Kabar dari Porto

Christelijke dorpen Porto en Haria op Saparua slaags:doden en gewonden
Woensdagavond 10 april heeft zich een gewapende botsing tussen twee christelijke buurdorpen Haria en Porto op het eiland Saparua voorgedaan. Bij een aanval vanuit Porto kwamen tenminste 2 inwoners van Haria om het leven terwijl enkele tientallen woningen en de baileo, het gemeenschapshuis, van Haria werd verbrand. Bij een tegenaanval van Haria zou een dode in Porto zijn gevallen en woningen en een school in brand zijn gestoken. 12 gewonden worden op dit moment in het ziekenhuis van Saparua verpleegd.
Vanwege een grensconflict is de verhouding tussen Porto en Haria al enige tijd gespannen. Op eerste Paasdag vond al een botsing plaats tussen inwoners beide dorpen. In een update van het christelijke informatienetwerk Masariku is een korte chronologie van de gebeurtenissen van de afgelopen dagen opgenomen.
Inmiddels zijn enkele peletons Brimob naar Porto en Haria gestuurd om de situatie onder controle te houden. Kapolda Soenarko bezocht het eiland donderdagochtend en liet de dorpshoofden van beide dorpen bij zich komen.
In Jakarta verklaarde coordinerend minister van Politieke en Veiligheidszaken Susilo Bambang Yudhoyono dat de botsing nog eens de noodzaak van ontwapening van de bevolking aantoont. Hij stelde verder dat het Molukken-akkoord van Malino nog steeds overeind blijft staan, ondanks incidenten zoals de bomaanslag van 3 april

MASARIKU UP-DATE 11.04.2002 PKL 17.00 WIB
Basudara warga Masariku yang terhormat, dari Ambon dan Haria kami memperoleh potongan-potongan informasi yang kermudian dijalin menjadi sbb:

Lomba arumbae atau ARUMBAE MANGGUREBE yang diselenggarakan di Booi, p.Saparua, dalam rangka Paskah 2002 akhirnya menjadi ajang perkelahian warga negeri (desa) Haria dan Porto. Arumbae dari Haria waktu itu melaju sangat cepat dan hampir memenangkan perlombaan. Tiba-tiba arumbae dari Porto memasuki jalur yang akan dilewati. Akibatnya, kedua arumbae (Porto dan Haria) itu berbenturan. Arumbae dari Haria dikabarkan tenggelam. Peristiwa ini menimbulkan protes dan kemarahan warga Haria, terutama yang mengikuti lomba. Perkelahian akhirnya terjadi antara warga Porto dan Haria. Aparat keamanan melerai perkelahian itu lalu kemudian membangun pos di negeri Haria, dekat dengan perbatasan Haria-Porto. Brimob yang berasal dari markas resimen Kelapa Dua, berkekuatan sedikitnya satu regu ditempatkan pada pos tersebut.

Akhir-akhir ini, hubungan kedua negeri itu (Porto dan Haria) sebetulnya sedang dilanda masalah sengketa tanah Air Raja. Air Raja adalah sumber air bagi warga Porto dan Haria, baik untuk minum, masak maupun untuk cuci. Kedua negeri itu mengklaim Air Raja sebagai bagian dari teritori masing-2. Menurut sumber kami di Haria, sengketa itu mengakibatkan hubungan kedua Raja (Raja Porto dan Haria) memburuk beberapa waktu terakhir ini. Karena itu dialog antara kedua pemimpin tidak terjadi.

Masalah lain yang mungkin mengganggu hubungan kedua negeri tetangga itu adalah beredarnya copy surat FKM yang menuduh pendeta jemaat Haria sebagai kolaborator Pemerintah RI dan TNI. Surat itu semacam pengaduan FKM kepada Sekjen PBB. Tuduhan dalam surat itu sempat membangkitkan ketidaksenangan warga Haria tertentu kepada warga Porto yang diketahui mengurus sebuah pos FKM di Porto (untuk diketahui, FKM mendirikan posnya di Porto dan Itawaka. Rencana mendirikan pos di Haria ditolak warga Haria).

