Myrte cherpas elua inspirajo de mitologii ed altra kulturi e de su ipsa. L' idei el havas en elua mento e quale es en la mento, tale li realigesas sur la telo. "Koncernante l' imaji, nulo vere es nova, on povas asertar esar originala, ma nekonciante on tamen kombinas imaji ja vidita. Por krear, imaji ja devas esar tra-irinta tu. Li trovesis ulaloke en tu." Tale la mesajo di la pikturi da Myrte es ke li montras quale el ipsa aspektas de interne. Per la pikturi el volas komunikar ulo. Ol funcionas kom terapio, talamaniere ke el perdas sua balasto. "Me vivas kun multa pavori en me ipsa." Ofte on ya vidas tuneli, pordegi o mem dami katenizita, depikturi di fixeso, ligeso. "Pos piktar me sentas me plu libera. Ne pensez ke me simple piktas por liberigar me, no, ofte duros kelka yari ante certena imajo apareskas, ma lore me ya quik es kontenta." El nulatempe fiaskas, el nulatempe ripiktas, el savas quo trovesas ibe. Quale elua lesbianeso aspektas? "Mea lesbianeso ne trovesas sur la telo, to es, ankore ne, ma en la futuro me piktos ol. Nun ol ne es temo pro ke ol efektigis nula problemo a me. Me experiencis mea lesbianeso kom ulo naturala, ulo normala. Me nulatempe havis problemi pri to. Me ne celas o negas lo. Pro to ke ol ne pleas rolo sur mea teli. Tamen me pensis pri la questiono di imaji de homeosexualeso. Me ya intencas piktar mulieri od adminime probar imajifar lo lesbiana. Nun ankore tro multa lesbiani e geyi qui havis ulo dicinda, evitas lia homeosexualeso. Me opinionas ke ni devas montrar ni pluse, quale se por dicar: ni existas. Mea skopo es krear 'varma' imaji, bela kozi ed a to anke apartenas la lesbianeso, nam ol es bona sento."

Quale l' imaji venas en elua memoro? "Erste, mea patro skribis rakonti superreala, do povas esar heredita. Adminime, ol ne transportesis konciante. Mea fratulo anke piktas superreale, ma plu abstrakte kam me." Fakto es ke el ne edukesis da elua patro, il ja divorcis la matro kande Myrte evis 2 yari. "Pro ke me kom infanto tamen esis koaktita vizitar mea patro e sua nova spozino (il ja rimariajesis), me sufris multa domajo psikala, pro ke la spozino tre dominacis e freque ye maniero nepedagogiala, klare savigis ad me quon me misfacis kom infanto. Forsan altra infanto ne sufrus tante, ma tro sentema persono quale me pro co esis 'presita aden l' angulo'." Myrte ne es persono qua konfliktas altra persono. Co explikis la nespontaneso elua. Elua patro ne defensis el e tenis la boko klozita. Il tre recente mortis.

Elua amoratino Mieke es konkordanta. Myrte sempre questionas l' opiniono di Mieke. "L' opiniono di Mieke ya interesas a me, ma apene o ne influas me." Kad existas portreto de Mieke? "No, ankore ne. Me ya volas piktar portreti, ma nur pro la revenui. Kom temo li es tro konkreta, tro fotografuratra. Forsan en la futuro. Piktar portreti es altra fako e me bezonus studiar la tekniki. Til nun nulu demandis portreto da me. Ma, kande ulu pregas a me, lore me piktos portreto."

Myrte ne kondutas su kom 'tipala' artisto. El ne debochas, ne vivas desmorale o vestizas su segun modo 'artistala'. Por to el es tro obediema, tro decanta. "Ka vekigar influo per moyeni? Me apene havas la tempo, ma anke ne havas la deziro perdar me ipsa per moyeni influiva."

Kande Myrte evis 11 yari, nova patro venis en elua vivo. La stifa patro esis anciena familial amiko. Esis tre desfacila por el aceptar stranja persono, komprenende kun propra kustumi, ankore ne adaptita a la ja existanta familio (matro, du fratuli e Myrte). Kande ye 25ma evo el anke perdis sua matro, sente, omno ne amelioris. El tre multe amis sua matro, qua sempre esis sua unika apogo. Pos elua morto el ja povis kelke pluse amar sua stifa patro, qua sempre povis apogar e helpar lu, pos la morto di sua spozino.

