Site hosted by Angelfire.com: Build your free website today!

Kan Deneyleri



Parazitoloji Laboratuvar Kuralları-2 (KAN)

Güvenlik:

Laboratuvarda kan örnekleri ile çalışırken genel 
temizlik ve güvenlik kurallarına uyulması gerekir. 
Böylece çevrenizi, çevrenizdeki diğer kişileri ve 
kendi sağlığınızı korumuş olursunuz. 

§	Koruyucu eldiven ve laboratuvar önlüğü 
giyiniz. 

§	Eğer ellerinizde yada üzerinizde açık yara 
veya ezikler varsa mutlaka yara bandı vb. ile kapatın. 

§	İğne, lanset gibi maddeleri sadece bir kez 
kullanın ve kullanılmış malzemeleri uygun çöp kutusuna 
atın.  

§	Çalışma tamamlandıktan sonra eldivenlerinizi 
çıkartın ve ellerinizi mutlaka yıkayın. 

§	Laboratuvarı temizleyin ve dekontaminasyon 
işlemlerini uygulayın. 

Örnek Toplama:

Zamanlama:

Örnekler uygun ortamlarda ve sağaltım (tedavi) 
öncesinde toplanmalıdır. Eğer malarya veya babesiadan 
şüpheleniliyor ise örnekler zaman geçirmeden 
incelenmelidir. Kanda parazit görülmesi (parazitemi) 
oranı parazit türüne göre dalgalanma gösterir. Bu 
nedenle birden fazla froti yapılması (8-12 saat ara 
ile 2-3 gün) tavsiye edilir. 

Microflaria enfeksiyonu (türe bağlı olarak) belirgin 
bir dalgalanma sergiler. Bu yüzden örnekleme zamanı 
çok önemlidir. Eğer mikroflariadan şüphe ediliyor ise 
örneklemenin aşağıdaki saatlerde yapılması uygundur.

Loa loa–Öğlen (saat 10 ile 14 arası)

Brugia or Wuchereria–Akşam saat 8 civarı (20.00) 

Mansonella–Günün herhangi bir saatinde.

Örnek Tipi: 

Venöz kan örnekleri (venalardan alınan kan), teşhis 
amaçlı bir çok çalışma için uygundur (flariasis ve 

trypanosomiasis dahil). 

Ancak bazı enfeksiyonlarda örneğin malariada kan 
tüplerindeki antikoagulant (pıhtılaşma önleyici) 
maddeler parazitin morfolojisine ve boyanma 
özelliklerine olumsuz etkilerde bulunabilir. Bu 
problem, frotilerin (yayma) kan alınmasından sonra en 
kısa sürede yapılması ile bir miktar azaltılabilir. Bu 
gibi durumlarda kapillar kan örnegi (kulak yada kuyruk 
ucu, insanda parmak ucu)  alınması tavsiye edilir. 

Kılcal (Capillary)  Kan İncelemesi: 

1.	Temiz bir lam alınır ve bir kenarına hasta adı 
veya numarası, örnek tarih ve saati kaydedilir. (Kayıt 
cam kalemi ile yapılmalıdır. Normal permanent kalemler 
işlemler sırasında silinebilir).   

2.	Kan alınacak bölge Kulak ucu (kuyruk ucu veya 
parmak, bebeklerde topuk veya ayak baş parmağı) alkol 
ile temizlenir ve kuruması beklenir. 

3.	Kulak ucu çok küçük kesilerek (lancet ile 
delinerek) kanatılır. İlk damla kan alınır ve yayma 
yapılır. (Yayma için iki thick blood-kalın yayma- ve 
iki thin blood-ince yayma- yapılması tavsiye edilir).

4.	Uygun boyamalarla boyanan örnekler mikroskopla 
incelenir (immersiyon). 

Venöz (Venous) Kan İncelemesi: 

1.	Kan alınacak tüp ve lam üzerine hasta kaydı 
yapılır. Lam alkol ile temizlenip kurutulur.

2.	Kan alınacak bölge temizlenir, alkol ile 
silinip kuruması beklenir.

3.	Uygun bir venadan kan alınır ve EDTA’lı 
tüplere konur. Yavaş hareketler ile kan iyice 
karıştırılır. (Diğer antikoagulanlarda kullanılabilir 
ancak EDTA tercih edilmektedir).

