Handig werken met Irfanview 1

 

Meerdere bestanden in één keer hernoemen

Zo op het eerste gezicht lijkt het programma Irfanview gewoon een handig programma voor het bekijken van grafische bestanden. Klopt natuurlijk maar de ware kracht van dit gratis programma ligt eigenlijk ergens anders. Met Irfanview is het namelijk heel eenvoudig om een bepaalde bewerking meteen op meerdere bestanden gelijktijdig uit te voeren.

Deze week willen we in een aantal artikelen alle mogelijkheden om bestanden in "batchmode" te bewerken stap voor stap met u doornemen. En we zijn er zeker van dat u aan het einde van dit artikel overtuigd bent van de kracht van Irfanview!


1. Bestanden hernoemen

De afbeeldingen die op uw harde schijf staan zijn allemaal de moeite van het bewaren waard. Echter, naarmate de collectie afbeeldingen toeneemt wordt het steeds moeilijker om een bepaalde afbeelding uit de collectie terug te vinden. Een manier om ervoor te zorgen dat afbeeldingen snel en eenvoudig terug zijn te vinden is om bestanden die bij elkaar horen eenzelfde naam te geven. Achter die naam plaatst u dan een volgnummer.

Natuurlijk kunt u dit handmatig doen, maar dan bent u wel een tijdje zoet. Met IrfanView is het hernoemen van een groot aantal bestanden in een keer een waar fluitje van een cent. Hoe u dat doet?

• Ten eerste start u IrfanView

• Vervolgens kiest u in het menu "Bestand" de optie "Groepsconversie/-hernoeming". Om nog sneller bij deze optie te komen kunt u ook gewoon op de B drukken.



• In het scherm "Groepsconversie/-hernoeming" zorgt u ervoor dat bij "Functioneren als" de optie "Groepshernoeming" geselecteerd is.

• Bij "Zoeken in:" gaat de naar de map waar de bestanden staan die u wilt hernoemen.

• Selecteer de te hernoemen bestanden.

• Klik op de knop "Toevoegen".

• Zijn alle te hernoemen bestanden geselecteerd, dan zet u deze in de volgorde waarin ze van een nummer moeten worden voorzien. Door op de knop "Sorteren" te klikken krijgt u al een aantal standaard mogelijkheden zoals het sorteren op naam, datum, bestandsgrootte en extensie. Om de sortering helemaal perfect te maken kunt u een bestand in de lijst selecteren en met de knoppen "omhoog" of "omlaag" het geselecteerde bestand op een andere plaats zetten.

• Vervolgens dient u aan te geven in welke map de hernoemde bestanden geplaatst dienen te worden. Dit doet u bij "Bestemmingsmap". Hiervoor kunt u de knop "Bladeren" gebruiken. Klikt u op de knop "Deze map als uitvoer gebruiken", dan worden de hernoemde bestanden in dezelfde map geplaatst als de originele bestanden.



• Daarna dient u nog even duidelijk te maken in welke vorm de bestanden hernoemt dienen te worden. Hiervoor klikt u op de knop "Hernoemopties". Bij het vastleggen van de vorm waarin de bestanden hernoemt dienen te worden kunt u gebruik maken van twee tekens, te weten $ en #.
Plaatst u het teken $, dan wordt de oude bestandsnaam gebruikt. U kunt natuurlijk ook een geheel nieuwe bestandsnaam intikken. Daarin bent u helemaal vrij.
Plaatst u het teken #, dan wordt daarvoor een getal ingevoerd. Ideaal dus om een volgnummer in te voeren. Plaatst u het teken # slechts een keer, dan bestaat het volgnummer steeds uit een enkel cijfer. Plaatst u het teken # bijvoorbeeld drie keer, dan bestaat het volgnummer steeds uit drie cijfers.
Enkele voorbeelden:
Voorbeeld A- stel u wilt de originele bestandsnamen behouden en er alleen maar een volgnummer bestaande uit twee cijfers aan toevoegen. Het "invoermasker" wordt dan: $##. De bestandsnamen worden dan bestandsnaam01, bestandsnaam02, bestandsnaam03 enzovoort. Plaatst u het "invoermasker" $-##, dan worden de bestandsnamen bestandsnaam-01, bestandsnaam-02, bestandsnaam-03 enzovoort.
Voorbeeld B- u wilt alle bestanden een nieuwe naam geven, bijvoorbeeld communiefeest2004 met daarachter een volgnummer bestaande uit drie cijfers. Het "invoermasker" wordt dan communifeest2004###. De bestandsnamen worden dan communiefeest200401, communiefeest200402, communiefeest200403 enzovoort. Om de nieuwe bestandsnamen nog wat duidelijker te maken kunt u tussen de bestandsnaam en het volgnummer weer beter een streepje zetten zodat het "invoermasker" er als volgt uitziet: communiefeest2004-###. Hoe de uiteindelijke bestandsnamen worden kunt u zich nu wel voorstellen.