Tgl. 8.04.2002, sumber kami di Ambon telah mendapat berita dari Haria bahwa negeri Haria akan diserang oleh warga Porto. Sedang dari Porto diperoleh informasi bahwa seluruh warga Porto berada dalam keadaan siap untuk menghadapi serangan Haria. Namun warga kedua negeri sama sekali tidak tahu kapan akan diserang. Karena itu mereka semua berada dalam kondisi "Siaga Satu" (kondisi siap tempur). Dari Haria diperoleh informasi bahwa sejumlah letusan senjata terdengar beberapa kali dari arah negeri Porto. Namun sebagian besar warga negeri Haria menganggap letusan-2 senjata itu merupakan pancingan aparat keamanan. Jika pancingan itu dijawab, aparat keamanan dapat lebih tepat menentukan target operasi razia senjata dan amunisi. Entah dari mana, warga mengetahui bahwa razia senjata sedang direncanakan. Karena itu, bunyi suara beberapa kali tembakan dari arah negeri Porto tidak ditanggapi. Selain itu di dekat perbatasan Haria-Porto terpasang pos keamanan.

Tgl. 9-04.2002, sumber kami di Haria menginformasikan bahwa wilayah Air Raja telah ditutup oleh warga Porto, sehingga warga Haria tidak lagi dapat menggunakan air dari sumber tersebut. Selain itu pemerintah negeri Porto juga telah memasang patok tanda perbatasan negeri Porto dengan memasukan wilayah Air Raja ke dalam teritori Porto. Sejauh itu tidak ada reaksi signifikan dari warga Haria. Pos keamanan yang berlokasi di dekat perbatasan Porto-Haria ditutup hari ini juga, dengan alasan, situasi keamanan telah pulih. Pasukan Brmob yang bertugas pada pos tersebut kembali ke Saparua. Penutupan pos keamanan itu mengakibatkan sebagian warga Haria menyangka bahwa keamanan telah benar-benar pulih.

Tgl. 10.4.2002 kami memperoleh informasi bahwa 3 speed-boat dari Ambon tiba di Porto. Sekitar pkl 21.10 wit, sumber kami di Ambon mendapat informasi dari Haria bahwa negeri itu telah diserang masa dari negeri Porto. Masa penyerang bergerak memasuki negeri Haria dari arah Kampung Lama. Letusan senjata organik dan granat yang terdengar sangat ramai menandakan penyerang menggunakan cukup banyak senjata organik dan granat. Saat itu, warga Haria umumnya berpendapat bahwa penyerangan tersebut dilakukan oleh oknum-2 TNI atau POLRI. Penyerangan itu dilawan oleh warga Haria. Tapi serangan mendadak itu mengakibatkan 29 rumah penduduk dan Baileo Negeri Haria terbakar habis. Pastori jemaat di belakang gedung baileo selamat dari amukan api. Sejumlah warga terluka parah karena terkena tembakan dan ledakan granat yang digunakan penyerang. Jumlahnya sampai kini belum diinformasikan. Yang jelas, 2 orang warga Haria tewas oleh tembakan senjata dan dikuburkan hari ini (11.04.2002).

Warga Haria kemudian menekan penyerang mundur ke arah negeri Porto. Tekanan mundur itu kemudian berubah menjadi serangan balasan. Cukup banyak senjata organik (+ 20 buah) dari berbagai jenis dan ukuran yang dibawa menyerang negeri Porto. Serangan itu mengakibatkan belasan rumah penduduk dan sebuah gedung sekolah terbakar habis. Informasi mengenai korban jiwa belum kami terima sampai kini. Serangan terhenti menjelang subuh (11.04.2002), setelah aparat keamanan memasuki wilayah pertempuran dan memaksa kedua pihak menghentikan tembakan.

11.04.2002. Kapolda Maluku diinformasikan berada di Haria hari ini untuk kemudian melanjutkan perjalanan ke Saparua. Kepada Kapolda, masyarakat negeri Haria telah menyampaikan informasi langsung mengenai peristiwa berdarah itu.

Met ingang van vandaag 11-04-2002 heeft PDS (Civiele Noodtoestand) besloten om geen buitenlanders in Ambon binnen te laten. Vanmorgen heeft de vreemdelingen politie een aantal buitenlanders w.o een Molukse Hollander en leden van ACF geen toegang tot Ambon verleend. Zij gingen met het zelfde vliegtuig terug richting Makassar. Toegang tot Ambon voor buitenlanders is gesloten tot eind april, dit i.v.m. 25 april (herdenking RMS). De geruchten doen de ronde dat er een RMS conferentie plaats zou vinden in Ambon, waarbij ook leden van FKM uit Nederland aanwezig zullen zijn.