4.	En az iki kalın ve iki ince yayma preperat kan 
alınmasından sonraki mümkün olan en kısa sürede 
hazırlanılmalıdır. 

5.	Uygun boyamalar ile boyanan örnek incelenir. 

 Örneklerin Hazırlanıp İncelenmesi:

Yayma Örneklerinin (froti) Hazırlanması: 

Yukarda da belirtildiği gibi, eğer venöz kan 
kullanılıyorsa frotiler kan alınmasından sonra en kısa 
sürede yapılmalıdır. Aksi taktirde antikoagulanların 
parazit morfolojilerini ve boyanma karakterlerini 
değiştirebileceği unutulmamalıdır. 

Kalın Yayma (Thick smears) Hazırlanması:

Kalın yayma bir damla kanın mümkün olduğunca homojen 
olarak yayılması işlemidir. Dehemoglobinize olmuş 
(parçalanmış) alyuvarları incelemek için hazırlanır. 
Bu yöntem ile kan elemanları ve varsa parazitler ince 
yaymaya oranla daha fazla yoğunlaştırılmış olur. Bu 
yüzden kalın yayma, ince yaymaya oranla daha iyi 
teşhis imkanı sağlar ancak parazit morfolojileri en 
iyi olarak görünmezler. Pozitif örneklerde (özellikle 
malaria)  tür tayini yapabilmek için  ince yayma 
yapılması tavsiye edilir. Her hasta için en az iki 
preperat hazırlanılmalıdır.     

1.	Önceden temizlenmiş ve üzerine hasta kaydı 
yapılmış lam alınır.

2.	Lam’ım ortasına bir damla kan konulur. 

3.	Bir başka temiz lam köşesi kullanılarak, 
dairesel hareketler ile kan yayılır (yaklaşık 1.5 cm 
çapında).  

4.	Örneğin istenilen kalınlıkta yayılıp 
yayaılmamış olduğu, altına konulan bir gazetedeki 
yazıların kısmen okunaklı olması ile kontrol 
edilebilir.

5.	 Preperat düz bir yere konarak kuruması 
beklenir (toz ve böceklerden uzak tutulmalıdır). 
Yeteri kadar kurumamış yada çok kalın hazırlanmış 
örnekler işlemler esnasında lamelden ayrılırlar. Oda 
ısısında yapılan kurutmalar bir kaç saat sürebilir. 
Minimum 30 dakikalık kurutma gereklidir bu şekilde 
hazırlanmış örnekler çok dikkatli olarak işlemlere 
tabi tutulmalıdır. Kurutma işlemi orta ısılı bir etüv 
yada kurutma dolaplarında yapılabilir. Aşırı sıcak 
ortamlar istenmez çünkü bu işlem ısı ile örnek tespiti 
(fiksasyon) yapılmasına yol açar. 

İnce Yayma (Thin smears)Hazırlanması:

İnce yaymada kan gittikçe incelen bir kan katmanı 
oluşturur. Son kısmında alyuvarlar tek bir katman 
oluşturmalıdır yada birbirlerinden uzak konumlarda 
olmalıdır. 

Her hasta için en az iki örnek hazırlanılmalıdır.

1.	Bir damla kan alınıp, lamın hasta kaydı 
yapılmış kenarından yaklaşık 1.5 cm uzağına konur. 

2.	İkinci bir lam kan damlasının önüne yaklaşık 
45° açı ile konulur.

3.	Lam hafif geri çekilerek damla ile temas 
ettirilir ve kanın lam temas yüzeyine yayılması 
beklenir. 

4.	Üstteki lam hızla ileri doğru itilerek kan 
olabildiğince ince yayılır. Kanın son kısımlarda çok 
ince yayılmış olmasına dikkat ediniz. Bu işlem uygun 
miktarda kan ve iyi bir yayma tekniği ile sağlanır. 
Aksi taktirde yayma istenilen kalitede olmaz.  

