Heiloo
OLVrouw ter Nood

Heiloo (Noord Holland) Bedevaartsplaats met het heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood (Domina Nostra in Necessitate).

Het Heylicheloo was ooit een heilige plaats van de Germanen, waarop Willibrordus omstreeks 690 een christelijke kerkje liet bouwen. Ook de Willibrordusput zou uit die tijd stammen.

Niet ver daar vandaan ligt de kapel van OLVrouw ter Nood. Voor pelgrims uit de Zuidelijke Nederlanden bood Sint Aechtenkerke (Beverwijk) een laatste onderkomen ofwel wijkplaats op hun bedevaart.

De naam Santpoort zou afkomstig zijn van Sancta Porta, Heilige Poort, die toegang gaf tot het Heilige Loo (bos).

Nadat een zekere Nelis, een eenvoudige koeienherder die wat bijverdiende met het breien van sokken, een Mariabeeldje had gevonden, dat tijdens een bijna fatale zeereis aan een Alkmaars koopman verscheen, liet deze een kapel bouwen.

De oudste geschreven bron hiervan gaat terug tot 1409 en betreft een rekening van het Utrechtse Domkapitel, waarin word gesproken over een vicaris die aan de Heiloose kapel verbonden is. Waaruit blijkt dat Heiloo toen al een bekende bedevaartsplaats was.

Tijdens het beleg van Alkmaar in 1573 werd op de zelfde dag als de abdij van Egmond het heiligdom verwoest. Slecht een brok muur bleef overeind.

Maar zelfs nadat in 1637 de laatste resten waren opgeruimd, bleven de pelgrims komen naar de plek waar ooit dit Kennermelandse heiligdom had gestaan.

In 1644 zou hier volgens Leidse jezuieten een vrouw op wonderbaarlijke wijze van borstkanker zijn genezen.

In 1704 werd een befaamde reiskaart uitgegeven om de pelgrims te helpen ´het kapelbosje´ te vinden tussen de korenvelden.

De dominees van Alkmaar klaagden in 1714 steen en been over de katholieke onbeschaamdheden die er zich voordeden.

Ondanks het strenge verbod van de gereformeerden schrijft de Amsterdamse boekhouder Jan de Boer in 1754: ´Zelf heb ik 21 en 22 augustus te Heiloo op klaarlichte dag een processie met kruis en vaandel zien trekken. Daarbij werd door zo´n driehonderd deelnemers luidop gezongen´.

In 1886 werd de missie ter vernieuwing van de devotie tot OLVrouw gegeven.

Als op 14 maart 1905 de miraculeuse Runxput wordt herontdekt komt midden juli van dat jaar de eerste officiele bedevaart vanuit Amsterdam tot stand.

Al snel is de toeloop zo groot dat er een gigantische tent wordt opgezet gedurende de zomermaanden, tot in 1909 er een eerste Genadekapel verrijst, in 1913 uitgebreid met de nabijgelegen ´noodkerk´ met plaats voor meer dan duizend mensen.

Begin 1914 werd een speciaal perron geopend voor de vele extra treinen naar OLVrouw ter Nood. In 1915 laat paus Benedictus XV weten dat hij met vreugde heeft vernomen dat er zo ijverig wordt gepelgrimeerd naar Heiloo.

De daarop volgende bedevaart werd een mega-manifestatie van opbloeiend katholiek bewustzijn.

In 1915 en 1919 meent men het oorspronkelijke mirakelbeeld van OLVrouw ter Nood te hebben teruggevonden.

Sinds 1929 wordt er jaarlijks het ziekentriduüm gehouden voor de zieken-, gehandicapten en bejaarden.

Uit Encyclopedie van Hollandse Heiligen en Bedevaartoorden © Mohamed el-Fers

HOME