• Bij "Voor nummers:" kunt u normaal gesproken de standaard instellingen laten staan. Hier dient u alleen iets te veranderen wanneer de nummering van de bestanden in het volgnummer met een ander cijfer dan 1 dient te beginnen. Dit kan bijvoorbeeld van pas komen wanneer u in een eerder stadium al een groep bestanden heeft hernoemt en nu een groep bestanden gaat hernoemen die bij die eerste groep horen. Eindigde het volgnummer van de eerste groep bestanden bij 65, dan laat u de tweede groep bestanden beginnen bij 66.
Verder kunt u bij "Ophogen:" ook nog eens aangeven in welke stappen het volgnummer verhoogt dient te worden. De standaard instelling is 1 en dat is bijna altijd goed. Bij de standaard instelling in zijn de volgnummers dus 1,2,3 enzovoort. Vult u een 2 in bij "Ophogen:", dan worden de volgnummers dus 1,3,5 enzovoort.

• De laatste handeling die u nu nog dient te verrichten om alle bestanden in een keer te hernoemen is op de knop OK te klikken.

IrfanView zal alle geselecteerde bestanden nu hernoemen en zich bij dat hernoemen houden aan de regels zoals die door u zijn opgesteld. En dat gaat een heel stuk sneller dan wanneer u alle bestanden handmatig moet hernoemen.

De volgende keer gaan we het hebben over het converteren van een groep afbeeldingen naar een ander bestandsformaat. Ook reuze handig!

 

 

Handig werken met Irfanview 2

 

2. Bestanden converteren naar een ander formaat

Vaak zult u tegen het "probleem" aanlopen dat grafische bestanden in een onbruikbaar formaat op uw harde schijf staan. Een bestand in TIF-formaat bijvoorbeeld biedt een uitstekende beeldkwaliteit maar de bestandsgrootte is zodanig dat zo'n bestand onbruikbaar is op bijvoorbeeld een website omdat het voor de bezoeker veel te lang duurt voordat zo'n bestand is gedownload. U zult dat bestand dan moeten omzetten (converteren) naar een ander formaat dat minder schijfruimte opslokt. Hierbij is JPG of PNG dan een uitstekende keuze.

Bij veel programma's kunt u zo'n bestand dan converteren naar een ander formaat. Heeft u echter een groot aantal bestanden die geconverteerd moeten worden, dan kan dit wel even duren omdat u dan elk bestand dient te openen om het daarna in het andere, nieuwe formaat op te slaan. In zo'n situatie is et dan veel handiger om gebruik te maken van IrfanView. Met dit programma namelijk kunt u een groot aantal bestanden in één keer converteren. Gewoon de functie "Groepsconversie/-hernoeming" gebruiken kan u heel veel tijd schelen. Tijd die u dan aan andere zaken kunt besteden.

Het converteren van meerdere grafische bestanden naar een ander formaat doet u als volgt:

• Ten eerste start u IrfanView

• Vervolgens kiest u in het menu "Bestand" de optie "Groepsconversie/-hernoeming". Om nog sneller bij deze optie te komen kunt u ook gewoon op de B drukken.

• In het scherm "Groepsconversie/-hernoeming" zorgt u ervoor dat bij "Functioneren als" de optie "Groepsconversie" geselecteerd is.



• Bij "Zoeken in:" gaat de naar de map waar de bestanden staan die u wilt converteren.

• Selecteer de te converteren bestanden.

• Klik op de knop "Toevoegen".

• Vervolgens kiest u bij "Uitvoerformaat" het uiteindelijke bestandsformaat dat de te converteren bestanden moeten hebben. Klik dan ook even op de knop "Opties".