5.	Preperatın kurumasını sağlayın. 

6.	Preperatı saf (absolute) metanol içerisinde 
tespit edin

7.	Fix the smears by dipping them in absolute 
methanol. 



Microfilariae Teşhisi İçin Örnek Hazırlama:

A.	Kapillar kan örneği alınır. 

B.	Mikroflarialar perifer kanda yoğun olarak 
bulunurlar. Bu nedenle venöz kan bu tür incelemelerde 
tercih edilmezler. 

C.	Mikroflaria kontrolü için venöz kan 
kullanılması gerekirse bu örnek mutlaka konsantre 
edilmelidir.Bu amaca yönelik çeşitli yöntemler 
mevcuttur.  

1.	Örnek modifiye Knott metadu ile konsantre 
edilir. 

2.	Filtrasyon Metodu. 

Bu yöntemde 5 µm çaplı gözenekleri olan filtreler 
kullanılır. Fitrede kanın şekilli elemanları ve 
organizmalar takılıp kalırlar. Filtredeki kan şekilli 
elemanları uygun maddeler ile parçalanır ve filtre 
üzerindeki organizmalar geri toplanıp lam üzerine 
yayılır ve incelenir (Bu amaca yönelik çeşitli teşhis 
kitleri mevcuttur. Ticari markalar olduğu için isimler 
ve kullanılan malzemeler burada işlenmemiştir) 



Kan Örneklerinin Nakli:

Kan Yayma Örneklerinin Mikroskobik İncelemeler İçin 
Taşınması: 

1.	Üzerleri etiketlenmiş ve kurutulmuş yayma 
preperatlar (boyanmış yada boyanmamış) uygun lam 
kutularına yerleştirilir. Bu kutularda lamların 
birbirine temasını engelleyecek ara bölmeler 
olmalıdır. 

2.	Bu lam kutusunu sağlam ve arsında şok emici 
destekleri olan bir başka kutuya yerleştir. Bu sayede 
nakil sırasında kırılmalar engellenmiş olur. 

3.	Örnek ile ilgili bilgiler ve gönderen ile 
ilgili bilgiler detaylı olarak yazılıp kutuya 
yerleştirilir. 

4.	Uygun taşıma yolu ile istenilen yere 
gönderilir.  

Tam Kan Örneğinin Nakli: 

1.	Sızdırmaz steril bir kap (deney tüpü vs) 
içerisine antikoagulanlı kan konur ve etiketlenir. Bu 
örnek bir kutuya yerleştirilir ve etrafına, sızdırma 
durumunda kanın emilmesi için emici maddeler konulur. 

2.	Bu kutu içerisi şok emiciler ile desteklenmiş 
ikinci bir kutuya yerleştirilir. Örnek (kimden, ne 
için ve ne zaman alındığı gibi) ve gönderen ile ilgili 
detaylı bilgiler yazılıp kutuya yerleştirilir.

3.	Hazırlanmış kutu veya kutular en kısa sürede 
(8-12 saat) ilgili laboratuvara ulaştırılmalıdır. 
Soğuk sistem taşıma gerekebilir. Bu durum ilgili 
laboratuvar ile görüşülmelidir. 

İlaç Testleri veya Moleküler Biyoloji Testleri İçin 
Örnek Nakli: 

1.	Yukardaki paketleme işlemleri aynen uygulanır.

2.	Paket oda sıcaklığında nakledilir. 

Antikor veya İlaç Testleri İçin Serum (yada Plazma) 
Örneği Nakli:

1.	Paketleme ve etiketleme işlemleri yukarıdaki 
örneklerde olduğu gibi yapılır. 
2.	Ek bilgiler yazılıp kutuya konur. 

3.	Örnek oda ısısında ancak mümkün olduğunca kısa 
sürede hedefe ulaşması sağlanır. 

4.	Not: Parazit izolasyon (ayrımı) ve 
teşhislerinde süre kritik öneme sahişptir. Antikor 
kökenli taramalarda süre daha az önemlidir. 

Boyama: 

Kan Frotilerinin Boyaması: 

Hazırlanan ikili örneklerden sadece bir set boyanır. 
İkinci set yedekte bekletilir. Bu durum eğer 
boyamalarda bir hata olursa, örnek kaybını engellemiş 
olur. Ayrıca herhangi bir teşhis olayında daha sonraki 
incelemeler için kaynak oluşturur. 


Giemsa Boyama: -Kan parazitlerinin aranmasında ve 

teşhisinde kullanılır.


