Ky emėr i vjetėr nuk mundi tė mbijetojė , por u zhduk gjatė kohės sė depėrtimeve dhe pushtimeve sllave, ashtu si u zhdukėn edhe dymbėdhjetė kėshtjella romake nė afersi tė Kėrēovės.Pėrveē gjurmėve tė vjetra arkelogjike, tė cilat deshmojne lashtėsinė e elementit shqiptar (krahaso Arbanasi, Arbanisec, Arbanashki nė fshatrat Atishtė) mund tė pėrmendim po ashtu varret ilire nė Zajas, Trojet nė Kaleshe,Manastirishten nė Arangjell.

Me gjithė pėrmbytjen sllave qė ndodhi nė kėto vise prej shek. 7 e mė kėndej dhe sundimit tė egėr bizantim, elementi autokton shqiptar nuk u asimilua i tėri, por arriti ta ruajė bėrthamėn e tij tė fortė dhe kėshtu ta mbijetojė mesjetėn.Mė vonė nė gjysmėn e dytė tė shekullit tė XIII ,Kėrēova bie nėn sundimin serb dhė atė pėr njė shekull (1283-1394). Me fillimin e sundimit turk, edhe Kėrēova pėrjeton fatin e vendeve tė tjera tė Ballkanit.Ėshtė me rėndėsi tė pėrmendet se Kėrēova nė kohėn e sundimit otoman nė shekullin XIV nė strukturėn e saj shoqėrore-ekonomike ka pasur ma tėper shqiptarė mė shpėrndarje mė tė gjerė gjeografike se sa sot.Psh. nė deftėret turq , nė Kėrēovė pėrmendet lagja shqiptare, me 71 shtėpi.Shenimet mė tė sakta mund ty gjojm tek vepra e Sami Frashėrit, Kamus al Alam 1889, ku Kėrēova paraqitet si kaza e Sanxhakut nė vilajetin e Manastirit. Piriudha e re fillon me ēlirimin e Ballkanit nga sundimi i Perandorisė osmane. Kėrēova gjer mė sot kaloi nėpėr sundimet tė reja sllave , pėrcjellur me reprezalje tė mėdha . Viti 1913 pėr Kėrēovarėt ėshtė vit i trshtimeve .

Ky ėshtė vit i njė masakri kunder populliut pafajshėm ,kundėr pleqėve,grave e fėmijėve, tė cilėt u prenė nėper xhamia dhe u dogjėn nėpėr kasollet, ose u varrosėn nė varreza kolektive, tė cilėt akoma nuk jan tė zbuluara.Nė kėto krime janė dalluar ēetniket e Mikajl Brodit dhe Boshko Virianecit , nėn komanden etė cilėve janė kryer masakrat nė Qafė,Zajaz,Greshnicė,Cėrvicė,etj. Kėt terror e masakėr e dėshmon edhe letra e njė ushtari ,tė cilėn me 9 tetor 1913 e botoi "Radnicke novine" "Kėtu po ndodhin gjėra tė tmerrshme.Rrėnqethem e flokėt mė ngriten pėrpjet e gjithė pyes veten a ėshtė e mundur qė njeriu tė jetė kaq barbar. Nuk guxoj dhe nuk kam kohė tė shkruam mė gjerėsisht...Kudo kufoma, hi e pluhur.Ka fshatra ku kishte me nga 100,150,e 200 shtėpi por ,ku nuk ngeli asnjė njeri i gjallė.I mblidhin njerėzit grupe grupe 40-50 veta dhe i copėtonin qė tė gjithė me thika." Njė episod mė vehte ėshtė rasti i fshatit Qafės nga ana bandavė tė ēetnikėve ku sipas burimeve tė sakta janė vrarė 92 fshatarė.Dukė e parė kėt masakėr mbi popullsinė e pafajshme tė fshatit veēanėrisht tė babės sė saj Sulltanė Qafa merr gėrshėrėt e dhenėve , del nė shkallė , vret rojen, plagos rėndė 3 banditė dhe kėshtu krijon njė tollovi tė paparė prej nga banditėt detyrohen tė largohen nga fshati.Nė pėrleshje direkte vritet dhe babai dhe bija e Mazllamit, Sulltanė Qafa.Mė kėtė akt heriok, Sulltana mund tė llogaritet ndėr heroinat e popullit shqiptar.Pėr hir tė kėsaj , populli i ngriti pėrmendore tė meriitueshme nė fshatin e saj Qafa. Nė mesin e dy luftėrave u dogjėn shumė fshatra rreth Kėrēovės .

Nė periudhėn 1939-1945 populli shqiptarė ishtė i angazhuar nė luftė pėr pavarsinė ,por fati historik deshi qė , pėr njėjtin qėllim tė nisen kryesisht nga dy rrugė tė ndryshmė, rrugė prokuminzmit dhe rrugė antikomunizmit. Lufta e Dytė Botėrore perfundoi me ngadhėnjimin e komunizmit, nė vitin 1945, por, pikėrisht ai komunizėm , qė gjatė luftės ishte telall i vėllazėrimit tė ghjiė popujve , nė Kėrēovė njėlloj sikurse edhe nė vendet tjera tė mbetura jashtė shtetit shqiptar, nuk e ndali luften antishqiptare.

Nė pikėpajme demografike, shqiptqret pėrbejnė popullsinė mė tė vejtėr autoktone, dhe pėr nga numri asnjėhere nuk ka qenė pakice. psh mė 1889 sipas Sami Frashėrit kazaja Kėrēoves ka pasur rreth 34000 banore prej tė cilėve 14000 shqiptar e e tjerėt .Mė 1921 quteti Kėrēoves ka pasur 28228 nga cilėt 14454 ka qenė shėno si pravosllav kurse 13774 tė besimit muslliman.

Mė 1994 Kėrēova ka patur

53044 banorė prej tė cilėt

26310 shqiptar ,

20829 maqedonas ,

3840 turq,

1394 romė

etj. texti ėshtė i cituar prej librit:

KĖRĒOVA NĖ TRADITAT E SAJ TĖ VJETRA

autori: DR.QEMAL MURATI librin publikoj : ASDRENI SHKUP 1996
dhe disa pjesė textit jon cituar prej librit :
NGA KĖRĒOVA PĖR KĖRĒOVEN

autori Dr. Feti Mehdiu

botusi:" Bėmirėsia Kolektive" 1995

KĖRĒOVA

Parashikimin e motit

Uskana qyteti im i bukur
Kurrė s'tė lejė, kurrė tė vetmuar
Do tė kthehen njė ditė dhe tė tjerėt
Ku prape do tė gjejnė tė lumtur

Nė ty u rritėm dhe u trashėguam
Nė lumin tėnd jeta jonė rrodhi
Por sot ty tė kane braktisur
Shumicėn kurbeti i morri

Gėzohu, gėzohu Uskana Ime e dashur
Se koha po vjen, po vjen me lirinė
Kanė me ardhe sivjet dhe tė tjerėt
E jona je, ke qenė dhe do t'jeshė
Uskana, Uskana e dashur
 

Browseri juaj - Your Browser