Quale Myrte relatas sua lesbianeso? "Matro sempre esis necerta e timema ed atencema pri quon dicus la vicini; esus stupida konfidar mea lesbianeso ad el. Ma patro ja sempre havis stranjeta amiki, la plu tipal artisti. Il kustumis la difereso di homi e respektis irgu. Por il ne esis problemo ke me es lesbiano."

Sur la pikturi di Myrte ofte es statui, qui fakte reprezentas homi reala. Ya sempre es mulieri. "Co koncernas la fakto ke me es muliero, e la pikturi koncernas me, e la fakto ke me es lesbiano." Konkordeso inter elua pikturi es ke es pikturi 'silenca', qui omna havas multa spaco en su. "Me serchas la vundebleso e pureso di omna kozi e homi. Li es mea mondi, ma li ne es reala."

Hans Stuifbergen

Me komparas la mentaleso ed oportuneso libidala di katolikismo a ta di la heredajo Puritana. Kulturi di Protestanta mentaleso ne plene partoprenas onua peki, pro ke li konstante interpretas, punisas e quik limitizas omna ago. Nia kulturi aprecias kandideso e nemediateso, plu kam diplasar konfeso a la futuro. Kulturi katolika ofras komplikata eskapili por plezuro, severe quale povas esar lia oficala interdikto di libido.

Dum konfeso, sensiveso katolika tam igas kredinda kam denuncas peko. Co necesigas relato komplikata inter surfaco e profundeso. Elementi surfacala servas kom funciono sociala per mantenar la "status quo" e lasas interna personala vivo tre diferanta kam montresas. Sensiveso katolika aprecias tam politeso kam sinso romantika di individualismo. Olua extera bruo servas kom skreno por projekti sensuala e kom remparo kontre la liberigita identeso sube. Sensiveso Protestanta postulas konkordeso inter surfaco e to quo es sube. Irga kontrasto inter la du niveli konsideresas kom des-honesta. Yen pro to ke en urbi Nederlandana nokte es nula kurteni por celar su por la vicini. Yen en Italia l' imajo de vilao di komunisto.

Liberali konsideras la nordala landi Europana kom modeli di sexualeso libera. Lia legi fondesis ye racionala desmistifiko di sexuago e deziro. Segun ca ideologio nur aspekti quantifiva es pavorata (morbi venerala, violaco, edc.) Ca problemi es konsiderata kontrolebla per legi e politiko. Vice paradizo sexuala me sentas ke tal-maniere izolesas la primitiva sexuala komponenti e funcionas represive.

Movementi di sexuala o genrala liberigo ofras submiso di deziro sexual a la raciono. Tala movementi plu multe interesigas la landi Protestanta (por exemplo: Anglia e landi germanika) kam le katolika. En Francia la rituali e mistifiko di deziro es plu importanta malgre demokratio ed egaleso. Tradicione Franca ecito dependas de romantikeso o lo abjekta. En diversa renkontreyi sexuala me observis ke la Franca erotikismo es fondebla ye du extrema poli: lo tenera e lo brutala. Nule dil Usana atletismo, Germana neteso od Angla koncieso pri 'lukto inter la klasi'.

Opinionar katolikismo sensuala tre kontrastas la liberala definuro di luxurio. Kristanismo identizesas kom lo mala en la lukto kontre aspekti di sexuala indulgo. Quankam tala politiko nur deskriptas la surfaco, ol neglektas konfesar la kondicioni di eciteso qua suportas bon orgasmo. Ofte eciteso dependas de barili preventiva o difamiva. To atraktivigis Italiana sexuala komedio-filmi.