Dit is wel zo interessant omdat u hier onder andere kunt bepalen hoe hoog de kwaliteit moet zijn van de geconverteerde bestanden. Dit doet u met de schuifregelaar bovenin het scherm van de opties. De schuifregelaar naar links verplaatsen zorgt voor een lagere kwaliteit en kleinere bestanden. De schuifregelaar naar rechts verplaatsen levert kwalitatief betere bestanden op maar zorgt er ook voor dat de bestanden groter worden. Meestal is de standaardinstelling van 80% goed.

 

 

• Echt interessant wordt het wanneer u gebruik gaat maken van de geavanceerde opties. Voordat u toegang krijgt tot deze opties zult u eerst een vinkje dienen te plaatsen voor "Gebruik geavanceerde opties". Bij de "geavanceerde opties" krijgt u toegang tot mogelijkheden zoals het roteren, spiegelen, bijsnijden en het wijzigen van de hoogte en de breedte van de te converteren bestanden. Dit gebeurt allemaal tijdens het converteren zodat u er geen omkijken meer naar heeft.

• Bij "Bestemmingsmap" geeft u de map op waarin de geconverteerde bestanden moeten worden opgeslagen. U kunt voor het selecteren van deze map natuurlijk ook de knop "Bladeren" gebruiken.

• Zijn alle instellingen naar wens, dan hoeft u in het scherm "Groepsconversie/-hernoeming" alleen nog maar op de knop "Start" te klikken. IrfanView gaat dan voor u aan het werk.


In de volgende en laatste aflevering in deze reeks gaan we eens kijken hoe we al die handelingen nog gemakkelijker kunnen starten: gewoon met een enkele muisklik.

 

 

Handig werken met Irfanview 3

 

3. Meerdere bestanden bewerken met een enkele muisklik

Alles wat u in IrfanView wilt doen kunt u gewoon bereiken in het programma zelf. IrfanView biedt de gebruiker echter ook de mogelijkheid om opdrachten uit te voeren via de zogenaamde commandoprompt. De commandoprompt zal bij een groot aantal gebruikers van Windows (niet meer) bekend zijn omdat hij eigenlijk nog stamt uit het DOS-tijdperk.

Ten tijde van DOS was Windows niet meer dan een schil die over DOS werd gelegd om het de gebruiker wat gemakkelijker te maken. DOS was toen het bedrijfssysteem (Disc Operating System). Pas met latere versies heeft Windows de functie van bedrijfssysteem overgenomen van DOS. Om ervoor te zorgen dat oudere programma's ook in Windows bleven werken heeft Windows echter altijd de een of andere versie van DOS meegedragen.



Windows XP is dan wel officieel "DOS-vrij" maar ook in dit bedrijfssysteem kunt u toegang krijgen tot een, zij het beperkte, versie van DOS. Om in die DOS-omgeving te komen kiest u voor Start >> Uitvoeren >> en tikt u op de opdrachtregel CMD >> vervolgens klikt u op OK. Er wordt nu een venster geopend. In dit venster kunt u opdrachten invoeren. Dit gebeurt altijd handmatig en dat is waarschijnlijk de reden waarom de commandoprompt, want daar spreken we nu over, weinig tot nooit gebruikt wordt.



In het geval van IrfanView kunnen we deze commandoprompt echter goed gebruiken om regelmatig terugkerende taken die we met IrfanView uitvoeren te automatiseren. Hierbij gaan we dan gebruik maken van zogenaamde batchbestanden. Ook deze batchbestanden zijn een restant uit het DOS-verleden maar ze komen ons nu goed van pas.

Wat is een batchbestand? Een batchbestand is een verzameling van meerdere opdrachten die in een tekstbestand worden opgeslagen. Elke opdracht wordt op een aparte regel geplaatst waardoor ze voor DOS te herkennen zijn als opdracht. Verder heeft elk batchbestand de extensie BAT. DOS, en ook Windows XP, weet dan dat het hierbij om een batchbestand gaat en behandelt dit bestand dan als een programmabestand. Dubbelklikken op een batchbestand in de Windows Verkenner zorgt er dan voor dat Windows alle opdrachten die in dat batchbestand staan uitvoert.

Goed, genoeg gebabbeld over DOS. We gaan nu eens kijken hoe we het verleden kunnen gebruiken om het heden wat te veraangenamen.