Basit Giemsa Boyama: 

1.	Preperat hazırlanıp havada kurutulur.

2.	Absolute metanolde bir dakika tespit edilir. 

3.	Kurutulmuş preperat giemsa ile boyanır (30 
dakika-Giemsa boyası 1:20 oranında distile suda 
sulandırılır).   

4.	Boyama sonrası preperat distile su ile 
durulanır (Su akar vaziyette olmalıdır).

5.	Preperat kurutulup 100X’lük objektif ile 
incelenir. 

Not: Preperatlar saklanmak istenirse üzerlerindeki 
mineral yağ yıkanmalıdır. Yıkama için Ksilol (XYLOL) 
kullanılır. Preperat üzerine ksilol dökülüp yağı 
ertmesi bekletilir ve ksilol akıtılıp (işlem mineral 
yağ tamamen kaybolana kadar bir kaç kez 
tekrarlanabilir) kurutulur. 



Geliştirilmiş Giemsa Boyama:

1.Giemsa boyamada kullanılan solüsyonların 
hazırlanması. 

A.	Stok  Giemsa Buffer (100X, 0.67 M)

Na2HPO4                                        59.24 gr

NaH2PO4H2O                                 36.38 gr

Deionized water                          1000.00 ml

B.	Otoklav yada 0.2 µm çapında delikleri olan 
filtre kullanarak sterlizasyon yapılır. Bu şekilde 
hazırlanmış stok solüsyon oda ısısında bir yıl 
kullanılabilir. 

C.	Giemsa Buffer, 0.0067M, pH 7.2 (Stok giemsa 
buffer 100kat sulandırılır)

Stok Giemsa Buffer                          10.0 ml

Dİstile (yada deiyonize) su             990.0 ml

Solüsyon da  pH7.2 olmalıdır. Kullanmadan önce kontrol 
edilip ayarlanır. Oda ısısında bir ay dayanır. 

D.	Triton X-100 (% 5)

Deiyonize Su (56°C’ ye kadar ısıtılır)     95.0 ml

Triton X-
100                                              5.0 ml

Ilık su içerisine Triton X-100 yavaşça ilave edilirken 
dairesel hareketler ile karıştırılır. Triton X-10 

E.	Stok Giemsa Boyası:

Giemsa boyası hazır olarak satın alınabilir. Aşağıdaki 
formül daha iyi sonuç verdiği ileri sürülmektedir.  

Cam Boncuk (3 mm çapında)         30.0 ml

Absolute methanol, (asetonsuz)      270.0 ml 

Giemsa Boya (saf-toz)                        3.0 gr

Glycerol (Gliserol)                           140.0 ml 

a.	Yukarda sayılan maddeleri temiz kahve renkli 

bir şişe içerisine yerleştirin. Ağzını sıkıca kapatın. 



b.	Şişeyi bir çalkalayıcıda her gün 30-60 dakika 

ve en az 14 gün boyunca çalkalayın. 



c.	Şişeyi ağzı kapalı olarak nemden uzak olarak 
oda ısısında saklayınız. Oda ısısında stok bozulmadan 

kalır (Stok gimza boyası eskidikçe boyama kalitesi 

artacaktır).



d.	Kullanmadan önce çalkalayıp bir numara  

Whatman filtre kağıdında süzün. Bu solüsyondan 

çalışmak üzere Giemsa boyası hazırlayın. 



F.	Gimsa Boya Hazırlanması (% 2.5)



G.	Her boyama için taze olarak hazırlanması 

tavsiye edilir. Bir günden fazla süre geçmiş Giemsa 

boyası boyamalarda kullanılmamalıdır.



Giemsa buffer                                 39 ml

Stok Giemsa Boyası                         1 ml



Triton X-100 (%5)                            2 damla 



2. Boyama: 



A.	Bir şahle (boyama küveti) içerisine yukarda 

açıklandığı şekilde taze olarak Giemsa boyası 

hazırlayın



B.	İkinci bir şahleyi Giemsa buffer ile doldurun 

ve içerisine her 40 ml için iki damla Triton X-100 

ekleyin.  



C.	Preperatı Giemsa (% 2.5)  ile 45-60 dakika 
süresince boyayınız.



D.	Preperatı çıkartıp Giemsa buffer içerisine 

batırarak (3-5 kez) durulayın. Kalın yayma 

preperatlarda dikkatli olunmalıdır. 



