AMBUN PAGI
JO PUNCAK LAWANG
"Jang,... lai namuah waang den bao ka Ambun Pagi?"
Masih pagi bana ari baru tu,
lah mbo tanyo adiak mbo si Ujang.
Alun sumbayang subuah nyo lai,
bahkan alun babasuah bagai mukonyo tu lai,
lah mbo sasak lamang-an jo pertanyaan.
"Beko lah den
jawek,.....
aden alun basuah muko bagai lai" keceknyo
Dari daulu, mantunlah gayanyo tu, ......
kalau inyo indak namuah manjawek pertanyaan awak,
indak ka dijaweknyo doh.
Ado-ado sajo alasannyo untuak indak manjawek.
Nan jaleh, satu kosong permainan
Karano
pertanyaan mbo alun dijaweknyo, tapasolah mbo basaba
manunggu inyo salasai sumbayang subuah.
Lah salasai nyo sumbayang,
mbo ulang pertanyaan mbo baliak kek inyo:
"Jang,... lai
namuah waang den bao ka Ambun Pagi?"
"Ka Ambun Pagi atau ka ambun sore?" cilotehnyo
Kalau dipaturuikkan hati, iyo,...
namuah tagarinyiak-an pajako dek awak
"Jang,... ari masih pagi baru,... waang lah minta dihariak!!"
maninggi suaro mbo
mancaliak ambo tabangih tu, indak nyo taruih-an garahnyo doh
"udako, itulah salahnyo, indak buliah bagarah saketek juo
awak deknyo, ano lah bangih co Tan Baro" keceknyo
Lah nyo samo-an pulo ambo jo Tan Baro nan pambangih bana tu
"Namuah waang
ndak?" masih tinggi suaro mbo ruponyo
"lai da,......... kama tadi?" jaweknyo sambia batanyo
"ka Ambun pagi!" cek mbo
"indak ditaruih-an ka puncak Lawang?" sambuangnyo
"tantu sajo iyo......!"
Indak tabangih bana mbo lai
Samantaro tu, kami mulai bagageh
manyiapkan sesuatu nan paralu untuak bajalan.
Sabalun sagalonyo disiapkan, tamasuak nasi bungkuih bagai,
sagalo pakaian sikola jo pakaian sahari-hari lainnyo
harus disasah (dicuci?) talabiah daulu.
Pakaro sia nan kamambangkik kain tu beko kalau ari ujan,
atau kalau inyo lah masiak, indak kami pikiakan bana tudoh.
Sabab, biasonyo tugeh kami cuma manyasah kain sajo nyoh,
sasudah tu kami tarimo beres kain alah talatak dirumah.
Kok maleh
manggosok pakaian,
pakai sajolah kain kusuik tu ka sikola......
Dima pulo awak namuah mamakai kain kusuik ka sikola
yo ndak?
Parrrrrrrrreman lah namonyo?........ Harus necis!.
Dipasingkek
curito, lah babungkuih nasi,
lah baisian kampia kuntuang jo nasi, aia minum bagai
eh, prrritt....salah!,...ka dalam ransel alias kampia kain,
lah basalek-an dompet ketek ka sakuih bulakang,
baminyak-an abuak jo minyak lafender,
untuak nostalgia,..... ikolah inyo....
minyak abuak nan paliang gagah maso itu,
(Biasonyo minyak sitakom, hehe....)
mako tibo
masonyo untuak maengkol onda katutuih.
Satantangan jo
adiak ambo si Ujang,
sabalun ambo manyuok nasi, breakfast bahaso Kamangnyo,
inyo lah duluan mangumbah-ngumbah.
Capaknyo kadangaran kasubarang labuah.
Apolai pagi tu kami makan jo gulai jariang
ba udang bariang bagai,
batingkah pulo jo balacan samba lado sirah,
iyo batangih-tangihan....maratok-ratok dek lamaknyo.
Lah salasai
makan pagi, masin onda lah angek pulo,
mako perjalanan dimuloi hanyo lai dengan
bismillahirrahmanirrahim.
Alah saminik duo
minik, lah tibo di Jambu Aia,
minik katigo lah mancogok di Padang Lua,
kalau jalan luruih taruih ka Padang Panjang,
mako awak babelok kakanan jalan ka Matua.
Alah maluncua
onda katutuih,
balampang-lampang bunyinyo di panurunan,
taganyuak-ganyuak dipandakian,
tapi samantang pun baitu,
ambo jo si Ujang nan duduak dipungguangnyo
galak tasengeang juo sambia maota-ota mancik.
Dek lamak ota dijalan, ruponyo awak lah sampai
di pasa Matua.
Sahubungan jo
nagari Matua ko,
ado curito nan takana dek ambo ciek,
yaitu curito
manuruik versi ambo (icak-icak) urang panggaleh;
Curitonyo adolah
satantangan jo urang baburu ruso.
Urang Palupuah baburu ruso,
ruso tu basuo di bukik Ateh Rimbang,
dek nagari babukik-bukik, sarik bana mangaja ruso tu,
tapaso digunokan ilimu pinteh,
ilimu turun manurun dari niniak muyang.
Antah dek ilimu nan mangkuih, atau antah ari sadang elok,
antah iyo sadang barasaki, tapintehi juo ruso lari,
ditombak sakali tombak, piayik caro aluihnyo,
lah kanai paruik ruso.