Pasinte me esis engajita da la revuo Franca Actuel por skribar pri sexuala subkulturi di San Francisko. Koncernante nova bisexuala mulierala komuneso me deskriptis sexuo-butiko jerata da mulieri. Ol konocesis kom bastiono di liberigita sexualeso feministala, plaso eskapinta l' explotado sexuala dal industrio e prejudiki Puritana. Fakte 'Good Vibrations' esis sexuo submisita a racionaleso e mezuri sanesala. Vice la kustumala karakterizivi di sexuo-butiki Usana, me trovis neta, decanta ma nule erotika atmosfero. Ca mulieri semblis aferala ed intelektuela e devote ad informado publika. Efikive li servis la majoritate klientini e kelka klientuli. Esis sekreta nicho de ludili e libri erotika, qua esis kelke stranja sen la kustumala klienti surtutizita en l' anguli. Malgre la kandideso e lumozeso, esis tenseso pro l' esforco tenar subverseso e desegaleso for.

Ta butiko kontrastis altra plaso koncernante sexuo en Paris. Pro edital aferi me devis esar filmagita kun prizentisto di telespektaklo en klubo konocata pro olua dekadeso. La klubo (Chez Denise) esence esis diskoteko ma ibe on anke povis sexuagar.

Lo astonigiva esis la rideti di omni. Chez Denise esis por la borgezo ma ol ne esis plena de tenso o furtiveso. Denise ipsa, la jeristino, deskriptis l' atmosfero kom "la festo".

Me konsideras l' atmosfero di Chez Denise kom exemplo de povo di katoliki ajornar judiki a pos l' experienco sexuala, ne-egardante quale judikesos pose. Tamen l' atmosfero di Chez Denise finis che la pordo. Kande la filmeto montresis al editeriestri, la moralo riregnis, omni embaris su pro me.

En la modelo katolika, sexuo es bona dum instanto e mala dum altra instanto. Kontrastante, la modelo Protestanta, sempre havez la sama valoro. Ofte lo kontrea es efektigata. co montresas per du skripteri, la Franco Pierre Guyotat, skribante en kuntexto katolika e l' Usana feministo Andrea Dworkin, skribante en kuntexto Puritan Usana.

Pierre Guyotat, la lasta 'poeto mala', la 'maledikita' poeto di Francia, erste fameskis pro sua novelo "Tombo por 500.000 Soldati", libro pri teroro sexual e violento dum la milito Franca-Aljeriana. Lua libro "Eden, Eden, Eden" deskriptas brutalesi sexuala, anke relatante infanti, censuresis da la guvernerio durante 11 yari. Lua posa libro "Prostituco" es 'glutinajo' de Araba, Franca, Germana e negrala linguaji deviacanta.

Sua libri da Guyotat konsideresis kom 'politikala'. Sexuo kom povo di senpovi. Vice elevar li a respektebleso, l' autoro senpardone deskriptas lia luxurio. Guyotat motivizas, ke to mortigas l' eciteso sexuala. Ta-sence, pro la monotoneso di praktiko sexuala, lua texti es morala.

Andrea Dworkin asertas atingar quon Guyotat atingis vere. Quale Guyotat, elua verki es sen-cesa repetado di sexualeso, intencita por vekigar nauzeo e perceptigar pornografio kom represiva por mulieri. Erste agi pornografia detaloze deskriptesas, pose la politikala analizo donesas, same monotone. Ma quale la verki da Guyotat es kataraktala, tale ti da Dworkin es konstruktita kom averso-terapio.

La verki da ambi es tipale ocidentala, dependante de la tenso inter plezuro di eciteso e la nauzeo di tala plezuro. Tala tenso inter sexuo e kulpo ne existas en l' oriento. Me esis en Japonia dum la 7ma yar-deko e per propra experienco konfirmas la hipotezo di Ruth Benedict en elua sociologiala studiuro pri la kulturo Japoniana. Ya existas shamo, ma ne kulpo.

La bon-edukita Japoniana yunuli ya shamas su dum kruzado en la metro o sur la stradi, ma kande interne dop kurteni, li senprobleme montris sexuala kandideso. La shamo koncernas ago nedecanta en publiko ma kulpo quala la Judo-Kristana ne-existas.