E.	Preperatı dik olarak bir yere yerleştirip 

kurutun.  



Not:Daha yoğun hazırlanan(% 10) Giemsa boyalar ile 

daha kısa süre bekletilerek (10 dakika) boyama 

yapılabilir. Ancak bu durum hem daha fazla madde 

kullanımını gerektirir. Hem de boyama kalitesi çok iyi 
olmaya bilir. İyi bir boyama yapılmış olup olmadığını 

pozitif örnekler kullanarak kontrol edilmesi tavsiye 

edilir. 


Boyanmamış Yayma Preperatların Uzun Süreli Saklamalar 

İçin Hazırlanması:



Her hangi bir amaç için yayma preperatlar daha sonra 

incelemek için saklanabilirler.  Bu saklamalar, boyama 

yapılmış preperatlar için sadece kuru ve temiz bir 

kutuda ve bir birlerine temas etmeden 

gerçekleştirilebilir. Anacak bazı durumlarda 

preperatlar hiç bir işlem yapılmadan daha sonraki 

uygulamalar için saklanmak istenebilir. Bu preperatlar 

daha sonra istenilen yöntemle işlenip 

incelenebilirler. 



1.	Yayma preperat hazırlanır ve çabucak kuruması 

ağlanır. 



2.	Örnek absolute (% 100) methanol içerisinde 

tespit edilir ve kurutulur. 



3.	Bir lam kutusuna yerleştirilir ve etiketlenir 

(örnek ile bilgiler kaydedilir)



4.	Kutu derin dondurucularda; -70°C  yada daha 

soğuk bir dolapta istenilen süre kadar depolanır. 


5.	Kullanılacak olan örnekler dolaptan çıkartılır 

ve boyama işlemleri öncesinde kısa bir süre kurutulur. 

Isı farklılığından dolayı oluşan su damlacıkları 

buharlaştırılıp lam kurutulur.Daha sonra boyama 

işlemlerine geçilir.  

 Microskobik Muayene 

Kalın Yayma Preperatların İncelenmesi:

Alyuvarlar (eritrosit, red blood cell-RBC) parçalanmış 

(eritilip yok olmuş) ve varsa paraziter organizmalar 

daha yoğunlaştırılmış olduğundan kontrol ve teşhis 

çalışmaları için daha uygundur. Karışık (mix) 

enfeksiyonların teşhisinde de daha yararlıdır.  



1.	Bütün preperatı küçük büyütme altında 

inceleyin (10X yada 20X objektif). Böylece büyük 

parazitleri (mikroflaria gibi) daha kolay teşhis 

edilir. 

2.	Daha sonra, mineral yağ ve büyük büyütme (100X 

objektif) ile örneği tekrar inceleyin. Bu incelemede 

de küçük parazitler (theileria, babesia gibi) araması 

yapılır. Preperatta bol miktarda akyuvar (leukosit. 

white blood cell-WBC) görülecektir.  



3.	Eğer herhangi bir paraziter yapı görülür ise, 

o zaman ince yayma preperat incelenerek, tür tayini 

yapılır. 



4.	Eğer hiç parazit göremediniz ise; bu durum 
gerçekten parazit yokluğundan  mı kaynaklanıyor, yoksa 



inceleme devam ettirilmeli midir sorularına 

araştırmanın hassasiyetine göre yada klinik tabloya 

göre karar verilir. Hassas durumlarda preperattan en 

az 100  (200-300) mikroskop sahası (akyuvarların bol 

görüldüğü)  incelenmelidir ve birden fazla preperat 

incelemesi yapılmalıdır. 


İnce Yayma Preperatların İncelenmesi:

İnce yayma preperatlar farklı amaçlar için 

kullanılabilir. 


1-	Tespit edilmiş olan bir parazitin tür tayini 

amacı ile kullanılabilir. 


2-	Kalın yaymaların kuruması beklenirken hızlı 

bir kontrol için kullanılabilir.

3-	Yeterli kalın yayma preperat olmadığında 

kullanılabilir. 


İnce yaymalarda; eğer aynı örneğin kalın yayma 

incelemesi yapılmamış ise önce küçük büyütmeler (10x 

yada 20x objektifler) ile preperat taranmalıdır. Bu 

sayede mikroflaria benzeri parazitler aranmış olur. 