Nan ruso luko
balari taruih, mako dipakuak hanyo lai,
mako kanai paruik gadangnyo tu,
luko mangango paruik ruso tu.
Dek sakiknyo bukan alang kapalang, mandanyuik allahu rabbi,
dipupuah dek ruso balari kancang,
namun isi paruiknyo jo usus-ususnyo
mulai mancogok
saketek kumari saketek.
Dek urang awak nan mamburu nantun, ruso tu dikaja taruih.
Sampai disabuah
bukik,...... lah mulai bajalan ruso nantun
karano isi paruiknyo lah bajabua-jabua kalua,
lah bapatapaian, indak talok dinyo balari lai.
Mangko disinan kini ado nagari nan banamo Patapaian.
Dek ruso lah manyarah, mako didabiah disinan juo.
Bismillahirrahmanirrahim. Allahu Akbar.
"Barasaki bana
awak sahariko" kato mamak nan baburu.
Sasudah ruso tu dibagi-bagi untuak ketua buru,
untuak tukang dabiah,
untuak sia nan manampak partamo,
untuak sia nan manombak partamo,
untuak sia nan mamakuak partamo dan lain-lain,
mako daging salabiahnyo dibao bajalan hanyo lai.
Ditampek nan agak talapang, dagiang tadi diatua-atua.
Tampek nan digunokan untuak maatua-atua tu.....,
tumah, kini banamo jo nagari Matua.
Baitu curito versi ambo.
(ambuih saluang
hoi.....)
Lah lewaik kami di pasa Matua, handak manjalang
Ambun Pagi,
basuo jo jalan simpang kakanan.
Mangko batanyo si Ujang kek ambo:
"iko jalan ka
puncak Lawang tu da?"
"Bekolah den jawek"
jawek mbo, satu-satu permainan.
Ditampek nan
agak elok, kalindungan pulo,
disitulah kami baranti
onda katutuih diparkir ditapi jalan,
cuma digolekkan sajo nyoh di rumpuik taba tu
Pandang jauah dilayangkan, pandang dakek ditukiakkan.
Lah nampak rancaknyo kelok ampek puluah ampek
manado bana danau Maninjau
langik janiah alhamdulillah
"ikonyo nan
ambun pagi tu, Jang!!" cek mbo.
"bialah,.... den ndak batanyo doh..." keceknyo,
takanai pulo awak baliak dek nyo
duo satu permainan
"he..he..hee,
taragak waang kanai lampang disiko Jang?"
"Ha..ha..ha, indak da. Masak bagarah indak buliah...?"
keceknyo sambia lari
manjauah dari ambo
Kutiko inyo
sadang manjauah tu,
ambo bajalan pulo manuju tampek parkir onda.
Mancaliak ambo bajalan ka onda tu,
nyo pupuah pulo balari manuju ka dakek mbo.
"Ha..ha..ha,.......
aden tau"
keceknyo,..... angoknyo lah balapuih-lapuih dek latiah
"aa nan tau ang?" kecek mbo
"uda nak maningga-an den, tapi indak dapek"
keceknyo, angoknyo alun juo salasai lai
"Ujaaaaang, ujang.....
masak pulo adiak den sagagahko den tinggakan disiko"
cek mbo
"gagah, den da?"
"Aaaalah,....gadang pulo lubang iduang waang...!!"
cimeeh mbo
duo duo permainan
Samantaro tu,
perjalanan dilanjuik-an ka puncak Lawang.
Dari simpang tigo indak jauah doh dari pasa Matua,
awak taruih mandaki manuju puncak Lawang.
Sakaliko iyo sabana mintak ampun onda kami,
lah bapasang gigi satu, lah dipilin gas saabih-abihnyo,
namun tarikannyo makin lamah juo
lah lefffu bana gaek tuoko.
Kalau baitu, dek
suasana lah gawat bana,
tapaso Ujang ambo suruah turun onda, bajalan kaki.
Kalau lah basuo jo jalan data,
mbo suruah si Ujang naiak baliak.
Dipasingkek
curito, ..... lah sampai kami di Puncak Lawang.
Disiko ambo
caliak,
sabananyo tampekko lah disiapkan untuak daerah pariwisata,
tampek mamandang alam rancak, cuma alun diusaho-an
intensively.
Tampak dek awak kelok ampek puluah ampek,
tasingangak bana danau maninjau,
pandangan malayang sampai ka Lubuak Basuang,
ampia tatumbuak ka tapi lauik.
Iyo bana mak,
banyak bana
tampek dinagari awak ko nan rancak-rancak,
tampek awak mancuci mato,
tapi manga alun "dititik-titik-an" juo lai?
Antahlah.
"Da,....... maa
nasi bungkuih tadi?,... den lah litak..!"
takajuik mbo,
ambo sadang tamanuang, disentak-an dek pakiak paja gapuak ko.
"Dalam ransel,.... ambiak sen lah surang" pakiak mbo
Sasudah Ujang maambiak nasi,
nasi bungkuih nan tingga mbo ambiak pulo
Mako dipuncak Lawang nan dingin,
kami santuang nasi bungkuih tu
suaro capak si Ujang ilang dilulua angin.......
Samantaro sagitu
sajolah daulu,
kok umua lai samo panjang,
insya Allah basuo kito baliak,
dengan curito nan lain pulo.
tantu sajo.......... tanpa kacobong kamera
Tan Galamaindo
Tutuik Jendela ko