เจ้าชายโชโตกุ

(Imperial Prince Shotoku)

เจ้าชายโชโตกุ หรือโชโตกุ ไทชิ เป็นรัฐบุรุษที่มีชื่อเสียงที่สุดในประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่น เนื่องจากผลงานของพระองค์มีมากมาย ทั้งทางด้านรัฐประศาสโนบาย งานด้านศาสนา และวรรณกรรม ผลงานที่ทำให้พระนามของพระองค์ได้รับการกล่าวขานมาจนถึงปัจจุบัน ได้แก่ การที่พระองค์ได้ร่างรัฐธรรมนูญ 17 ข้อของญี่ปุ่น และสถาปนาศาสนาพุทธเป็นศาสนาแห่งราชอาณาจักร

เจ้าชายโชโตกุเป็นพระราชโอรสองค์ที่ 2 ของพระจักรพรรดิโยเมอิ (Empereor Yomei,ค.ศ.585-587) และพระจักรพรรดินีอะนาโฮเบะ โนะ ฮาชิบิโตะ (Empress Anahobe-no-Hashibito)ประสูติเมื่อ ค.ศ. 573 ตามประวัติศาสตร์กล่าวว่า เมื่อพระจักรพรรดินีใกล้จะมีพระประสูติกาล ได้ทรงพระดำเนินไปยังเขตต้องห้ามสำหรับฝ่ายในหลายแห่ง รวมทั้งได้เดินไปตรวจการในสำนักราชการหลายแห่ง เมื่อเสด็จไปยังกรมอัศวรักษ์ และถึงประตูคอกม้า จึงได้มีพระประสูติกาลเจ้าชายโชโตกุอย่างง่ายดาย กล่าวกันว่าเจ้าชายสามารถตรัสได้ตั้งแต่แรกประสูติ เจ้าชายมีพระสติปัญญาเฉลียวฉลาดมาก จึงเป็นที่โปรดปรานของพระราชบิดามาก ซึ่งโปรดให้ตามเสด็จใกล้ชิดทุกหนแห่ง เมื่อเจ้าชายมีพระชนม์ได้ 15 พรรษา ได้ตามเสด็จพระบิดาออกรบ และพระราชบิดาเสด็จสวรรคตในการรบครั้งนั้น

เมื่อพระราชบิดาสวรรคตในปี 587 อำนาจทางการเมืองถูกแย่งชิงระหว่าง โซกะ โนะ อุมาโกะ (Soga-no-Umako) และ โมโนโนเบะ โนะ โมริยะ (Mononobe-no-Moriya) ในการรบครั้งนั้นเจ้าชายโชโตกุได้เข้าข้างฝ่ายอุมาโกะและเป็นฝ่ายชนะ ซูชุน (Sushun,ค.ศ.587-592) ได้รับสถาปนาเป็นพระจักรพรรดิ

พระจักรพรรดิซูชุนถุกลอบปลงพระชนม์ในปี ๕๙๒ หลานสาวของอุมาโกะ ซึ่งเป็นพระจักรพรรดินีหม้ายของพระจักรพรรดิบิดัทสึ (Emperor Bidatsu, 572-585) ได้รับสถาปนาขึ้นเป็นพระจักรพรรดินีองค์แรกของประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น ทรงพระนามว่าพระจักรพรรดินีซูอิโกะ (593-628) ในปีต่อมาพระจักรพรรดินีได้ทรงสถาปนาเจ้าชายโชโตกุเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ และได้แบ่งพระราชอำนาจในการบริหารราชการแผ่นดินให้

เจ้าชายโชโตกุได้ดำเนินรัฐประศาสโนบายหลายประการ เพื่อสร้างความเป็นเอกภาพของราชอาณาจักร ได้แก่

1.ในปี 604 ทรงกำหนดให้เรียกพระจักรพรรดิว่า เทนโนะ (Tenno) และกำหนดตำแหน่งของขุนนางตามความแตกต่างของหมวก 12 ชั้นยศ