Daha sonra büyük büyütme ile (100x objektif) örnek 

taranır.


Parazitlik Yoğunluğunun Tespiti: 


Bazı durumlarda parazitlik (parazitemi) yoğunluğunun 

tespiti klinik açıdan önemli bilgiler sağlayabileceği 

için gerekli olabilir. Bu durumda yoğunluk tespiti ya 

alyuvarlara yada akyuvarlara oranlanarak hesaplanmaya 

çalışılır. 



Alyuvar(RBC)  Sayısına Göre Oranlama: Örnekteki 500 

ila 2000 arasında alyuvar sayılır ve incelenir, 

bunlardan kaçtanesinin parazitli olduğu tespit edilir. 

Sonuç oranlanarak yüzde (%) cinsinden ifade edilir. 

Eğer parazitlik oranı yüksek ( > 10%) ise 500 alyuvar 

(RBC) saymak yeterlidir. Düşük oranlarda (<1%) 2000 

yada daha fazla alyuvarı incelemek gereklidir.   



Parazitlik (parasitemia- %) = (parazitli RBC / toplam 
RBC) X 100



Akyuvar (WBC) Sayısına Göre Oranlama: Kalın yayma 

preperatlarında  parazitler akyuvarlara oranlanırlar. 

Akyuvarlar ve parazitler sayılır. Bu sayıma 500 

parazit veya 1000 akyuvar sayana kadar devam edilir. 

Hesaplama eğer kullanılan kan hacmi biliniyorsa 

bilinen hacim üzerinden hesaplanır. Hacim bilinmiyor 

ise, bir milimetreküp kanda 8000 akyuvar olduğu 

ortalamasına göre yapılır.  



Parazitler/milimetre küp (kan) = (parazitler/ WBC) X 

WBC sayısı  (bir  milimetre küp kanda yada < 8,000 

akyuvarda>



Florasanlı Boyalar ile Boyanmış Kan Parazitlerinin 

Teşhisi: 


Kan yayma preperatları, acridine orange ile (Kawamoto 

tekniği)  boyanıp ya floresan mikroskop yada özel 

fitrelere sahip ışık mikroskoplar altında incelenir. 

Bu boyamada nükleer DNA yeşile boyanırlarken, 

stoplazmik RNA kırmızıya boyanır. Böylece parazitleri 

tanımak kolaylaşır. Bu yöntem özellikler malaria 

(sıtma) etkenlerinin teşhisinde yaygın olarak 

kullanılmaktadır. Afrika trypanosoma’sında da 

kullanılmıştır



Quantitative Buffy Coat (QBC®; Becton Dickinson) 

metodu, Bu yöntemde kan örnekleri direk olarak 

içerisinde akridine orange ve antikoagulan bulunan, 

cam boncuklu tüplere alınır.  Örnekler hematokrit 

santrifüjde, santrifüj edilip floresans mikroskopla 

incelenir. Parazitler (malaria-sıtma) granülosit 

katmanın altında bulunurlar. Bu yöntem diğer kan 

parazitleri içinde adapte edilmiştir.



Antikor (Antibody)Tespiti:



Parazit enfeksiyonları konakçıların dokularında yada 

konakçı atıklarında (dışkı-idrar gibi) görülerek 

teşhis edilirler. Ancak bu teşhis yöntemleri, derin 

dokular içerisine yerleşen bazı hastalıklarda yetersiz 

kalmaktadır (toxoplasmosis yada toxocariasis). Ayrıca 

cysticercosis ve echinococcosis gibi hastalıklarda 

örnek alınması, konakçının hayatını tehlikeye 

sokacağından tavsiye edilmezler. Bu gibi durumlarda, 

belirgin bir parazit ile enfekte olmuş konakçıda, 

antikor testlerinin uygulanması büyük avantaj ve 

kolaylık sağlar. Antikor testlerinde pozitif olarak 

teşhis edilen konakçının enfektemi olduğu yoksa daha 

önce geçirdiği bir hastalığın antikorlarını mı taşıyor 

olduğu ayırt edilmelidir. Parazit hastalıklarında 

antikor tespiti hastada belirgin olmayan bir zaman da 

hastalığın varlığını işaret eder. Ancak hastalığın 

hangi safhada olduğunu kesin olarak belirlemez. Yani 

antikor tespit edilen hastada, hastalık başlama, 

gelişme safhalarında olabileceği gibi geçmiş de 

olabilir. Hastalık geçirmiş olan canlıda antikor 

düzeyi yavaşça düşer ancak tedaviden sonra dahi 

antikor düzeyi altı aydan bir kaç yıla kadar değişen 

sürelerde belirgin düzeylerde kalabilir. Bu durumda 

incelenen parazitin antikor yoğunluğunun 

(titrasyonunun), hastalık süresince ve hastalıktan 

sonra hangi seviyelerde olduğu bilinmesi yararlı olur. 



