'in) bir önceki satına gider.

Move: Kayıt dizisinin (Recordset'in) içinde vereceğiniz sayıya göre ilerler. Bunun için iki sayı vermeniz gerekir: başlangıç noktası ve ilerlenecek kayıt sayısı.

Recordset.Delete

Bir veritabanındaki kaydı silmek de ADO ile oldukça kolaydır. İmleci, silinecek kaydın üzerine götürdükten sonra, Recordset'in , .Delete metodunu çağırarak o andaki kayıt silinir. Bu metod, bir kaydı bütün alanlarındaki değerlerle birlikte (yani veritabanının bir satırını tümüyle) siler:

Kayitdizisi.Update

Recordset.AddNew

Bir veritabanına yeni kayıt eklemek istediğimizde, Recordset'in .AddNew (yeni ekle) metodundan yararlanırız. Bu metodun özelliği bizim imleci veritabanı içinde bir yere götürme zorunluğumuz olmamasıdır. Bu metod kendiliğinden imleci dosyanın en son satırının altına götürür. .AddNew metodu bir veritabanı dosyasına kayıt eklerken, veritabanında mevcut bütün alanlar için değer vermenizi isteyecektir. Örneğin

<%
Kayitdizisi.AddNew
Kayitdizisi("Adi") = "Necip Fazıl"
Kayitdizisi("Soyadı") "Dayanır"
Kayitdizisi("TelNo") = "0342-3390000"
Kayitdizisi.Update
%>

Veritabanına yeni kaydı, .Update metodunun yaptığına dikkat edin.