Op de commandoprompt kunnen we IrfanView starten door de opdracht I_VIEW32 in te tikken en dan op ENTER te drukken. Deze mogelijkheid is niet opzienbarend en zal zelden of nooit gebruikt worden. Interessant echter is dat we achter de opdracht I_VIEW32 zogenaamde schakelopties kunnen zetten die IrfanView vertellen wat er na het opstarten moet gebeuren. Kijk, en dan wordt het wel interessant want die mogelijkheid hebben we in het gewone Windows niet. Daar dient u eerst IrfanView te starten om daarna via het menu de gewenste opdrachten uit te voeren.

Een voorbeeldje? Oké, dan gaan we nu alle afbeeldingen die in de map C:\PLAATJES staan converteren van TIF naar JPG. Hierbij willen we dat de nieuwe plaatjes, in het JPG-formaat dus, worden opgeslagen in de map C:\FAMILIE. De regel die we dan intikken op de commandoprompt is:

I_VIEW32 C:\PLAATJES\*.TIF /convert=C:\FAMILIE\*.JPG

IrfanView zal dan alle afbeeldingen die in de map C:\PLAATJES staan en de extensie TIF hebben omzetten naar JPG en in de map C:\FAMILIE plaatsen.

Een ander voorbeeld? Wie doen hetzelfde als in het vorige voorbeeld, maar nu gaan we ook nog eens de afbeeldingen verkleinen. De regel die we dan intikken op de commandoprompt is:

I_VIEW32 C:\PLAATJES\*.TIF /resample=(150,0) /convert=C:\FAMILIE\*.JPG

De schakeloptie die zorgt voor het verkleinen is /resample. Tussen de haakjes plaatst u de grootte die de afbeeldingen moeten hebben na het omzetten. In ons voorbeeld hebben we (150,0) gebruikt. Hierdoor worden de afbeeldingen 150 pixels breed. Omdat het tweede getal dat tussen de haakjes staat een 0 is zal IrfanView de juiste proporties voor de afbeeldingen behouden.

Welke schakelopties u allemaal kunt gebruiken in IrfanView val te lezen in de helpfunctie van het programma. Zoek daar even naar "Command Line Options" en u krijgt een enorme lijst van mogelijkheden te zien.

Dat deze schakelopties handig zijn zal niemand ontkennen. Voor veel gebruikers zal het benutten van deze schakelopties echter erg omslachtig, en daardoor niet aantrekkelijk zijn. Ze worden pas handig wanneer we ze gaan gebruiken in de eerder genoemde batchbestanden. U hoeft de opdrachten dan slechts een keer in te voeren om ze later altijd weer te kunnen gebruiken. En dat kan dan zowel werk als tijd besparen bij handelingen die u regelmatig uitvoert met IrfanView.

Hoe maakt u een batchbestand? Dat gaat echt heel eenvoudig.

• Start het programma Kladblok. Dit is in het startmenu terug te vinden onder Bureau-accessoires.
• Wanneer Kladblok is gestart typt u alle opdrachten die u wilt uitvoeren gewoon in. Denk er hierbij wel aan om elke opdracht op een aparte regel te plaatsen.



• Heeft u alle opdrachten ingetikt, dan wordt het tijd om het bestand op te slaan als batchbestand. In Kladblok kiest u voor Bestand >> Opslaan als. Vervolgens geeft u het bestand een duidelijke naam zodat u later altijd snel kunt herkennen waarvoor het batchbestand dient. Om ervoor te zorgen dat Windows het bestand later ook zal herkennen als batchbestand dient u dat bestand te voorzien van de extensie BAT. Een zojuist gemaakt batchbestand kan dan bijvoorbeeld de naam CONVERTEER.BAT krijgen. Denk er ook aan om dit bestand op te slaan in de map waar IrfanView is geïnstalleerd.



Heeft u een batchbestand aangemaakt, dan kunt u op het bureaublad een snelkoppeling maken naar dit batchbestand. Wilt u de handelingen die in dit batchbestand zijn opgeslagen uitvoeren, dan hoeft u alleen maar te dubbelklikken op dit batchbestand.

 

 

Handig werken met IrfanView 4

 

Hoe Doe Ik Het? - Screenshots met IrfanView

Enkele weken geleden kon u op Breekpunt een aantal artikelen lezen over het handige programma IrfanView. IrfanView is een programma waarmee u razendsnel afbeeldingen kunt bekijken. IrfanView biedt echter veel meer mogelijkheden.

