Paramiksovirusların sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Kuluçka süresi genellikle 16 - 18 gündür. Solunum yolu salgılarının aerosolleşmesi ile ( damlacık infeksiyonu ) bulaşır. Kış sonu ve ilkbahar aylarında salgınlar yapar. Tükrük bezinin şişmesinden 2 - 3  gün önce ve 5 gün sonrasına kadar bulaşıcıdır.

Klinik :
Enfeksiyon % 30 - 40 subklinik seyreder.  Başlangıçta ateş, kas ağrıları, baş ağrısı, ve halsizlik görülür. Tükürük bezinde (Parotis) ağrılı şişme olur, 3 - 7 gün sürer. Şişme çene açısını siler, kulak altına doğru yayılır. Kulak memesini yukarı ve dışa iter. Bazen çene altı tükürük bezleri (Submandibuler) de şişer. % 10 - 15 vakada yalnız bu bezler şişer. Dil altı (Sublingual) tükürük bezleri daha az tutulur. Beze dokunulması ağrıyı arttırır. Limon, portakal suyu gibi tükürük salgısını arttıran maddeler de aynı etkiyi yapar. Ağız içinde tükürük kanalının (Stenon kanalı) ağzı da   şiş ve kızarıktır. Göğüs ön yüzünde (presternal) şişlik olabilir. Ses kısıklığı ve yutma güçlüğü görülebilir.
Tanı, klinik olarak koyulur.

Tedavi :
Semptomatik ve destekleyici tedavi yapılır. Ağrı kesici ve ateş düşürücüler, istirahat ve uygun beslenme ( ağız sulandıracak yiyeceklerden kaçınma) faydalıdır.
 

Komplikasyonlar :
Meningoensefalomiyelit : Vakaların % 10'unda görülür. Parotis tutulumundan 3 - 10 gün sonra ortaya çıkabildiği gibi hastalığın tek klinik bulgusu olarak da ortaya çıkabilir. Ateş, bulantı, kusma, bilinç değişikliği, meningeal irritasyon bulguları olabilir. Beyin omurilik sıvısında glukoz seviyesi düşüktür. Kabakulak Aseptik Menenjit'in en sık nedenlerinden biridir.

Orşit, Epididimit : Adölesan devredeki hastaların % 15 - 35'inde meydana gelir. % 3 vakada tutulum biteraldir. Testisler ağrılı, hiperemik ve ödemlidir. Nadiren infertilite (kısırlık) gelişebilir.

Pankreatid : Genellikle hafif seyreder. Epigastrik ağrı, ateş, bulantı, kusma ile ortaya çıkar. Serum amilaz değeri artar.

Diğer nadir komplikasyonlar ; Nefrit, Tiroidit, Miyokardit, Mastit, Sağırlık ve Artrit'tir.

Korunma :
Aktif immunizasyon (aşılama) ile olur.