2.ในปีเดียวกันเจ้าชายโชโตกุได้ทรงประกาศรัฐธรรมนูญ 17 ข้อ (Seventeen Article Constitution หรือ Kenpo Jushichijo) เป็นรัฐธรรมนูญสำหรับราชอาณาจักร และสร้างความสำคัญสำหรับสถาบันจักรพรรดิ บทบัญญัติของรัฐธรรมนูญมีพื้นฐานมาจากลัทธิขงจื้อ ผสมผสานกับหลักพุทธศาสนา ลัทธิขงจื้อเชื่อว่าจักรวาลประกอบด้วยสวรรค์ มนุษย์ และโลก จักรพรรดิคือผู้ที่สวรรค์ส่งมาปกครองไพร่ฟ้า ดังนั้นความหมายของเทนโนะในยุคแรก หมายถึงจักรพรรดิแห่งสรวงสวรรค์ รัฐธรรมนูญของเจ้าชายโชโตกุนี้มีลักษณะเป็นหลักจริยธรรมของผุ้ปกครอง กับประชาชน และเน้นการผสมผสานความดีงาม กฎระเบียบ และศีลธรรมให้กับข้าราชการ

เจ้าชายโชโตกุได้แสดงความศรัทธาในศาสนาพุทธผ่านทางบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ โดยบัญญัติให้ประชาชนนับถือพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

4.เจ้าชายโชโตกุ ได้บัญญัติให้ศาสนาพุทธเป็นศาสนาประจำชาติ โดยญี่ปุ่นรับพุทธศาสนาจากจีน ผ่านทางเกาหลี เจ้าชายได้ส่งพระภิกษุชาวญี่ปุ่นไปศึกษาพระธรรมวินัยจากจีน และได้เชิญพระภิกษุจากจีนและเกาหลีมาสอนชาวญี่ปุ่น ความศรัทธาในพระพุทธศาสนาในยุคนั้น สะท้อนจากการสร้างวัดทางพุทธศาสนามากมาย วัดสำคัญได้แก่วัดโฮริวจิ (Horyuji) ซึ่งเจ้าชายโปรดให้สร้างขึ้นใน ค.ศ.607 เพื่อสนองพระราชประสงค์สุดท้ายของพระราชบิดา ในปัจจุบันวัดได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก

4.เจ้าชายโชโตกุ ได้มีพระบัญชาให้มีการเขียนพงศาวดารของญี่ปุ่นขึ้น และสำเร็จก่อนสิ้นพระชนม์ 1 ปี

5.เจ้าชายโชโตกุ ได้ทรงส่งราชทูตจากราชสำนักญี่ปุน ไปยังราชสำนักจีน ในปี 607 เนื้อความในพระราชสาสน์ขึ้นต้นว่า จากพระจักรพรรดิแห่งดินแดนอาทิต์อุทัย ถึงพระจักรพรรดิแห่งดินแดนอาทิตย์อัสดง (From the soverign of the land of the rising sun to the soverign of the setting sun) ดังนั้นชาวตะวันตกจึงเรียกชื่อญี่ปุ่นว่า japan ซึ่งมาจากคำว่า “Jihben” หมายถึงดินแดนแห่งอาทิตย์อุทัย (the land of the rising sun)

เจ้าชายโชโตกุสิ้นพระชนม์ในปี 621

วัดโฮเรียวจิ ที่เจ้าชายโชโตกุทรงสร้าง

พระพุทธรูป และศิลปวัตถุที่สร้างในสมัยเจ้าชายโชโตกุ

Sources:

1.Japanese History.http://home.austin.rr.com/scajapan/History.html
2.The Asuka Period. http://member.nifty.ne.jp/asunara/asuka.htm
3.Prince Shotoku. www.unc.edu/courses/hist003/shotoku.htm
4.Prince and Reformation. www.ne.jp/asahi/busy/bird/history/nasu.html
5.Toshoku Taishi. http://school.discovery.com/homeworkhelp/worldbook/atozhistory/s/725108.html
6.The Constitution of Prince Shotoku. www.columbia.edu/itc/eacp/japanworks/teachingaids/japan/japanworldbook/traditional/shotoku.htm
7.Horyuji Temple. www.hikyaku.com/gallery/english/horyuji.htm
8.Horyuji Temple & Prince Shotoku Outline. www.f3.dion.ne.jp/~ices/english/horyuji/horyuji3.htm

Link....
1.The Asuka Period
2.Shotoku, Prince
3.The Constitution of Prince Shotoku
4.Horyuji Temple

Home......

ธันยวัฒน์ รัตนสัค
29 พฤษภาคม 2544