Een van die mogelijkheden is het maken van screenshots, zogenaamde schermafdrukken. Voor het maken van zo'n screenshot dient u wel altijd eerst IrfanView te starten. In IrfanView dient u dan te kiezen voor Opties >> Schermopname. In het scherm "Schermopname" dat vervolgens geopend wordt kunt u vastleggen of er een schermafdruk van het hele scherm of alleen van het actieve venster gemaakt dient te worden.

Omslachtig nietwaar? Daarom heeft Breekpunt voor u een script gemaakt waarmee u dit hele proces veel gemakkelijker kunt uitvoeren. Om het script te kunnen gebruiken dient u wel aan een drietal voorwaarden te voldoen:
1. IrfanView dient natuurlijk geïnstalleerd te zijn,
2. Het door ons gemaakte script maakt gebruik van de Windows Script Host. Normaal gesproken is deze altijd in Windows geïnstalleerd maar mocht dat bij u niet het geval zijn, dan zal dit script niet werken.
3. Heeft u Norton Antivirus geïnstalleerd, dan zult u bij het voor de eerste keer starten van het script een waarschuwing krijgen van Norton. Bij die waarschuwing krijgt u een aantal mogelijkheden. Wilt u het script voortaan altijd gebruiken, dan kunt u dit bij deze aangeboden mogelijkheden aangeven.


De voorbereidende werkzaamheden:
de onderstaande 3 stappen dient u eenmalig uit te voeren om het script in toekomst te kunnen gebruiken. Het is eventjes werk, maar daarna heeft u er geen "last" meer van!

Stap 1
Eerst dient u ons script even te downloaden. Dit kunt u doen via de link onder aan dit artikel.

Stap 2
Heeft u het bestand BpScreen.zip gedownload, dan dient u dit script even uit te pakken naar uw harde schijf. Logischerwijs kunt u dit het beste doen naar de map waar IrfanView zelf ook is geïnstalleerd. Op die manier heeft u alles altijd handig bij elkaar staan.

Stap 3
Om het script voortaan te gebruiken dient u tenslotte even een snelkoppeling naar dit bestand aan te maken. Dit doet u door op het bureaublad op een lege plek te klikken. In het snelmenu dat verschijnt kiest u de opties Nieuw >> Snelkoppeling. Vervolgens bladert u naar de map van IrfanView en kiest u het bestand BpScreen.vbs als doel van de snelkoppeling. Aan de gemaakte snelkoppeling kent u tenslotte een sneltoets toe.
Het toekennen van die sneltoets aan de snelkoppeling is belangrijk. U kunt het script ook altijd handmatig starten, maar dan zal het scherm van het script altijd in de schermafdruk worden opgenomen. En dat is toch niet de bedoeling.


Hoe het werkt:
Zijn de eenmalige voorbereidende werkzaamheden eenmaal voltooid, dan kunt u beginnen met het maken van schermafdrukken. Hoe u dit doet? Heel eenvoudig: stel dat u aan de in stap 3 gemaakte snelkoppeling de sneltoets Control+Shift+1 heeft toegekend, dan hoeft u deze toetsencombinatie gewoon maar in te drukken wanneer u een schermafdruk wilt maken.

Doet u dit, dan zal IrfanView geheel op de achtergrond (u zult het programma niet eens zien) twee schermafdrukken maken en deze op uw bureaublad plaatsen. Waarom 2 schermafdrukken zult u vragen. Heel eenvoudig: IrfanView maakt, dankzij het script, een schermafdruk van het gehele scherm en een schermafdruk van het actieve venster.

De schermafdruk van het actieve venster krijgt de naam Foto_0_Part.jpg en de schermafdruk van het hele scherm de naam Foto_0_Full.jpg. Maakt u meerdere schermafdrukken achter elkaar, dan zullen de bestanden die op het bureaublad worden geplaatst een op elkaar volgende nummering krijgen.

Bent u klaar met het maken van uw schermafdrukken, dan kunt u de bestanden die u nodig heeft openen in uw favoriete beeldbewerkingprogramma of gewoon in IrfanView. Bestanden die u niet meer nodig heeft, kunt u direct verwijderen van het bureaublad.