Toxoplasma gondii enfeksiyonlarında, spesifik 

immunoglobulin M (IgM) ve immunoglobulin A (IgA) 

tespiti hastalık zamanı hakkında bazı bilgiler 

verebilir. Ancak diğer hastalıklar için tavsiye 

edilmemektedir. Eğer dışkı, idrar ve kan örneklerinde 

şüphelenilen parazit görülmemiş ise veya negatif 

çıkmış ise, parazite spesifik  immunoglobulin G (IgG) 

antikor testi istenilebilir. Parazite-spesifik IgM, 

IgA, yada IgE teşhis için uygun değildir. Bu nedenle 

bu antikorların tespiti istenmemelidir. Parazit 

spesifik IgG negatifken, pozitif çıkan IgM, IgA, yada 

IgE  düzeyleri yalancı pozitif olarak 

değerlendirilmelidir. Uygulanan testlerin spesifitesi 

(özel oluşu) ve sensitivitesi (hassasiyeti) sonuçlar 

üzerinde çok etkilidir. Parazitler, hayat siklusları 

içerisinde değişik evreler geçirirler. Bu nedenle 

antijenler, evrelerden sadece birine spesifik 

olabileceği gibi genel olarak parazite (tüm 

evrelerinde) spesifik de olabilir. Bu nedenle 

kullanılacak antijen ve antikor testleri çok iyi bir 

incelemenin (kaynak bilgiler ve deneyler) sonunda 

seçilmiş olmalıdır. Testte kullanılacak olan spesifik 

antijenin yada antikorun spesifite dereceleri çok iyi 
bilinmelidir. Yayınlanmış olan kitap yada makalelerde 

aynı konuyu inceleyenlerin mutlak bir birinin aynı 

olduğunu düşünmek hatalıdır. Hatta bu tür çalışmalar 

farklı bölgelerde, farklı solüsyonlar yada farklı 

araştırmacılarca yapılmış çalışmalar olarak, sonuçları 

kıyaslama açısından daha önemlidir. 

Örnek İhtiyaçları: 

Bütün parazit antikor teşhis testlerinde serum yada 

plazma kullanılabilir. Toxoascaris veya toxoplasmosis 

için göz yaşı akıntıları da, serum ile beraber antikor 

testleri için kullanılabilmektedir. Yine, merkezi 

sinir sistemi enfeksiyonlarında da (cysticercosis yada 

toxoplasmosis) serebrospinal (beyin-omurilik) 

sıvıları, serum eşliğinde incelemeye alınabilir. Bütün 

örnekler oda ısında nakledilebilirler. Bu incelemeler 

için akut fazdaki enfeksiyonlardan örnek istenilmez. 

Geçerli sonuçlar genellikle bir test sonucunda elde 

edilebilmektedir. Parazit enfeksiyonları hasta 

üzerinde fark edildikleri dönemde, incelenmeye 

alınırlar ki bu zaman enfeksiyonun akut safhası 

genellikle geçmiş olur. 


Kaynak:

Wilson M, Schantz P, Tsang VCW. Clinical 
immunoparasitology. In Rose NR, de Macario EC, Folds 
JD, Lane HC, Nakamura RM, eds. Manual of Clinical 
Laboratory Immunology, 5th ed. Washington: American 
Society for Microbiology, 1997; p. 575-594. 

 

Tesekkür Ederim. Lütfen Öneri ve Sikayetlerinizi Bildirin.

Thank you for visiting my page at Angelfire. Please come back and visit again!

My Favorite Web sites

Angelfire Home Pages
Free Web Building Help
Angelfire HTML Library
htmlGEAR - free polls, guestbooks, and more!

Email: galipkaya@hotmail.com