Index bronstijd in Nederland
Index eerste boeren in Nederland
Mysterieuze gouden 'bronstijd mutsen van tovenaars' 
Door Tony Paterson in Berlijn
(17/03/2002)
Tovenaars droegen werkelijk lange, puntige mutsen - maar niet de armoedige stoffen zoals bij fictieve karakters als Harry Potter, Gandalf en Merlin.
De tovenaars van het oude Europa droegen mutsen van goud, die versierd waren met astrologische symbolen die hen hielpen om de beweging van zon en sterren te voorspellen.
Dat is de conclusie van Duitse archeologen en geschiedkundigen die beweerden dat ze het geheim hebben ontrafeld achter een serie rare maar mooie mysterieuze gouden mutsen die op bronstijd locaties in heel Europa zijn ontdekt.
Vier van de versierde mutsen zijn de afgelopen 167 jaren ontdekt in Zwitzerland, Duitsland en Frankrijk.
Archeologen hebben zich tientallen jaren bezig gehouden met het onderzoek naar
hun originele doel.
Sommigen wezen de mutsen toe aan onderdelen van bronstijd wapenuitrustingen; anderen namen aan dat ze een soort van ceremoniele vasen waren.
Een derde theorie, die tot op heden wijdverbreide aanhang kreeg, was dat de kegelvormige voorwerpen als versiering dienden die bovenop houten stokken werden geplaatst die op heilige plekken stonden in de bronstijd.
Maar nou hebben geschiedkundigen in het Berlijnse Museum voor Pre- en Vroege Historie, geclaimd dat ze met bijna zekerheid kunnen zeggen dat de mysterieuze mutsen als ceremoniele mutsen werden gedragen bij bronstijd
orakels.
Zulke mensen, die tegenwoordig "koning-priesters" worden genoemd, werden destijds bovennatuurlijke gaven toegedicht vanwege hun vermogen om in de toekomst te kunnen kijken en daarmee de mogelijkheid om nauwkeurig het goede moment voor het zaaien, planten en de oogst te bepalen.
"Ze werden beschouwd als zijnde 'Heren van de Tijd' die toegang hadden tot een heilige kennis die hen de mogelijkheid gaf om in de toekomst te kijken," aldus Wilfried Menghin, de directeur van het Berlijnse Museum die gedetailleerd onderzoek heeft uitgevoerd op een 3000 jaar oude,
30 inch hoge bronstijd muts van bladgoud die in 1995 in Zwitzerland is gevonden en het daaropvolgende jaar door het museum is aangekocht.
Dhr. Menghin en zijn onderzoekers ontdekten dat de in totaal 1739 zon en halve-maan symbolen die het oppervlak van de Berlijnse (Zwitserse) versieren blijken een wetenschappelijke code te zijn, die bijna exact overeenkomen met de "Metonic cycle" die is ontdekt door de Griekse astronoom Meton, 432 B.C.E. - ongeveer 500 jaar nadat de muts was gemaakt -
en die de relatie tussen de maan- en zonnejaren beschrijft.
"De symbolen op de muts zijn een logaritmische tabel die het mogelijk maakt om de bewegingen van de zon en de maan van te voren te berekenen," aldus dhr. Menghin. "Ze suggereren dat de bronstijd
mensen de mogelijkheid hadden om lange termijn, empirische astrologische observaties te maken," voegde hij toe.
De vondsten veranderen radicaal de standaard visie op de Europese bronstijd als een tijdperk waarin een samenleving van primitieve boeren leefden in boerderijen vol rook die probeerden een bestaan op te bouwen op het land met het beetje gereedschap dat
ze hadden.
"Onze vondsten suggereren dat de bronstijd een veel modernere periode was in Europa dan tot nu toe is gedacht," aldus dhr. Menghin.
Een andere muts, die in 1835 bij de Duitse stad Schifferstadt is gevonden, had een kinbandje. Die muts, die ook versierd is met zon- en maansymbolen, is het oudste voorbeeld en is gedateerd op 1300 B.C.E..
Andere Duitse archeologen hebben gesuggereerd dat de koning-priesters met hun gouden mutsen voorkwamen in een groot deel van prehistorisch Europa. Prof Sabine Gerloff, een Duitse archeologe van de Universiteit van Erlangen, heeft bewijs gevonden dat vijf gelijksoortige gouden mutsen opgegraven zijn in in Ierland door turfstekers gedurende de 17e en 18e eeuw.
Die objecten, destijds beschreven als zijnde "vasen", zijn verdwenen. Prof Gerloff zegt desondanks dat haar onderzoek bijna vaststelt dat het mutsen waren die gedragen werden door koning-priesters.
Ze is er ook van overtuigd dat een bronstijd cape van bladgoud - de "Gouden Cape van Mold" die in Wales in 1831 was gevonden - onderdeel was van een
ceremoniële dracht voor koning-priesters.
Prof Gerloff heeft computers gebruikt om een impressie te maken van een bronstijd ritueel waarbij een gouden muts werd gebruikt en ook een uitgebreid versierde gouden cape die nauw om de schouders zat.
Kegelvormige rituele muts, waarschijnlijk Zuid-Duitsland, late bronstijd (1000 v.C.), goud met gestempelde versiering, 74,5 cm hoog, gewicht: 490 g.
Museum für Vor- und Frühgeschichte (Berlijn)
Zie ook: de bronzen "Sterreschijf van Sangerhausen"