|
Rat
mong nhan duoc danh gia va gop y cua cac ban. Xin hay click
vao day
|
Ngêi d©n ë VÜnh TÕ, Ch©u §èc thuéc tØnh An Giang cã mãn ¨n ®Æc biÖt ®Ó ®·i kh¸ch vµo nh÷ng dÞp lÔ, tiÖc. §ã lµ mãn bß b¶y mãn. Trong c¸c mãn bß, cã mãn lßng bß luéc vµ bß xµo l¸ vang víi níc chÊm vµ gia vÞ thuËn theo thuyÕt "©m - d¬ng", t¹o cho bß b¶y mãn Nói Sam - Ch©u §èc nh÷ng h¬ng vÞ riªng biÖt. Bß b¶y mãn kh«ng bµy b¸n trong nhµ hµng, b¹n chØ cã c¬ héi thëng thøc khi ®Æt ch©n ®Õn ®Êt nµy.
Nói Sam - Ch©u §èc, ngoµi nh÷ng th¾ng c¶nh næi tiÕng nh: T©y An Cæ Tù, Chïa bµ chóa Xø, L¨ng «ng Tho¹i Ngäc HÇu,v.v. cßn cã mét ®Æc s¶n kh«ng kÐm phÇn thó vÞ, ®ã lµ bß b¶y mãn.
Bß b¶y mãn tuy ®· næi tiÕng tõ l©u, nhng kh«ng ®îc bµy b¸n trong nhµ hµng hoÆc c¸c qu¸n ®Þa ph¬ng. Mét vµi cöa hµng chØ b¸n mét trong b¶y mãn còng ®ñ næi tiÕng vµ lµm giµu råi. Ch¼ng h¹n, t¹i chî Ch©u §èc cã qu¸n ch¸o ®Çu bß næi tiÕng.
Du kh¸ch muèn thëng thøc ®Æc s¶n nµy th× ph¶i chÞu khã ®Õn lµng VÜnh TÕ trong nh÷ng dÞp lÔ l¹t, cíi hái, giç, tÕt... §ã lµ lóc c¸c gia ®×nh træ tµi nÊu bß b¶y mãn ®Ó ®·i kh¸ch.
C¸c b« l·o kÓ l¹i, tõ l©u ®êi, lµng VÜnh TÕ cã tËp tôc bÊt thµnh v¨n lµ vµo dÞp tiÖc tïng ®·i kh¸ch ®Òu nÊu bß b¶y mãn, nhÊt lµ lÔ cíi. Còng cã ngêi lµm mãn bß b¶y mãn theo lèi Tµu, lèi T©y, nhng mãn do ngêi VÜnh TÕ nÊu míi ngon, míi ®éc ®¸o.
Bß b¶y mãn gåm nh÷ng mãn mµ ngêi thî nÊu lµnh nghÒ nµo còng ph¶i biÕt: lßng bß luéc; bß ®un, b¸nh hái; ch¸o ®Çu bß; bß khÝa b¸nh m×; bß xµo l¸ vang; bß bÝt tÕt hoÆc lóc l¾c.
§Ó nÊu bß b¶y mãn, ngêi thî chÝnh thèng VÜnh TÕ Ýt khi ra chî mua thÞt lµm s½n, mµ ph¶i mua nguyªn con bß cßn sèng vµ lµ bß t¬. Lµm bß xong, ngêi thî dïng r¬m thui cho da bß s¨n l¹i gäi lµ "bª thui"; miÕng thÞt cßn c¶ da ¨n míi ngät vµ bïi.
Mãn dïng ®Çu tiªn trong bß b¶y mãn lµ lßng bß luéc. Lßng bß vèn dai vµ khã tiªu, nªn ngêi thî nÊu ph¶i luéc nã víi mét bÝ quyÕt riªng. Sau khi luéc lßng bß mÒm råi, ngêi ta nhóng vµo mét dung dÞch pha riªng cho lßng bß s¨n l¹i. Vµ mãn lßng bß Nói Sam næi tiÕng v× hai ®Æc tÝnh: mÒm vµ gißn. §Üa níc m¾m chÊm lßng bß ph¶i lµ m¾m nªm cã trén víi khãm (døa) b¨m nhuyÔn theo nguyªn lý ©m d¬ng, lßng bß luéc ¨n cÆp víi rau sèng, da leo th× khã tiªu; kÌm víi khãm cho dÔ tiªu, do khãm cã chÊt bromelin ph©n gi¶i c¸c tÕ bµo protein cña ®éng vËt).
Trong bß b¶y mãn, ngêi thî nÊu Nói Sam - Ch©u §èc cßn tù hµo vÒ mãn thÞt bß xµo l¸ vang. ¡n thÞt bß xµo l¸ vang ph¶i dïng níc chÊm phï hîp lµ: T¬ng hét b¨m nhuyÔn nªm gia vÞ, trén víi s¶ b¨m nhá cho dÔ tiªu. Cèt lâi cña mãn nµy lµ ë l¸ vang. ThÞt bß xµo l¸ vang miÖt Nhµ Bµn, TÞnh Biªn th× khÈu vÞ h¬i kh¸c, cßn dïng l¸ vang miÖt miÒn ®«ng: Thñ §øc - Biªn Hßa l¹i cã mïi vÞ kh¸c, ngêi sµnh ®iÖu dïng qua lµ biÕt.
C©y vang lµ lo¹i d©y leo, th©n mÇu x¸m, l¸ mÇu xanh, h×nh bÇu dôc, mäc theo v¸ch ®¸ ë Nói Sam. ë miÒn ®«ng, vïng Biªn Hßa - Thñ §øc, l¸ vang thêng mäc theo bôi, n¬i cã cäc rµo, c©y, ®Ó d©y leo b¸m vµo. L¸ vang cã vÞ chua. Th©n c©y khi chÆt ®øt cã nhùa mÇu s÷a tr¾ng ch¶y ra. Lîi dông vÞ chua cña l¸ vang, ngêi thî nÊu h¸i l¸ röa s¹ch, c¾t thµnh sîi, xµo víi thÞt bß, cã níc cèt dõa vµ r¾c lªn ®Ëu phéng (l¹c) gi· nhá. Cïng víi c¸c mãn kh¸c, mãn lßng bß vµ bß xµo l¸ vang ®· t¹o cho bß b¶y mãn Nói Sam nh÷ng h¬ng vÞ riªng biÖt, chØ mét lÇn ¨n lµ du kh¸ch nhí m·i kh«ng quªn.
(T¹p chÝ V¨n hãa NghÖ thuËt ¨n uèng)