Pri arto e sexuo. Arto povas esar ecitiva ma impedas la procedo por la transporto di sexuo for de la su-koncieso. Probi estetikigar pornografio sempre kolizionas l' animalatra konstrukto di erotikismo. Ke on dum l' ago sexuala (= plezuro) nur pensas pri plezuro es pruvo di la Protestanta mentaleso di su-koncieso e su-konfeso. On povus e devus deskriptar ed analizar l' ago pose.

Tamen kelka experienci di erotikismo es tante forta, ke kadro estetika es bezonata por parolar pri ol. La poemo pri la plezuro di nekrofilio Journal of Lucien N. da Gabriëlle Wittkop semblas tante reala ke ol sam-tempe kreas pos-Rafaelita estetiko:

Forsan katolika modelo por l' equaciono inter arto e sexuo es bezonata. L' exajerata sensuala imajizado di bona katolika skribado havas la sama nihiligiva stimulo kam bona pornografio, por exemplo 'Santa Lydwine di Schiedam' da J.K. Huisman.

Se esus necesa komparar, me selektas la modelo katolika. Fondinta yel anciena ideo Europana di specaligo e servo vice l' Usana nociono di su-servo. Me prizas la nociono diplasar aktiveso tempe e space, exemple: por manjar a restorerio, kuafar a kuafisto, e konfesar a sacerdoto. Ol ligas moderna nocioni a le anciena, komprar nun, pagar pose!

Che l' A on trovas: Abbott, Berenice - Achtenberg, Roberta -Adair, Peter - Addams, Jane; che la Z: Zaharias, Babe Didrikson - Zefferelli, Franca. Gay and lesbian biography es la sorto di refero-libro quan on serchis kom infanto kande on kontrolis omna planki di la biblioteko, serchante la reprezenteri dil 'amoro qua ne darfas dicar sua nomo'. En ca biografiala dicionario la deskripti di vivo de preske 300 viri e mulieri es kolektita, qui ulamaniere es importanta por la historio, kulturo e movemento lesbianala e geyala, di Safo, Platono ed Alexandro la Magna, til Simon Nkoli, Michelangelo Signorile e Susan Sontag.

Ol es cirkumvido internaciona, ma pro ke koncernas edituro Usana, ne es miraklo ke multa Usani es insertita. Kun 200 nomi li es la majoritato, sat distante sequata da la Britani (32). Nederlandani ne es reprezentita. (Qua editerio audacas produktar dicionario biografiala di la Nederlandana geyal e lesbianala movemento, historio e kulturo?) La facita selekturi ne es motivizita. La kompilisti komencis listo de 600 nomi, de qui nur restis 281 (en la prefaco skribesis 275, ma en sis kazi du personi - dui quale Rimbaud e Verlaine, Phyllis Lyon e Del Martin - es traktata per un nomo, tale ke me kontas 281). Quankam la libro kontenas kelka indexi (interqui indexo de nacionalesi e indexo de profesioni), general indexo ne es insertita. Esus interesanta vidar qua esus desselektita.

Malgre ca mikra kritiko me opinionas ol grandioza refero-libro qua me omna foyo itere konsultas. Por exemplo, por lektar pri Sir John Gielgud, qua en 1953 esis arestita en latrino publika ye akuzo di nedecanta konduto. O pri Eleanor Roosevelt ed elua maxim intima amikino Lorena Hickok. O pri la Dami di Llangollen.

Tamen omnu qua es serchanta amuzanta novaji esos deceptata. Gay and lesbian biography ne es kalumnio-libro, ma decanta, serioza refero-libro, fonto de informo por qua volas savar pluse pri la biografii di konocata e min konocata 'legacinti di nia civilizuro'. Cetere, por to lu plu bone lektez l' anke ta yaro editita Germana biografiala dicionario Out: 500 berühmte Lesben, Schwule & Bisexuelle, kompilita da Karen-Susan Fessel e Axel Schock. Ta refero-libro kontas preske duople tanta nomi kam Gay and lesbian biography, ed es plusa atenco por viri e mulieri Europana.

Postapart 33301

e-postal adreso: Ido.Info@chello.nl

H. Stuifbergen

http://members.tripod.com/~avancigado