İshal Nedir ?

Dışkının normalden daha sulu ve günde 3 defadan sık yapılması haline ishal denir. Sık fakat normal
kıvamda dışkılama ishal olarak kabul edilmemektedir. Ayrıca, anne sütü ile beslenen bebekler
normalden daha sık dışkı yapabilirler. Bunları ishal vakası olarak nitelendirmemek gerekir.

Bazı ishaller aniden başlayıp birkaç gün devam edebilir. Bazıları ise iki haftadan fazla sürebilir.İshal
daha çok çocuklarda, özellikle de 6 ay-2 yaş arasındaki çocuklarda sık görülmektedir. İnek sütü yada
mama ile beslenen 6 aylıktan küçük çocuklar ishale daha sık yakalanırlar.

İshal Neden Önemlidir ?

İshalin iki önemli tehlikesi ölüm ve beslenme yetersizliğidir. Ölüm, ishal ile vücuttan çok miktarda su
ve tuz kaybı sonucu meydana gelir. İshal kötü beslenen çocuklarda daha sık görülür ve daha ağır
seyreder. Ayrıca ishalin kendisi de beslenme bozukluğuna neden olur. Daha önceden olan beslenme
yetersizliğini daha da kötüleştirir. Çünkü ishalde su ve tuzun kaybı yanında vücuttan besin
maddeleride kaybedilir. Eğer anneler yanlış uygulama olarak ishalli çocuğu beslemezlerse çocukta
beslenme bozukluğu gelişebilir.

Basit bir hastalık gibi görülen ishalin öldürücü olmasının nedenlerinden birisi ishali arttıracağı
endişesi ile çocuğa su ve sulu besinler verilmemesidir.

İshalden Nasıl Korunulur ?

İshal önlenebilir bir hastalıktır ve korunmak için aşağıdaki kurallara uyulmalıdır.

     Çocukların beslenmesi;
          Bebeklere ilk 6 ay sadece anne sütü verilmeli,
          Anne sütü almayan bebeklere mama biberonla değil kaşıkla verilmeli,
          Bütün yiyecekler hemen yedirilmeli, bayat-bekletilmiş yemek verilmemeli,
          Sebze ve meyveler yenmeden önce temiz su ile iyice yıkanmalıdır.
     Su;
          İçme suyu temiz olmalı,
          Sular klorlu değilse kaynatarak içilmelidir.
     Genel Önlemler;
          Tuvaletler temiz ve sağlıklı olmalı,
          Eller tuvaletten sonra, yemekten önce mutlaka sabunla yıkanmalı,
          Çöpler kapalı kaplarda toplanmalı,
          Karasineklerle mücadele edilmelidir.

         Bebek ve Çocuklar İçin Sağlıklı Gıda Hazırlama Temel İlkeleri

İshal İle Vücuttan Su ve Tuz Kaybı Nasıl Oluşur ?

Vücut normalde gereksinimi olan su ve tuzları, yiyecek ve içecekler yoluyla alır ve dışkı, idrar, terleme
ve solunum yoluyla dışarı atar. Hasta ne kadar çok sulu dışkı yaparsa o kadar fazla su ve tuz
kaybeder. İshalle birlikte görülen kusma da bunu arttırır. Vücuttan su ve tuz kaybı bebek ve
çocuklarda, hava sıcak ise hastanın ateşi varsa daha hızlı oluşur.

İshalli Çocuk Nasıl Tedavi Edilir ?

Çocuğun su ve tuz kaybından korunması, evde ve ayakta tedavisi için aşağıdaki 3 ana kurala
uyulmalıdır.

     1- Çocuğa normalde içtiğinden daha fazla su ve diğer içecekler verilmelidir.Toplumumuzda
     ishali olan çocuklar yiyecek ve özellikle su verilmemesi yanlış ve yaygın bir uygulamadır. Eğer
     çocuk anne sütü ile besleniyorsa, anne sütü kesilmemelidir. Çocuğa evde kolayca
     hazırlanabilecek az şekerli çay, şeftali ve elma suyu, ayran verilmelidir.

     2- Çocuğun beslenmesine devam edilmelidir. İshali olan çocuğa yemek vermemek veya az
     vermek beslenme yetersizliğine neden olur, ya da beslenme yetersizliği varsa daha da kötüleşir.
     Bu nedenle ishalde çocuğun beslenmesine önem verilmelidir. Dört aylık ve daha büyük
     çocuklarda ishal süresince pirinç lapası, yoğurt, haşlanmış patates, şeftali ve elma püresi, sütü
     iyi pişmiş yağsız et gibi gıdalar verilmelidir. Ancak tek öğünde fazla miktarda beslenme bağırsak
     hareketlerini arttırabilir. Günlük ihtiyacı 5-7 öğüne bölünerek verilebilir, hatta ishal durduktan
     sonra bir hafta süreyle günde bir öğünfazla yemek verilmelidir.

     3- Vücuttan su ve tuz kaybı belirtileri izlenmelidir. İshal tedavisi süresince çocuk dikkatle
     izlenmelidir. Sulu kaka, susuzluk, cildi iki parmak arasında sıkıp bırakınca eski haline
     dönmemesi, bıngıldakta çöküklük, göz kürelerinde çökme, kilo kaybı, iştah kaybı, kusma,
     bulantı, bilinç kaybı, havale gibi belirtilerden biri görülürse, ishal 24 saatten fazla sürerse dışkıda
     kan görülürse veya ateş yükselirse vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
 
 

Daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız hekiminize veya bölgenizdeki Sağlık Ocağı ve Ana Çocuk
Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezine başvurunuz.