De gevechten tussen Haria en Porto is na de vredesovereenkomst met de dominee erbij na twee dagen opnieuw uitgebroken. Er is sprake provokatie in beide dorpen. Vannacht is er hevig gevochten van 20.00 uur tot 08.00 uur s'morgen. Er zijn drie slachtoffers gemeld. Haria heeft alle wegen reeds gesloten, met het gevolg dat de politie geen doorgang krijgen. Volgens de bewoners van Booi zou Haria hulp hebben gekregen van Siri Sore Islam. Zij zijn getuigen geweest dat speedboten uit Haria die in Siri Sore Islam aanmeren en standaard wapens zouden hebben ontvangen. Porto heeft daarop desa Haria aangevallen en het dorp verbrand tot aan de haven. Haria doet een tegenaanval in Porto met mortiers en traansgassen.

----- Original Message -----

From: joel

To: CharlyParera

Sent: Friday, April 12, 2002 12:55 AM

Subject: situatie Maluku

Situatie Maluku

Situatie Port / Haria

Bridgen politie Soenarko is gisteren naar Saparua gegaan en de situatie is nu onder controle. Er zijn drie doden gemeld bij het incident. t.w. Hermanus Lewol (19), Edwin Lawaolo (18) uit Haria en Jopi Talakua uit Porto. Verder zijn er tientallen gewonden. en 16 huizen verbrand en 4 huizen vernield in Porto en in Haria 26 huizen verbrand waaronder de Baileo.

TNI/Polri doen nu huiszoeking op wapens.

Situatie Ambon

De situatie op Ambon is nu ZEER GESPANNEN!!!!!

Vanaf 20 april gaat niemand de deur uit i.v.m. evt. militaire ingrijpen op 25 april, want Alex Manuputty heeft via de RCTV televisie meegedeeld de vlag op 25 april toch te zullen hijsen.

meer nieuws volgt

Ambon, 12 april 2002

Paulien Joel-Parera

==========

----- Original Message -----

From: joel

To: CharlyParera

Sent: Saturday, April 13, 2002 4:50 PM

Subject: situatie Maluku

Situatie Ambon

Hieronder nogmaals de namen van de slachtoffers tijdens het incident Haria/Port.

doden:

1. Herman Leuwol (40)

2. Edwin Walauru (18)

3. Jopy Talakua

gewonden:

1. Johannes Layan (17)

2. Phillip Sarimolle (18)

3. Marthin Manuhuttu (34)

4. Hapnan Hattu (15)

5. Martin Hattu (45)

6. Buce Lekaransi (23)

7. Edmon Maitimu (18)

8. Nicodemus Pauno (45)

9. Charli Hattu (18)

10. Billy Noya (30)

11. Henky Noya (22)

12. Buce Polnaya (36)

De situatie in Ambon is nog steeds gespannen!

De meeste ouderen van Kudamati zijn reeds geevakueerd ter anticipatie van de vlaghijsing (RMS) op 25 april a.s.

Ambon, 13 april 2002

Paulien Joel-Parera

==========

----- Original Message -----

From: joel

To: CharlyParera

Sent: Thursday, May 09, 2002 1:56 AM

Subject: Situatie Maluku

Situatie Maluku

Een twee-tal scholieren uit Haria die op de SMP negeri 4 zitten, niet ver van desa Haria vandaan, hebben met elkaar op school gevochten. De jongen uit Porto krijg er behoorlijk van langs en heeft niet doorgegeven aan de onderwijzer, maar rechtstreeks naar huis, met het gevolg dat een familielid met een vuurwapen bij de school paar schoten heeft afgelost. De scholieren zowel uit Haria en Porto vluchtten uit paniek naar huis. Binnen een mum van tijd word er over en weer geschoten. De domina zelf heeft geprobeerd de mensen te bedaren, maar na enige tijd laaid de emotie weer op toen er een jongen van Latumahina uit Porto is neergeschoten. Het is nog niet bekend waar die kogel vandaan komt, want op dat moment word er geschoten vanuit Haria, Porto en ook de veiligheidsmensen (Brimobs), die geprobeerd hebben de situatie onder controle te krijgen. Volgens de domina kan het een verdwaalde kogel zijn geweest.

De Brimobs die de wacht houden bij de kerk Getsemany worden door de bewoners verzocht om de nog "veilige" gedeelte van de desa te bewaken, echter de Brimobs hebben dit geweigert, met het gevolg dat iemand een bom heeft gegoooid en daardoor alle bromobs zich hebben teruggetrokken naar Saparua. De gevechten heeft tot laat in de avond geduurd, met het gevolg 7 huizen verbrand in Porto. Op dit moment zijn er geen veiligheidsmensen in Haria en Porto. Volgesn de domina is de situatie nu iets beter, maar nog zeer gespannen.