Beylikdüzü Psikolojik Destek Sayfasına Hoşgeldiniz.
Sınav Kaygısı Neden Olur
Sınav kaygısı ve heyecan, öğrencinin bazı düşüncelere bağlı olarak ortaya çıkar. Bunları şu şekilde listeleyebiliriz:
1 Öğrencinin kendisi ile ve yapmak zorunda oldukları ile ilgili düşünce ve yorumları:
“En üstün performansımı sergilemeli, YGS ve LYS’de full yapmalıyım. En yüksek puanlı İngilizce Tıp bölümlerinden birine girmeliyim. Bunun için YGS ve LYS’de hiç yanlışım olmamalı hatta boş bile bırakmamalı, tümünü doğru cevapladığımdan emin olarak sınavı tamamlamalıyım”
Tıp okumak bir öğrencinin amacı olabilir. Güzel bir amaçtır. Bir öğrenciyi hedefi motive eder, onu daha azimli çalışmaya, risklerden uzak durarak ders çalışmaya odaklanmasına yardım eder. Ancak yukarıdaki örnekteki “En üstün performansını sergilemek zorunda” hisseden öğrenci için bunu söylemek çok zordur. Kendisi ve yapmak zorunda oldukları ile ilgili öylesine katı ve mükemmeliyetçi bir yaklaşım sergiliyor ki, sınav sonucunda büyük bir hayal kırıklığına uğraması kuvvetle muhtemeldir. “Ben tıp okumak istiyorum” demiyor dikkat edersek. Tamamen ütopik, tuhaf bir hedef belirliyor. Bu tür hedefleri dinlerken ben içimin bunaldığını hissederim ve karşımda duran öğrenciye: “Sen hedefini anlatırken ben daraldığımı, bunaldığımı hissettim. Ulaşmak zorunda olduğunu düşündüğün bu hedef sana ne hissettiriyor?”
3. Öğrencinin başarısız olması halinde kendisini bekleyen olumsuz sonuçlar hakkındaki düşünceleri:
Başarısızlık halinde karşılaşılabilecek olan durumlarla ilgili senaryolardan bir bölümü gerçekçidir, mantıklıdır. Bir bölümü ise abartılı ve gerçekdışıdır, bir nevi felaketleştiren düşüncelerdir. Öğrencinin hedeflediği bölümü ya da severek seçtiği bölüme girememesi ve başka bir bölüme yerleşmesi, onun severek seçtiği bir işi değil de, sevmediği bir işi yapmasına neden olabilir ve gerçekçidir. Öğrencinin “Ben başarısız olduğumda herkes aptal olduğumu düşünüp benle alay edecek” düşüncesi ise mantıksız ve gerçekdışıdır. Benzer biçimde “Eğer kuzenlerim üniversite sınavını kazanır ve ben kazanamazsam ailede dışlanırım, anne ve babamın bana olan güvenini kötüye kullanmış olurum” düşüncesi de mantıksız, gerçekdışı ve irrasyonel bir düşüncedir.
3. Öğrencinin geçmiş başarısızlıkları ve bunların sonuçları hakkındaki düşünceleri:
Öğrencilerin bir kısmı, geçmiş yıllarda yaşadıkları performans düşüklüğü ve başarısızlık durumlarını sürekli olarak gündemlerine alırlar. Bu tür durumların geçmişte yaşanmış olmasını, günümüzde de yaşanacağına kanıt olarak görürler. “TEOG’da çok zorlanmıştım. Şimdi de YGS benim için zor geçecek” ya da “Üniversite sınavları benim için bir kabustu. KPSS daha büyük bir kabus olacak çünkü üniversite sınavlarında dersaneye gitmeme rağmen zorlandım. KPSS için dersaneye gitmemiş olmam, daha çok zorlanacağımı gösterir” derler.
Beylikdüzü Psikolog